پادکست رسوا- به دل معماهای تاریخ سفر کنید!
اپیزود سوم؛ ساتوشی ناکاموتو کیست؟
سلام، من پوریا فیروزنژاد در پادکست بدنام هر بار داستان یکی از رسوایی‌های بزرگ تاریخ معاصر رو براتون روایت می‌کنم.
ساتوشی ناکاموتو کیه؟ یا بهتره بپرسید که چرا اصلا باید بدونیم که این فرد کی بوده. جدا از این که این فرد یکی از مهم‌ترین ادعات تاریخ رو با اختراع رمز ارز بیت کوین انجام داده، جالبه بدونید که تخمین زده میشه ساتوشی ناکاموتو، مالک یک میلیون بیت کوین باشه،یعنی پنج درصد از کل بیت کوین‌هایی که تا حالا تولید شده.
ارزش این تعداد بیت کوین در زمان ساخت این پادکست حدود چهل میلیارد دلاره یه نکته‌ی جالب دیگه‌ای که باید بهتون بگم اینه که هیچ کدوم از این بیت کوین‌ها توی این سال‌ها نه جابه جا شدن، نه خرج شدن.
سوالی که احتمالا برای شما هم پیش میاد اینه که خب چرا؟ هر کسی که این تعداد بیت کوین رو داشته باشه حتما تو این سال‌ها یه بخشی از اون رو خرج می‌کرد.
سوال دیگه‌ای که مطرح میشه اینه که چرا ساتوشی بیت کوین رد برای همیشه رها کرد؟ آخرین باری که ساتوشی در سطح اینترنت فعالیت کرد به بیست و سوم آپریل ۲۰۱۱ برمی‌گرده و از اون موقع به بعد دیگه برای همیشه غیبش زد.
چیزی که امروز می‌دونیم اینه که بیت کوین یک انقلاب در سیستم پرداخت جهان رو آغاز کرد. فکر کنید کسی مثل ایلان ماسک که با ساخت خودروهای برقی تسلا، الان کلی معروفه و پول به جیب زده، بعد از این که اولین خودروش رو می‌ساخت، درست در آستانه‌ی پولدار شدن و محبوبیت و شهرت، غیبش می‌زده و خلاصه قید این همه پول و شهرت رو می‌زد.
ساتوشی ناکاموتوی واقعی هر کسی که باشه، همین کار بسیار عجیب رو انجام داده. توی سال‌های اخیر همیشه شایعاتی در مورد این که چه کسی می‌تونه ساتوشی واقعی باشه مطرح میشه.
تو این پادکست می‌خوایم مهم‌ترین کاندیداهایی که می‌تونن ساتوشی باشن رو بشناسیم و بفهمیم که چرا هر کدوم از این آدم‌ها ممکنه خالق بیت کوین باشن.
اولین کاندیدای احتمالی که می‌تونه همون ساتوشی ناکاموتو باشه، اسمش دوریان ناکاموتو هست. ممکنه با خودتون بگید که اسم کوچیک این شخص که ساتوشی نیست.
بله، ولی بر اساس اسنادی که از حوزه‌ی قضایی لس‌آنجلس در دست داریم، الان می‌دونیم که اسم این شخص اسمش ساتوشی ناکاموتو بوده و در سال ۱۹۷۳ اسمش رو به دوریان پرنتیس ساتوشی ناکاموتو تغییر داده. همین قدر عجیب.
دوریان همیشه به عنوان یکی از اصلی‌ترین گزینه‌ها مطرح بوده. در سال ۲۰۱۴، نشریه معتبر نیویورکر، دوریان رو همون ساتوشی ناکاموتو معرفی کرد.
اما به جز تشابه اسمی، وقتی دیدگاه دوریان ناکوموتو رو درمورد سیستم مالی جهان یا همون سیستم بانکی رو بدونیم، موضوع از این هم عجیب‌تر میشه.
گوین اندرسون از اولین توسعه دهندگان یا حالا برنامه نویسان بیت کوین، درمورد ساتوشی گفته ساتوشی با ابداع بیت کوین به دنبال این بود که دیگه اجازه نده تا بانک‌ها هر روز پولدارتر شن و یک سیستم مالی ایجاد شه که همه‌ی افراد بتونن از فرصت‌های برابرتری برای پولدار شدن استفاده کنن.
اما در گذشته‌ی دوریان اتفاقی افتاده که باعث تنفر او از بانک‌ها میشه. دوریان در دهه‌ی نود میلادی دو بار ورشکست شد و به دلیل ناتوانی در پرداخت اقساط مسکنش به بانک، اون و خونواده‌ش خونه‌شون رو از دست میدن و بانک خونه رو هر دو بار مصادره می‌کنن.
علاوه بر این، به گفته‌ی دخترش دوریان خیلی به ارزش‌های آزادی‌خواهانه وفاداره و همیشه نسبت به دریافت مالیات توسط دولت هم انتقاد می‌کرده.
خب دیگه چه شواهدی وجود داره که می‌تونه دوریان رو به همون ساتوشی ناکاموتوی خالق بیت کوین تبدیل کنه؟
چیزی که می‌دونیم اینه که ساتوشی ناکاموتو در زمینه‌ی رد گم کردن و مخفی نگه داشتن هویتش خیلی موفق عمل کرده. جوری که تا الان کسی به هویت اصلی این فرد پی نبرده.
حالا از طرف دیگه دختر بزرگ دوریان در مصاحبه‌ای که با مجله‌ی نیویورکر داشته به این موضوع اشاره میکنه که دوریان خیلی به حریم شخصی خودش اهمیت میده و حتی ایمیل‌هاش رو هم مخفی نگه می‌داره.
پرسش دیگه‌ای که وجود داره اینه که خالق بیت کوین، علم بالایی در زمینه‌ی کامپیوتر و برنامه نویسی داشته و هر کسی که خالق بیت کوین بوده باید در زمینه‌ی علم کامپیوتر خبره باشه.
اما آیا دوریان از این دانش برخورداره؟ بله. جواب این سوال هم مثبته. زمینه‌ی کاری دوریان ناکاموتو در حوزه‌ی الکترونیک و ارتباطات بوده.
پس الان یه فردی داریم به اسم دوریان پرنتیس ساتوشی ناکاموتو که از هوش و دانش کافی برخورداره. اسمی که با اون متولد شده همون اسمیه که خالق بیت کوین برای خودش انتخاب کرده. از بانک‌ها و بانک‌دارها هم به شدت متنفره، به خاطر تجربه‌ی شخصی‌ای که داشته.
حالا وقتی از دوریان پرسیدند که آیا شما همون خالق بیت‌کوین هستید اون در پاسخ جواب عجیبی میده. دوریان میگه من دیگه درگیر این پروژه نیستم و الان افراد دیگه‌ای رو این پروژه کار می‌کنن.
خب پس. به نظر میرسه که پرونده بسته شد و ساتوشی ناکاموتوی مرموز رو پیدا کردیم، اما بهتره عجله نکنید.
دوریان بعدا اعلام کرد که سوال خبرنگار رو بد متوجه شده و فکر می‌کرده که منظور خبرنگار پروژه‌ی مخفی‌ای بوده که قبلا روش کار می‌کرده. اون حتی بیانیه‌ای هم صادر میکنه و تاکید میکنه که هیچ دخالتی در ساخت و اختراع بیت کوین نداشته.
پس با وجود شواهدی که نشون میده احتمالا دوریان همون ساتوشی ناکاموتو باشه اما هنوز هم نمیشه تایید کرد که این فرض درستی باشه.
حالا بهتره بریم سراغ گزینه‌ی احتمالی بعدی که ممکنه ساتوشی ناکاموتوی مرموز باشه. هال فینی اسم فرد بعدی لیست ماست.
این آقای هال فینی ارتباط نزدیک و عجیبی با دوریان پرنتیس ساتوشی ناکاموتو یعنی همون کاندیدای اولمون داره. واقعا خیلی عجیبه. هال فینی فقط چند بلوک اون‌ورتر از دوریان ناکاموتو میکنه؛ اما چرا این موضوع عجیبه؟
خب به نظر شما چقدر احتمال این وجود داره که از لیست چهار، پنج نفره‌ای که ممکنه ساتوشی ناکاموتو باشن، دو نفر از اون‌ها به قول خودمون به بچه محل باشن. اون هم تو آمریکایی که چهارصد میلیون نفر جمعیت داره. همچین وسعتی داره.
هال یکی از برنامه‌نویس‌ها و خبره‌های اینترنت بوده. نابغه‌ای بوده واسه خودش. هال در سال‌های ابتدایی دهه نود چندین بار در فروم‌ها و روم‌های مختلف اعلام میکنه که دنیای تکنولوژی داره به سمتی حرکت میکنه که امکان ارسال پیام، تراکنش‌های مالی و پرداخت‌های غیر بانکی در دسترس همه قرار بگیره. بدون این که هویت واقعی و مشخصات افراد لو بره و همه بتونن کارهاشون رو به طور ناشناس در فضای اینترنت انجام بدن.
همین طرز نگاه هال به سیستم مالی و انتقادش به نظارت دولت‌ها و بانک‌ها روی افراد، می‌تونه انگیزه‌ی بسیار قوی‌ای رو برای ساخت چیزی مثل بیت کوین در اون به وجود بیاره.
موضوع وقتی عجیب‌تر میشه که بدونید هال فینی همون کسیه که پروتکل Proof of Work یا گواه اثبات کار رو قبل از بیت کوین ساخته.
گواه اثبات کار همون پروتکل کدنویسی یا برنامه‌نویسیه که شبکه بیت کوین با استفاده از اون تراکنش‌ها رو تایید میکنه. یادتون هست که گفتیم تخمین زده میشه این یک میلیون بیت کوینی که گفته میشه احتمالا متعلق به ساتوشی باشه هیچ وقت جابجایی یا استفاده نشده؟
یکی از دلایل این موضوع می‌تونه این باشه که مالک این یک میلیون بیت‌کوین مرده باشه. آخرین فعالیت ساتوشی در اینترنت به آپریل ۲۰۱۱ برمی‌گرده.
هال فینی به دلیل مشکلات حرکتی‌ای که داشته در سال ۲۰۰۹ به مراکز درمانی مراجعه میکنه. پزشک‌ها هم تشخیص میدن که به بیماری ALS مبتلا شده. چند سال بعد و در سال ۲۰۱۴، هال فینی به دلیل همین بیماری جونش رو از دست میده.
ای‌ال‌اس چیه؟ ای‌ال‌اس یه نوع بیماری مربوط به اعصاب حرکتیه. این بیماری باعث میشه در طول چند سال، فرد توانش رو برای حرکات، بلع و صحبت کردن از دست بده.
این بیماری کشنده تا زمانی ادامه پیدا میکنه که فرد حتی توانایی تنفس رد هم از دست میده و در نهایت باعث مرگ بیمار میشه؛ اما چرا داریم به این جزئیات می‌پردازیم؟
شاید دلیل این که ساتوشی از سال ۲۰۱۱ به بعد هرگز فعالیتی در سطح اینترنت نداشته، این بوده که شرایط جسمی اجازه‌ی فعالیت به اون رو نمی‌داده.
و دلیل اصلی‌ای که اون یک میلیون بیت‌کوین هیچ‌وقت جا به جا نشدن، اینه که ساتوشی ده بین ما نیست و چون آدرس کیف پول این یک میلیون بیت‌کوین رو فقط خودش می‌دونسته، این بیت کوین‌ها هم عملا بلا استفاده شدن.
اگه بخوایم یه دلیل دیگه بیاریم که هال احتمالا همون ساتوشیه، میشه به این موضوع اشاره کرد که هال از سال ۲۰۱۱ به دلیل مشکلات جسمی از شرکتی که کار می‌کرده بازنشسته میشه.
تو این زمان دیگه هال نمی‌تونسته کار کنه و دقیقا همین سال، سال ۲۰۱۱، موقعی بود که ساتوشی برای همیشه غیبش زد. پس تاریخ‌ها هم این‌جا خیلی با هم جور درمیان.
درمورد توانایی‌های فنی برای ساخت بیت کوین همین کافیه بدونیم که هال پروتکلی رو ساخت، که بیت کوین بر اساس اون ساخته شد. پس بله، هال از دانش و مهارت کافی برای ساخت بیت کوین هم برخوردار بوده.
موضوع وقتی عجیب‌تر میشه که بدونیم هال فینی اولین کسی بود که بیت کوین رو استخراج کرد و مالک اولین بیت کوین استخراج شده یا تولید شده شد.
این همه‌ی ماجرا نیست. پونزده سال قبل از این که بیت کوین در سال ۲۰۰۹ راه‌اندازی شه، اون بارها در مورد یک ارز رمزنگاری شده و فواید اون صحبت کرد. پس هال سال‌ها قبل احتمالا به فکر راه اندازی یک رمز ارز بوده.
اما سوال خیلی مهمی که همچنان وجود داره اینه که چطور محل زندگی هال فینی انقدر به ساتوشی ناکاموتو نزدیک بوده؟ آیا میشه به نظر شما این موضوع رو فقط تصادفی دونست؟
همون‌طور که گفتم آمریکا خیلی کشور پهناوریه و با این وجود دو کاندیدای احتمالی برای اینکه ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین باشن، تو یه محلی زندگی می‌کردن.
یه نظریه‌ی دیگه هم وجود داره که اگر هال فینی همون خالق بیت کوین بوده، احتمالا دوریان ساتوشی ناکاموتو رو می‌شناخته. فرد بیچاره‌ای که توسط سیستم بانکی به خاک سیاه نشسته بود و احتمالا هال از اسم اون به عنوان نمادی علیه سیستم بانکی استفاده کرد.
حالا یه موضوع دیگه وجود داره و این که کمی باعث میشه درمورد ساتوشی بودن هال فینی شک کنیم. اون هم اینه که ساتوشی ناکاموتو کلی تلاش کرده تا هویتش رو کاملا مخفی نگه داره اما هال فینی اولین توییتی که در سال ۲۰۰۹ منتشر کرده، یک پیام کوتاه با این مضمون بوده:
در حال استفاده از بیت کوین هستم. به نظر شما غیر منطقی نیست شخصی که انقدر به مخفی موندن هویتش اصرار داشته، در یک توییت به طور عمومی اعلام کنه که در حال استفاده از بیت کوینه.
این ما رو به این جا می‌رسونه که بریم به سراغ کاندیدای احتمالی بعدی که اتفاقا با هال فینی هم در ارتباط بوده. نیک ساوو. مهندس معروف کامپیوتر و موسس صرافی رمز بیت گلد.
اما نیک ساوو چه انگیزه‌هایی برای خلق بیت کوین داشته؟ نیک از سال‌های دور با بسیاری از نخبه‌های برنامه‌نویسی مثل همین هال فینی در ارتباط بوده.
یکی دیگه از کسانی که با نیک ساوو در ارتباط بوده، بی دای بوده. بی دای کیه؟ دای هم یکی از فارغ‌التحصیلان علوم کامپیوتر از دانشگاه واشنگتن بود که یه جورایی هم‌دوره‌ی ساوو هم بود.
دای همون کسی بود که قبل از ابداع بیت کوین، برنامه‌ی ساخت یک پول دیجیتال به اسم بی‌مانی رو در سال ۱۹۹۸ اعلام کرد؛ اما برگردیم به سوال خودمون.
چه شواهدی وجود داره که نیک ساوو همون ساتوشی، خالق بیت کوین باشه؟ این دیگه خیلی جالبه. نیک ساوو یک بلاگ شخصی داشته و در اون برای اولین بار از اسم ماینر یا همون استخراج کننده، نام برده.
ساوو نوشته بود که میانرها می‌تونن یک سری کامپیوتر باشند که با حل مسائل ریاضی پیچیده، پول دیجیتال به دست بیارن. امروزه می‌دونیم که این الگو همون چیزیه که در استخراج بیت کوین استفاده میشه.
ساوو در ادامه‌ی این متن، انتقادات تندی رو در مورد سیستم پولی سنتی در جهان مطرح میکنه. اون میگه مشکل اصلی ما اینه که پولی که از اون استفاده می‌کنیم، ارزشش رو از یک طرف سوم مثل بانک می‌گیره و همه مجبورن به این طرف سوم اعتماد کنن.
بعد میگه که بارها در طول قرن بیستم شاهد اون بودیم که این پول باعث ایجاد تورم و ابر تورم شده و قطعا یه جای کار این سیستم می‌لنگه.
این خیلی شبیه به اون مشکلیه که بیت کوین برای حلش به وجود اومد؛ اما این پست وبلاگی در مورد بیت کوین نبوده و در مورد ارز دیجیتالی به اسم گلد بیت گلد بوده.
یه مشکل دیگه هم اینه که تاریخ انتشار این پست برمی‌گرده به اواخر سال ۲۰۰۸ و این بعد از انتشار وایت پیپر بیت‌کوین بود؛ اما یه قضیه‌ی دیگه هم وجود داره.
کسایی که با وبلاگ کار کردن، می‌دونن که میشه تاریخ انتشار هر پست رو تغییر داد. فردی به اسم محمد از سایت Mybloggertwix.com، تحقیقات جالبی رو روی این موضوع انجام داده.
اون فهمید که این پست نیک ساوو برای اولین بار در دسامبر ۲۰۰۵ و یعنی سه سال قبل از انتشار وایت پیپر بیت کوین منتشر شده. وایت پیپر همون سندیه که در اون به چشم‌انداز و ویژگی‌های رمز ارزها پرداخته میشه.
خب این که تاریخ تغییر پیدا کرده خودش سوالات و ابهامات زیادی رو مطرح میکنه. چرا اصلا این تاریخ تغییر پیدا کرد و نیک ساوو چه چیزی رو می‌خواسته مخفی کنه؟
درمورد این که ساوو همون ساتوشی واقعیه یا نه خودتون باید تصمیم بگیرید. حالا وقت اون رسیده که با آخرین کاندیدای احتمالی که می‌تونه ساتوشی خالق بیت کوین باشه بپردازیم.
این یکی جنسش با کاندیداهای قبلی فرق داره و به معنای واقعی کلمه یک خلافکار تمام عیار بوده. اسم این آقا پل لارو بوده که از این به بعد بهش می‌گیم لارو.
برای درک بهتر این که چرا لارو می‌تونه ساتوشی ناکاموتو باشه و انگیزه‌ی کافی برای خلق بیت کوین رو داشته باشه باید سری به گذشته این فرد بزنیم.
به طور خلاصه لارو یک برنامه‌نویس بود که در نهایت به یکی از بزرگ‌ترین مغزهای متفکر و مجرم در تاریخ معاصر تبدیل شد. شبکه‌ی مجرمانه‌ای که این آقا درست کرده بود، تقریبا در نیمی از جهان فعال بود.
اصلی‌ترین بخش کسب و کار لارو، یک سایت آنلاین حوزه‌ی دارو بود که اسمش RXlimited بود. این سایت که در ابتدا خیلی کوچیک بود، سالانه میلیون‌ها دلار درآمد داشت.
خب کار این سایت چی بود؟ این سایت به کسایی که مسکن‌های قوی و مخدر می‌خواستند و نسخه‌ی پزشک نداشتن، همه نوع دارویی می‌فروخت.
این سایت یکی از اصلی‌ترین مسئولین بحرانی بود که در اواسط دهه‌ی ۲۰۱۰ در آمریکا شیوع پیدا کرد که بهش می‌گفتن بحران سوءمصرف داروهای مشتق تریاک مثل کدئین و مورفین.
لارو با استفاده از سایت آنلاینی که داشت بخش زیادی از این تقاضا رو پاسخ می‌داد. این آقای لارو به حدی از این بیزینس پول درآورد که در نهایت به سرش زد وارد حوزه‌ی پردرآمد دیگه‌ای هم بشه.
این فعالیت‌ها شامل قاچاق متامفتامین یا همون شیشه به کره‌ی شمالی و استرالیا، قرارداد تسلیحاتی در اندونزی و پولشویی میشه. خب سوال اینه که چرا چنین شخصی باید بیت کوین رو بسازه؟
شاید این حرف خیلی برای فعالان حوزه‌ی رمز ارز خوشایند نباشه اما جوابش فقط یه کلمه‌ست: پولشویی. حالا بریم سراغ بررسی شواهد.
آیا لارو دانش کافی برای ساخت بیت کوین رو داشته؟ جواب مثبته. گفتیم که لارو یکی از نوابغ کدنویسی کامپیوتر بوده و در خیلی از زبان‌های برنامه‌نویسی کامپیوتر استاد بوده.
ولی نکته‌ی جالب اینه که علاقه‌ی بیشتری به زبان برنامه‌نویسی ++C (سی پلاس پلاس) داشته. همون زبانی که بیت کوین باهاش ساخته شد.
در مقاله‌ای که روی سایت وایر منتشر شده، نسخه‌ای از رزومه‌ی لارو قرار داده شد که در اون توضیح میده که سال‌ها به عنوان برنامه‌نویس برای توسعه‌ی پروتکل‌های مربوط به سیستم نقل و انتقالات بانکی فعالیت می‌کرده. پروژه‌های بزرگی در این زمینه برای برخی از بانک‌ها مثل بانک استرالیا هم انجام داده بود.
قبلا هم گفتیم که با توجه به همون کامنت‌هایی که ساتوشی در چت‌روم‌های مختلف می‌ذاشت، این فرد بی‌اعتمادی عمیقی نسبت به سیستم بانکی داشته.
لارو و اقدامات مجرمانه‌ای که با سایت فروش دارو انجام می‌داد، به ما نشون میده که طرز تفکر این آقا هم خیلی شبیه به ساتوشی بوده.
لارو به دلیل همین جرایم در سال ۲۰۱۲ بازداشت میشه و برای سال‌ها به زندان متهم شد. همین موضوع شاید بتونه توضیح بده که اگه لارو ساتوشی ناکاموتو باشه، چرا نتونسته این تعداد بیت کوین رو در این سال‌ها خرج کنه.
خب این اپیزود همین جا به پایان میرسه ولی قبلش بهتره یه سری نکات مهم دیگه رد هم بهتون بگم. ساتوشی ناکاموتوی واقعی هر کسی که باشه، هنوز هویتش یک راز باقی مونده و کسی نتونسته با سند و مدرک ثابت کنه که یکی از همین افرادی که این‌جا بررسی شدن یا کس دیگه‌ای ساتوشی ناکاموتوی واقعی باشه.
یه احتمال دیگه هم در این سال‌ها مطرح شده. این که ساتوشی ناکاموتو یک فرد نبوده و ممکنه گروهی از افراد بوده باشن.
در انتهای این قسمت می‌خوام از همه‌تون تشکر کنم که به پادکست من گوش میدین و اگر براتون مقدوره و دوست داشتید محتوای پادکست من و کلا این جنس از محتواها رو، اون رو حتما به دوستاتون معرفی کنید که برای من انگیزه بشه که ادامه بدم. مرسی از همه‌تون.
بقیه قسمت‌های پادکست رسوا را می‌تونید از طریق CastBox هم گوش بدید:
مطلبی دیگر از این انتشارات
اپیزود دوازدهم؛ پرنسس دایانا
مطلبی دیگر از این انتشارات
اپیزود هفتم؛ نوستراداموس (قسمت دوم)
مطلبی دیگر از این انتشارات
اپیزود دوم؛ ایران-کنترا (قسمت دوم)