خلاصه ای بر زندگینامه مادر اختر فیزیک ایران

 بانو آلینوش طریان
بانو آلینوش طریان

بانو آلینوش طریان در 18 آبان ماه 1299 در یک خانواده ارمنی دیده به جهان گشود. آلینوش طریان به مادر نجوم و بانوی اختر فیزیک ایران شهرت دارد. خانواده‌ی وی از اهالی شعر و ادبیات بودند. پدرش شاعر ، مترجم و بازیگر بود و مادرش فارغ التحصیل رشته ادبیات از سوئیس بوده است. ناگفته نماند که مادر وی نخستین زن ایرانی-ارمنی بود که برخی اشعار فارسی را دکلمه کرد. آلینوش دوران دبیرستان خود را در مدرسه انوشیروان دادگر گذراند. و بعداز گذراندن دوره دبیرستان در سال 1326 مدرک لیسانس خود را در رشته فیزیک از دانشکده علوم دانشگاه تهران دریافت کرد. او پس از اتمام تحصیلات دانشگاهی، مدتی به عنوان مسئول آزمایشگاه‌های فیزیک فعالیت نمود؛ و بعد از مدتی از دانشگاه تهران برای ادامه تحصیل، درخواست دریافت بورسیه کرد. اما استادش دکتر حسابی به علت این که اعتقاد داشت تحصیلات بیشتر از این برای یک خانم مناسب نیست با درخواست آلینوش طریان مخالفت نمود و در نتیجه دانشگاه تهران به ایشان بورسیه نداد. اما وی به تشویق پدرش و با هزینه شخصی خود به بخش فیزیک اتمسفر دانشگاه پاریس رفت؛ و در آنجا ادامه تحصیل داده و مدرک دکترا دریافت نمود.

وی پس از اتمام تحصیلات برای خدمت به کشورش پیشنهاد کرسی استادی دانشگاه سوربن را رد کرد و به ایران بازگشت. او پس از بازگشت به ایران به عنوان اولین استاد زن در موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران مشغول به کار شد و در سال 1938 برای دوره رصدخانه خورشیدی از دولت آلمان غربی بورسیه دریافت کرد و مدتی در آن کشور به تحصیل پرداخت. وی سپس دوباره به ایران بازگشت؛ و اولین کسی بود که توانست به تدریس اختر فیزیک در دانشگاه تهران بپردازد.

آلینوش طریان در دوره خدمت علمی خود به ریاست گروه تحقیقات خورشیدی مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران رسید و نقشی مهم در تأسیس و ادامه کار رصدخانه فیزیک خورشیدی ایفا کرد.

وی نخستین فیزیکدان زنی بود که در یکی از دانشگاه‌های ایران به این مقام علمی دست یافته و بدین ترتیب او اولین فیزیکدان زن در ایران است که به مقام استادی رسید

دکتر طریان در سال ۱۳۵۸ و بعد از ۳۰ سال تدریس در دانشگاه تهران خود را بازنشست کرد. ایشان هیچگاه ازدواج نکرد وتصمیم گرفت کتابخانه شخصی خود را به کتابخانه ملی ایران اهدا و خانه شخصی خود را به نفع دانشجویان ارمنی وقف کند.

وی همچنین سال‌های پایانی عمر خود را در خانه سالمندان توحید به سر برد و سرانجام در تاریخ  ۱۵ اسفند سال ۱۳۸۹ خورشیدی و در سن 90 سالگی به علت کهولت سن دار فانی را وداع گفت.


منبع: وبلاگ روتیک