رواندرمانگر و مشاور حضوری در تهران و غیرحضوری و آنلاین به زبان فارسی و فارغالتحصیل ارشد روانشناسی بالینی در حوزههای درمان افسردگی و اختلالات اضطرابی https://sarnakhak.com/
افسردگی چیست؟ 12 مورد اصلی از علائم ، نشانه و عوامل افسردگی
آشنایی با افسردگی به زبون خیلی ساده...
افسردگی رو میشه به شکل های مختلفی توصیف کرد. هسته اصلی بیماری افسردگی شامل تجربه یه دوره طولانی غم یا از دست دادن علاقه به زندگیه. برای اینکه واقعا بشه دلایل افسردگی رو درک کرد و راجبش به راحتی صحبت کنیم، لازمه حس افسردگی رو درک کنیم. همچنین باید نسبت به علائم افسردگی آگاهی داشته باشیم و بتونیم بفهمیم که چطور نشانههای افسردگی در مردها و زنها میتونه متفاوت باشه. با سرنخک همراه باش تا به زبون ساده، سرنخی به دنیای شناخت افسردگی پیدا کنی.
اگر تعدادی از این علائم رو داری، یه جای آروم پیدا کن و با حوصله این مطلب رو تا آخر بخون:
- عصبانیت، کج خلقی و پرخاشگری
- احساس نگرانی و خستگی
- کم شدن علاقه نسبت به فعالیتهای مورد علاقه، کار و یا خانواده
- مشکلات جنسی و زناشویی
- احساس ناامیدی و حس تهی بودن
- از دست دادن قدرت تمرکز و یا به یادآوردن جزییات یک خاطره
- پرخوری و یا کم خوری بیش از اندازه
- کم خوابی یا خوابیدن بیش از حد
- هجوم افکار خودکشی و یا اقدام برای این کار
- دردهای عضلانی، سردرد، در در نقاط مختلف بدن و یا مشکلات گوارشی بدون دلیل پزشکی دیگه
- عدم توانایی برای پذیرفتن یک مسئولیت کاری، خانوادگی و فعالیتهای مهم دیگه
- انجام فعالیتهای پر خطر مثل رانندگی خطرناک
- استفاده مکرر از نوشیدنیهای الکلی و یا مواد مخدر
- دوری از خانواده و دوستان، انزوا
❤️ جهت رزرو مشاوره روانشناسی و درمان افسردگی کلیک کنید.
افسردگی چیست و چه علائمی دارد؟
برای فهم بهتر افسردگی، باید چرخه روزانه افسردگی رو درک کنی! فردی که افسردهست، زندگیش چرخهای از اضطراب ، ناامیدی و خستگیه.
وقتی افسرده هستی، در آخرِ روز، احساس خستگیِ خاصی داری… و بعدش دلت میخواد بخوابی. این خواب معمولا طولانیه اما خستگی در کُن نیست.
یا مثلا صبحها ترس و اضطراب ممکنه سراغت بیاد و همین این باعث میشه به سختی بتونی از جات بِکَنی (بلند شی). اینُ یه جور خستگی عاطفی بهش میگن که کلا میخواد بزنتت زمین! یه وزنه سنگین که بهت این حس رو میده که در حال خفه شدن یا غرق شدن در ناامیدی هستی.
- افسردگی همیشه به شکل غم و غصه ظاهر نمیشه. گاهی این از پا افتادگی عاطفی، خودش رو به شکل زودرنج شدن و مودی بودن نشون میده.
- بعضی از علائم افسردگی بین آدما میتونه مشترک باشه. اما قرار نیست تجربهی همهی آدما ازش یه مدل باشه. ممکنه یه فردی یکی از علائم رو، به شکل ظاهری دیگهای از خودش بروز بده. یکی ممکنه اونقد بیحال باشه که براش سخت باشه از تخت بِکَنه. یکی دیگه ممکنه بهش حمله عصبی دست بده و برای کنترل اون شروع کنه دور خونه چرخیدن و فعالیت شدید کردن.
- نشانهای افسردگی ممکنه همیشگی (مداوم) و به یک شکل ثابت نباشن! ینی ممکنه یه شخصی، همیشه حالش بد باشه. شخصِ دیگه یه روزایی خوب باشه یه روزایی بد. و شخصِ دیگهای هم فقط به صورت فصلی افسرده بشه. ینی یهو کل زمستون رو افسرده باشه. بهار حالش جا بیاد. دوباره تابستون افسردگی یقهاش رو بگیره.
درد کشیدن عاطفی (روحی) ، ممکنه به درد کشیدن جسمی منجر بشه! افسردگی میتونه به شکل یه درد بدنی در ناحیهای خاص خودش رو نشون بده که منشأ دیگهای نداره و نمیشه ربطش داد به مشکل در اون عضو.
اصلا به همین دلیله که گاهی تشخیص افسردگی سخت میشه؛ چون مُراجع فقط از دردهای جسمی خودش شکایت میکنه! این درد غالباً مُزمِنه و به طور معمول چندین ناحیه بدن رو درگیر میکنه. و این ینی ممکنه مدت طولانیای فرد درد بکشه.
افسردگی انجام همهچیز رو سختتر از قبل میکنه! هرکاری با افسردگی، میتونه یه وظیفهی سخت باشه. برای بعضیا انجام کارای روزانهشون که قبلا به سادگی انجام میدادند، غیر ممکن میشه!
اینکه بتونی کارهایی بیشتر از غَلت زدن تو رخت خواب انجام بدی. اینکه از اینور اتاق بری اونور اتاق، خودش یه کار سخت میشه. یا حتی صحبت کردن با دیگران، کلی ازت انرژی میگیره. کلا این ناتوانی فیزیکی میتونه به هر شکلی که فکرش رو نمیکنی، ظاهر بشه. حتی فکر کردن رو هم برات سخت بکنه. و باعث بشه کم حرف بشی.
بعید نیست نگاه توی افسرده به دنیا تغییر کنه! وقتی دنیا تیره و تاریک باشه، معلومه که سخت میشه روشنایی رو بتونی پیدا کنی! اصلا خود خورشیدم باشی، وقتی افسردگی داشته باشی، حس میکنی مثل قبل گرما نداری. تو این حالت، همه چیز در یه غبار خاکستری فرو میره.
افرادی که میزان افسردگیشون سَبُکتره، شاید یه حالتی رو تجربه کنند که بهش میگن واقعگرایی افسردگی (depressive realism). این حالت اینطوریه که برخلاف همیشه، دیدگاهت به دنیا و اتفاقاتش، منفیتر از قبل افسردگی میشه. جالبه بدونی که آدما به شکل کلی، میل دارن دنیا رو مثبت و امیدوار کننده ببینند. فکر کنم بتونی تصور کنی که تو دوران افسردگی، چه حس و حال بدی رو (واقعگرایی افسردگی) آدما تجربه میکنند.
وقتی که افسرده باشی، روزها خاکستری میشن و صبحها احساس تازگی و شروع دوبارهی زندگی رو احساس نمیکنی.
تو هرچقدرم امیدوار بودی پیش از این، الان درگیر ناامیدی و بدبینی به آینده شدی. اصلا هم مهم نیست هرچقدر اتفاقات مثبت در طول روز و شب، برات اتفاق بیوفته.
احساس نگرانی جدی! آدم افسرده خیلی ناامیده. براش هیچ چیزی امیدواری نمیاره. این درد شدید عاطفی و نبود احساسات شاد، میتونه براش بسیار اذیتکننده باشه!
و حتی به نظر میرسه که این درد شدید عاطفی به مرور بد و بدتر میشه و هیچ دلیلی هم براش به ظاهر پیدا نمیکنی.
یه آدم افسرده ممکنه بدون دلیل خاصی ، بزنه زیر گریه!
چیزهای لذتبخش دیگه مثل قبل کِـیـف نمیدند! به این حالت تو دنیای علمی میگن آندونیا (anhedonia) . اینطوریه که برای توی افسرده، ممکنه فعالیتهای لذتبخش دیگه مثل قبل لذتبخش نباشه. به این مثالها یکم دقت بکن:
- یکی هست که عاشق طبیعته. باتریهاش هرزمان که میره تو جنگل و باغ و رودخونه، حسابی شارژ میشه و شاداب و پر انرژی برمیگرده. اما چند وقتیه که انگار افسرده شده. و میگه که دیگه مثل قبل، طبیعت حالش رو خوب نمیکنه! این همون آندونیایی هست که بالاتر بهت گفتم.
- یه موزیسین(موسیقیدان) هست که کل زندگیش ساز زدن بوده. چند وقتیه که علائم افسردگی رو داره. به رفیقش تو کافه میگه که چند وقتیه دست و دلم به ساز زدن نمیره. انگیزه ندارم براش. اونطور که باید آدرنالین تو خونم ترشح نمیکنه. بله! احتمالا این فرد هم درگیر آندونیا شده.
وقتی که نشانه افسردگی داشته باشی، یه ابر سنگین و مملو از احساسات منفی، تو رو احاطه میکنه. حس میکنی دنیا با سرعت آهستهتری داره سپری میشه. یا حس میکنی زندگی بقیه داره با سرعت بیشتری نسبت به تو حرکت میکنه. و تو داری مثل یه لاکپشت، فقط خودتو میکشونی.
وقتی افسرده باشی، همه چیز خاموش به نظر میرسه!
ممکنه بی احساس و خنثی بشی! افسردگی متاسفانه میتونه باعث بشه تو اون آدم احساسی و عاطفیِ قبل دیگه نباشی! یه آدم خنثی، خالی، بی حس و کسی که نمیتونه احساساتی بشه. این مشکل در احساسات میتونه باعث بشه تو احساس تنهایی بکنی. حتی وقتی که دور و بر ات خانواده و رفقا و دوستانت باشن.
یه حالتی که انگار تو درون یه حباب هستی و از بقیه دور یا جدایی. حتی ممکنه احساس کنی که هیچکس از اطرافیان، نمیتونه حقیقتا و واقعی درک کنه که داری چه عذابی میکشی… در حال تجربه کردن چه احساساتی هستی! این احساس تنهایی که داری ممکنه گاهی باعث بشه افسردگی زمینهای رو بدتر کنه (الان درگیر این افسردگی زمینهای نمیخوام بکنمت. بعدا راجبش توضیح میدم).
ممکنه به مرگ به عنوان یه راه منطقی برای رها شدن فکر کنی! درد و ضربهی ناشی از افسردگی میتونه به قدری سخت، واقعی و مداوم باشه که به خودکشی فکر کنی؛ و برات خودکشی کردن یه راه منطقی و پذیرفتنی بشه.
تویی که افسرده هستی ممکنه در زمانهای مختلف، راجب تموم کردن زندگیت با بقیه صحبت کنی. این به دلیل اینه که احساس میکنی این تنهایی، بی ارزشی و ناامیدی تموم شدنی نیست! و تنها راه اینه خودتو خلاص کنی! که داری اشتباه میکنی عزیزِ من!
معلومه که وقتی زندگی برات معنای واقعیای نداشته باشه؛ تلاش میکنی به زندگیت پایان بدی!
اما این حس موندگار نیست عزیز جان… ❤️
فراموش نکن که همه آدمای افسرده خودکشی نمیکنند! درسته که افسردگی میتونه احتمال این کار رو بالا ببره. اما افسرده بودن به این معنی نیست که قراره خودکشی کنی!
بینِ افسردگی و غم، تفاوت وجود داره! همه بعضی وقتها غمگین میشن. اما افسرده بودن فرق داره! تفاوتش در اینهاست:
- آدمِ افسرده نگاهش به زندگی، تیره و تاره. و ناامیدی داره.
- چیزهایی که قبلا لذتبخش بودند، دیگه نیستند.
- افزایش یا کاهش وزن بدن: آدم افسرده ممکنه 5 درصد وزن بدنش رو از دست بده یا به وزن بدنش اضافه بشه.
- نشانههایی از بیخوابی یا خوابِ زیاد داره.
- مود یا خُلقِ متغیر: جوری که به راحتی میتونه کلافه، عصبی و حملهور بشه.
- احساس تنبلی، خستگی و نداشتن انرژی برای انجام دادن کارهای حتی ساده.
- احساس گناهی که آدمِ افسرده خودش رو با اون اذیت میکنه. احساس گناه نسبت به کاری که انجام داده. یا اتفاقی که افتاده.
- فکر کردن به خودکشی. یا کَلهخر بازیهایی که ممکنه باعث کشته شدن بشه. رفتارهای یهویی و شدید در همین راستا باشه.
❤️ جهت رزرو مشاوره روانشناسی و درمان افسردگی کلیک کنید.
چه چیزی باعث افسردگی میشود ؟
عوامل افسردگی چیست؟ افسردگی یه دلیل خاص و تنها نداره و حتی کاملا و 100 درصدی مشخص نیست که دلایل ایجاد افسردگی چیه. اما اگر بخوام چیزایی که تا به امروز درباره افسردگی کشف کردند و منم خوندم رو برات باز کنم، باید بدونی که علت افسردگی یه تغییر شیمیایی در بدنه. اینطوری در نظر بگیر که یه چیزهایی در داخل بدن اندازهشون تغییر میکنه و منجر میشن به افسردگی. اینم باید بدونی که افسردگی جزِ گروهِ بیماریهای روانی محسوب میشه. اما با خوندن این عبارت فکر نکن که الان باید به خودت برچسب روانی بودن و بیمار بودن بزنی! یه سری موارد هست که در ادامه برات میگم و اینا احتمالا منجر میشن به افسردگی:
- مرگِ یه عزیز (خدا نیاره اون روزو جونِ دل)
- جدا شدن از یه عزیز
- ضرر کردن مالی
- تغییرات قابل توجه در زندگی مثل جا به جایی به شهر دیگه، بازنشسته شدن یا تغییر کردن شغل
- مشکلات تو زندگی شخصی مثل طلاق، اختلافهای زناشویی و…
- فرسودگی در شغل یا کار کردنِ زیاد
- مسئولیتهای زیادی مثل صاحب بچه جدید شدن و یا نگهداری کردن از والدین یا بستگان
- تغییر در زندگی حرفهای(کاری مثلا) که این تغییرات با توانایی ها و مهارتهای تو هماهنگ و متناسب نباشه
- آزار دیدن جنسی، جسمی یا عاطفی
- گرفتنِ بیماریهایی که سنگین هستند و تو رو ناتوان میکنند. مثل ایدز، اِچ آی وی ، پارکینسون، بیماریهای قلبی یا سرطان
- یه سری تغییرِ خاص در مغز که باعث میشه بدون دلیل خاصی، افسرده بشی(نیاز به تشخیص پزشکی دارند)
نکته مهم: مقدارِ طبیعی از غم و اندوه یا احساسات ناراحت کننده، وقتی که اتفاقات بدی میوفته، طبیعیه. اگر بعد از 6 ماه هنوز اوضاعت خوب نشده بود، اون زمانه که باید بررسی کنی افسرده شدی یا نه.
حواست به میزان قابل توجه افراد مبتلا به افسردگی باشه! اگه به آمار ابتلا به افسردگی در کشور خودمون نگاه کنی، متوجه میشی که درصد قابل توجهی از مردم افسرده هستند. حتی در بعضی از آمارها دیده میشه که افسردگی در زنان بیشتر از مردانه. خانوما ممکنه بیشتر از آقایون دنبال مقابله با افسردگی باشند. و گفته میشه آمار خودکشی در مردان بیشتر از زنانه.
جای تأسف داره که خودکشی به دلیل ابتلا به افسردگی، یه اتفاق شایعه. و باید خیلی مراقب خودت و اطرافیانت که افسردگی دارند، باشی. البته نمیخوام نگران و آشفتهات بکنم. همونطور که بالاتر نوشتم، هرکسی که افسردگی داره قرار نیست خودکشی کنه. صرفا آگاهی داشتن قدم خیلی خیلی بزرگیه برای جلوگیری از این اتفاق تلخ…
احساس ناامنی ای که باعث میشه از آدما دور بشی! احساس اعتماد به نفس و عزت نفس (بعده ها فرقشون رو میگم) تو ممکنه به خاطر فکرای منفی که روز به روز درونت شکل میگیرند، ضعیف و ضعیفتر بشه. و این تو رو نا امن میکنه. چرا؟ چون احساس نا کافی بودن و کم ارزش بودن باعث میشه امنیت کافی نداشته باشی برای اینکه در کنار بقیه باشی.
یه جور ترس قضاوت شدن که باعث میشه تو فکر کنی برای مردم اونقدر جذاب نیستی که دلشون بخواد همراهیشون کنی. این فکر باعث میشه از آدما دور و دورتر بشی… حتی از اونایی که قبلا خیلی باهاشون نشست و برخاست داشتی.
مراقبت عادتهای خطرناک باش! ممکنه تو برای مبارزه با این تنهایی و اضطراب، رو به بیاری به الکل، موارد مخدر و یا غذاهای پر از قند و چربی. حواست باشه که اینا بهت احساس خوبِ موقتی میدن و بعد از مدت کوتاهی دوباره احساسات منفی به تو برمیگردن.
متأسفانه غذا خوردنهای اشتباه و احساس اضطراب، رفقای نزدیکی به افسردگی هستند.
مثلا بعضی افراد افسرده ممکنه از اونور بوم بیوفتن و به جای پُرخوری، کم غذا بخورند. این آدما انگار که دیگه تمایلی به غذا خوردن ندارند.
کلا حواست به هر مدل تغییر وزن در بدنت باشه. اینو بدون که این ذهن توعه که داره بهت فرمان میده اوضاع رو خرابتر از چیزی که هست بکنی!
ممکنه تو شغلت به مشکل بخوری! مشکلی که آدم افسرده تو تحلیل اطلاعات و وقایع داره بعلاوه احساس بی کفایتی که میکنه و تصوری که از خودش داره، همشون دست به دست هم میدن تا تمرکز، بهرهوری (راندمان) ، عملکرد اجرایی و شایستگی خودش رو از دست بده.
معمولا آدم افسرده تو محل کار و یا موقع انجام دادن هر مدل کاری که به فعالیت ذهنی شدید احتیاج داره، خیلی رنج میبره.
همچنین وقتی افسرده باشی، به ناچار یکی از مشکلات خواب یقهات رو میگیره. یا کم میخوابی. یا زیاد میخوابی. و آدمی که خواب خوب نداشته باشه، انرژی کافی برای کار کردن نداره. همچنین ممکنه سردرد، معده درد، کمر درد ، یبوست و اسهال هم بگیری.
شما فرض کن دو سه تا از این علائم، یا حتی یکیشون، باعث میشه تو زندگی شغلیت هم، حسابی زمین بخوری.
مواظب تغییر وزن باش! افسردگی ممکنه برات افزایش یا کاهش وزن بیاره. و یه بحث جالبی که تو این زمینه هست اینه که آیا افسردگی از تغییرات وزن ناشی میشه یا تغییرات وزن از افسردگی؟ مثلا آیا وقتی کسی چاق میشه، به دلیل تصویر جدیدی که از بدن خودش میبینه افسرده میشه؟ یا برعکس؟
❤️ جهت رزرو مشاوره روانشناسی و درمان افسردگی کلیک کنید.
در مردان و زنان افسردگی چه علایمی دارد؟
مردا بیشتر علاقه دارند که احساساتشون رو مخفی کنند! تفاوتی که در شکل افسردگی کردن مردا و زنا وجود داره، بیشتر تو شکل بروز دادنشه. مردا کمتر از طریق احساسات و عواطف افسردگی خودشون رو نشون میدن. اونا کمتر دوست دارند که احساس غم، ناامیدی و بی ارزشی رو بیان کنند.
در عوض ممکنه آقایون افسردگی خودشون رو به شکل عصبانیت، ناامیدی و زودجوش بودن نشون بدند. به زودجوشی تحریکپذیری بالا هم میگن.
همینطور ممکنه مردا از خستگی و بیخوابی مدام شکایت بکنند. یا به فعالیتهایی که قبلا با علاقه انجام میدادن، دیگه اشتیاق نشون ندند.
مردا ممکنه از روابط اجتماعی دوری کنند! مردا به خاطر احساسی که واقعا در زمان افسردگی دارن و انتظاری که جامعه ازشون به عنوان یه مرد داره، ممکنه تا حد قابل توجهی رابطهی اجتماعی با خانواده و دوستاشون رو کم کنند. وقتی دیگران به تو حق اینو نمیدند که احساس افسردگی بکنی، معلومه که ازشون فاصله میگیری! جملههایی مثل مرد که گریه نمیکنه! تو مردی… اینقدر ضعیف نباش! رو وقتی میشنون، باعث میشه از آدما دور بشن. حتی ممکنه برای اینکه این درد رو تسکین بدند، به موارد مخدر و الکل کشیده بشن.
مردها هم ممکنه میزان و شدت رفتارهای جنسیشون تغییر کنه! افسردگی در مردان ممکنه روی زندگی زناشویی و جنسی اونا تأثیر قابل توجهی بذاره. مثلا ممکنه علاقهشون به برقراری رابطه رو از دست بدند یا با مشکلاتی مثل اختلال نعوظ مواجه بشن. ینی موقعی که برانگیختهی جنسی میشن، مثل قبل آلت جنسیشون سفت و آمادهی برقراری ارتباط نیست. درباره این اختلال در مطالب دیگه قطعا توضیح خواهم داد. فعلا خودتو درگیرش نکن.
خودکشی منجر به مرگ در مردای افسرده بیشتره! درسته که خانوما بیشتر از آقایون دست به خودکشی میزنن. اما آمار مردنِ ناشی از خودکشی در مردا بیشتره. چون مردا تمایل دارند خودکشیشون سریع، فوری و با عجله اتفاق بیوفته. ینی فکر خودکشی که به سراغشون میاد، زود اقدام میکنند. و مردها از ابزارهای کشندهتری موقع خودکشی کردن استفاده میکنند. ولی خانوما برای خودکشی از ابزارهای کمتر کشنده و چیزهایی که کمتر مرگآور هست، استفاده میکنند. مثلا مصرف زیاد قرص.
از طرفی، خانوما بیشتر از آقایون، افکارشون و تصمیمهایی که میگیرند یا میخوان بگیرند رو با بقیه در میون میذارند. آقایون وقتی کمتر راجب این مسائل حرف بزنند، پس کمتر دیگران از حالشون خبردار میشن. پس احتمال اینکه یواشکی دست به همچین کارهایی بزنند، بیشتره. و اگر اطرافیان باخبر نباشند، کمتر ممکنه کسی جلوی خودکشی مردا رو بگیره. در مقابل، خانوما احتمال اینکه اطرافیان با در جریان بودن از قضیه، جلوی اقدام به خودکشیشون رو بگیرند، بیشتره.
آمار افسردگی در زنان بیشتره! البته بعید نیست که یکی از علتهای این اتفاق، اینه که خانوما از آقایون راحتتر هستند تا افسرده بودنشون رو بیان کنند. یا حتی ممکنه به این دلیل باشه که مردا فکر میکنند افسردگی ندارند. شاید دیدید که بعضی از مردا با وجود حال بد، هنوزم نمیخوان باور کنند که افسردگی دارند. در حالی که زنا خیلی بیشتر و راحتتر قبول میکنند که یه چیزیشون هست!
اگر بپذیریم که افسردگی زنان بیشتر از مردان هست، میتونیم به این دلایل فکر بکنیم:
- تغییرات هورمونی
- بارداری
- یائسگی
- کم کاری تیروئید
- بیمارهای مزمن
مراقب تأثیرگذاری تغییرات هورمونی روی زنان باش! هورمونها یه سری مواد شیمیایی هستند که تو بدن روی احساسات و روحیهی ما اثر میگذارند. هورمونها در دورهی پریود خانوما، باردارشدنشون و بعد از زایمان، بالا پایین میشه و به طور کلی تغییر میکنه. این اتفاقات باعث میشه خانوما به صورت موقتی (اصطلاحا اِپیزودیک) افسرده بشن و اگر مراقب نباشند، این افسردگی طولانی بشه و تبدیل بشه به افسردگی مزمن. خانوما افسردگی اپیزودیکشون ممکنه به افسردگی مزمن تبدیل بشه.
همینطور، مسئولیتهایی که با اومدن یه بچه به زندگی خانوما وارد میشه، ممکنه باعث بشه اونا بهشون فشار بیاد، اذیت بشن و بعد منجر بشه به افسرده شدنشون. اصلا ما یه اتفاقی داریم به اسم افسردگی پس از زایمان !
البته خوبه که بدونی مردا هم با بالا پایین شدن هورمونهای داخل بدنشون، میتونند افسردهتر یا افسرده بشن.
زنِ تحتِ فشار، ممکنه افسردگی بگیره! دلایل اجتماعی و روانی روی افسردگی زنان تأثیر قابل توجهی داره. بانویی رو تصور کن که بیشتر از باقی اعضای خانواده، مسئولیت رو دوششه و در کنار کار کردن به صورت نیمهوقت یا تمام وقت، باید تلاش بکنه رابطهی زن و شوهری و مادر فرزندی هم، حالش خوب باشه و این رابطهها اوضاعشون خراب و بیمار نباشه. ینی درسته که داره کار میکنه؛ اما نباید شوهرش ناراضی باشه! نباید بچهاش احساس منفی بکنه و باید سعی کنه با این همه فشار، حال بقیه خوب باشه! خب معلومه که این زن احتمال بیشتری براش وجود داره که افسردگی بگیره!
حالا بیا به اینها، آزار و اذیتهای بیرون از خونه مثل تفاوتهای بین زن و مرد و رفتارهای اشتباه مردا رو هم اضافه بکن! این زن مگه چقدر طاقت داره؟ چقدر ظرفیت براش میمونه؟ آزار و اذیت کلامی، فیزیکی و رفتاری معلومه که کمک میکنه این خانوم قهرمان و فداکار، افسرده بشه! یا افسردگیش شدیدتر بشه!
تغییرات فصلهای سال بیشتر روی زنان اثر میذاره! تغییرات فصلی ینی حس و حالی که فقط تو فصلهای خاصی سراغ آدما میاد. ممکنه شما در زمستون یا تابستون یا پاییز، احساس افسردگی بکنی. در دنیای علمی، به این مدل از افسردگی میگن اختلال خُلقِ فصلی یا ( Seasonal Affective Disorder ) یا (SAD) که لازم نیست ذهنتو درگیر این عبارت بکنی و فقط مفهومی که برات نوشتم رو یاد بگیر و بهش توجه بکن. این مدل افسردگی بیشتر سراغ بانوان میاد.
معمولا افسردگی فصلی یا همون اختلال عاطفی فصلی، در فصلهای گرم از بین میره و در عوض در فصلهای سرد مثل پاییز و زمستون به سراغ زنان میاد. درسته که علت بروز افسردگی این چنینی، متفاوته اما علائم اون مشابه علائمی هست که در بالاتر گفتم.
ینی احساس غم، بالا پایین شدنهای مود (خُلق) ، احساس اضطراب، میل زیاد به خوردن غذاهایی که قند و کربوهیدرات زیادی دارند. یا مشکلات خوابیدن.
یکی از دلایل بروز این مدل افسردگی اینه که در زیر خورشید به قدر کافی قرار نمیگیری. وقتی به مقدار کافی هر روز در معرض نور خورشید باشی، ویتامینهای مورد نیاز بهت میرسه. معمولا این اتفاق بیشتر برای کسایی میوفته که در مناطق سردسیر و برفی زندگی میکنند.
❤️ جهت رزرو مشاوره روانشناسی و درمان افسردگی کلیک کنید.
آیا من افسرده هستم؟ 3 قدم تا بررسی اولیه
حالا که متوجه شدی دلیل افسردگی چیست وقتشه که بررسی کنی که افسرده هستی یا نه؟ البته حواست باشه که تشخیص دقیق این مورد، باید توسط مشاور روانشناس انجام بشه. ولی من تو این مطلب، یه سری سرنخ بهت میدم تا کمی از ماجرا باخبر بشی. همچنین در مطلب انواع افسردگی ، درباره مدلهای مختلف این اختلال صحبت کردم که حتما بعد این مطلب مطالعهاش کن.
قدم اول : احساسات و عواطفت رو بررسی کن
به احساسات و حالت های خودت بیشتر توجه کن
همیشه یادت باشه که افسردگی فقط یک احساس منفی نیست، بلکه مجموعه ای از افکار و احساسات منفی میتونه باشه که با گذر زمان بوجود اومده. ممکنه که به دلیل افسردگی متوجه بشی بدنت از لحاظ فیزیکی در حال تغییر کردنه؛ که این کاملا طبیعیه و میتونه یکی از عوارض افسردگی باشه؛ پس به همین خاطر به رفتارهایی که در طی هفته های گذشته داشتی فکر کن و ببین چه عاملی باعث شده که حس منفی داشته باشی.
تغییراتِ احساسات عاطفی مثل:
- احساس ناامیدی
- تحریک پذیری بیش از حد (وقتی فردی تحریک پذیره، به سادگی خشمگین یا ناراحت میشه)
- افکار منفی نسبت به خودت
میتونه از علائم افسردگی باشه. البته نه افسردگی شدید! درباره این مدل از افسردگی در مطالب دیگه بهت توضیح میدم. فعلا بهش کاری نداشته باش.
از نشانههای دیگه میشه به این موارد اشاره کرد.
- کاهش اشتها
- میل به خواب زیاد
- نخوابیدن
- کاهش انرژی
- مشکل در تمرکز
- درد عضلانی و سردرد
برنامه روزانه زندگیت میتونه با حضور این علامت های افسردگی، مختل بشه یا حتی ممکنه که منجر به رفتارهای خطرناکی مثل قمار و مصرف مواد مخدر بشه؛ که در این مرحله میشه گفت که افسردگی شدید بوجود اومده و خیلی باید مراقب باشی که این روند ادامه دار نباشه.
حواست به فاصلهی بوجود اومده بین خودت، دوستات و خونوادت باشه
افسردگی میتونه تواناییت در برقراری ارتباط با دیگران رو دچار اختلال کنه. ممکنه که نتونی زیاد با اطرافیانت تلفنی صحبت کنی. دیدار حضوری داشته باشی و یا حتی علاقه ای به ارسال پیام هم نداشته باشی. این یه نشونه عمومی از افسردگی هست که آدمهای زیادی تجربش کردند.
همین الان یه لیست از کارهایی که معمولا در گذشته انجام میدادی بنویس و بررسی کن که از وقتی احساس افسردگی داری، چقدر از این کارها رو کنسل کردی. تا دو سه هفته بررسی رو ادامه بده تا متوجه بشی آیا به شکل کلی، انجام دادن کارهایی که دوست داری کمتر شده یا نه. این کارها مثلا میتونه بیرون رفتن با دوستان باشه. یا تلفنی حرف زدن. یا یه تفریح گروهی دوستانه مثل کوه رفتن.
قدم دوم: تغییرهای رفتاری خودت رو چک کن
از تغییرات رفتاریت لیستی تهیه کن
به نحوه عملکردت در طی هفته های گذشته توجه کن که مثلا اخیرا فعالیت هایی داشتی مثل اعتیاد به مواد مخدر یا نوشیدنی های الکلی یا حتی قمار کردن بشه؟ این دو مورد محتمل ترین گزینه های ورود به افسردگی شدید میتونه باشه.
به دفعاتی که در هفته گذشته گریه کردی دقت داشته باش و اونها رو یادداشت کن
به این فکر کن که تو هفته های گذشته چندین بار احساساتی شدی و باعث شده که گریه کنی. اگه میبینی که بیش از اندازه با اتفاقات کم اهمیت و بی ارزش احساساتی میشی احتمال اینکه افسرده شده باشی خیلی زیاده. این نکته رو بدون که از علامت های شایع افسردگی برای نوجوان ها گریه کردن های مکرره. گریه کردن شامل بغض کردن و اشک نریختن، آروم اشک ریختن و یا گریههای شدید میشه
قدم سوم: ریشهی افسردگیت رو پیدا کن
اتفاقات تلخ و سخت گذشته رو مرور کن
به دنبال یه اتفاق تلخ و سخت در گذشته بگرد. مثل مردن یک عزیز یا بودن در یه رابطه عاطفی آسیب زننده. با دقت مقایسه کن و ببین قبل و بعد از پیش اومدن این اتفاق، حالت چطور بود؟ آیا بعد از اون اتفاق، حالت بدتر شد؟ اگر بله، پس احتمالا میتونه یکی از دلایل افسرده شدنت باشه.
مثلا یه عاملِ استرسزا و مضطرب کننده هم میتونه باعث افسردگی بشه. داشتن یه کار اینطوری. یا بودنِ یه شخصی که باعث استرس زیاد تو میشه. یا مثلا وقتی که به یه مشکل مالی شدید برمیخوری.
❤️ جهت رزرو مشاوره روانشناسی و درمان افسردگی کلیک کنید.
نقش تغذیه در بهبود افسردگی و سلامت روان
یکی از جنبههای نادیده گرفته شده برای سلامت روان و حتی درمان افسردگی، تغذیه است. غذا، نقش خیلی مهمی هم در سلامت جسمی و هم در سلامت روانی ما داره. میدونم وقتی که یک نفر افسردگی داره و حالتهای روحی بدی رو داره تجربه میکنه، فکر کردن به خوردن غذاهای مناسب میتونه سخت باشه؛ اما باور کن همین تغییر به ظاهر ساده تو رژیم غذایی کلی میتونه واست مفید باشه و تاثیر مثبتی روی روند زندگیت بزاره.
خیلی گزینههای غذایی زیادی وجود داره که میتونه رفتار یک شخص دچار افسردگی رو تغییر بده و براش مفید واقع بشه. این توضیحاتی که بهت دادم به این معنا نیست که حتما باید از این غذاها استفاده کنی و بقیه برنامه غذایی که داری رو کنار بزاری. صرفا قراره که آگاهیت نسبت به مواد غذایی مفید بالا بره و بهت کمک کنه که بهتر این بیماری رو کنترلش بکنی.
مواد غذایی مفید برای بهبود افسردگی:
- ماهی
- مرغ
- انواع سبزیجات
- لوبیا
- انواع مغزها (پسته، بادام درختی، بادام زمینی، بادام هندی، تخم کدو، کنجد)
❤️ جهت رزرو مشاوره روانشناسی و درمان افسردگی کلیک کنید.
تو تنها نیستی؛ 10 سلبریتی و آدم معروف که درگیر با افسردگی بودند!
شاید تاحالا پیش خودت فکر کرده باشی که تنها کسی که حس و حال همیشه بد رو داره خودت باشی؛ اما واقعیت اینه که اینطور نیست. خیلی از افراد دور و برت هم هستن که دچار افسردگی میشن؛ حالا چه افسردگی شدید و چه افسردگی معمولی. بهرحال باید این خبرو بهت بدم که تو تنها نیستی و خیلی از آدم های مشهور دنیای ورزش، سینما، موزیک و…. که شاید به ظاهرشونم نخوره افسردگی داشته باشن؛ و خوب الان حالشون خوبه و این یعنی اینکه اگه اونا تونستن، پس توام میتونی فقط، باید قوی باشی.
حالا در ادامه این مطلب میخوام به چندین مورد از این افراد و صحبت هاشون در مورد بیماری افسردگی بپردازم :
سوفی ترنر – Sophie Turner
سوفی بلیندا جوناس (ترنر) بازیگر نقش سانسا در سریال {بازی تخت و تاج} و هچنین همسر خواننده معروف یعنی جو جوناس در سال 2019 و در پادکست دکتر فیل، به نام Phil in the Blanks گفته بود که، وقتی 17 ساله بوده از فضای مجازی کلی انرژی و نظر های منفی رو دریافت میکرده، و این خیلی روش تاثیر گذار بوده؛ تا جایی که خودش بارها به خودش گفته صورتم لکه داره، من چاقم و بازیگر بدی هستم.
پینک – Pink
آلیشیا بث مور با نام هنری پینک خواننده و ترانهسرای آمریکایی که سه بار هم برنده جایزه گرمی شده، زمانی که 22 سال بیشتر نداشته دچار افسردگی شدید میشه و سالها با این بیماری دست و پنجه نرم میکنه.
اما استون -Emma Stone
امیلی جین یا اما استون که به احتمال زیاد بشناسیدش، کسی که صاحب چندین جایزه از معتبرین ترین جشنواره های سینمایی مثل اسکار، بفتا و گلدن گلوب شده و همچنین سال 2017 هم جزو 100 ستاره ثروتمند از مجله فوربز بود؛ یکی از بازی های موندگارش که فیلم la la land بود رو نمیشه از یاد برد. اما استون حالت افسرده بودن رو اینطوری توصیف میکنه: هر کسی تو زندگی خودش اضطراب و نگرانی رو بهرحال تجربه میکنه، اما ما (کسانی که افسردگی رو تجربه کردند) به شیوهی متفاوت و شدیدتری اون رو تجربه میکنیم و شایدم حتی در مدت زمان بیشتری باهاش روبرو میشیم.
ادل – Adele
ادل لوری بلو ادکینز معروف به ادل، خواننده و ترانه سرای بریتانیایی که به احتمال خیلی زیاد اسمش رو شنیدید. ادل سال 2011 آلبوم 21 رو منتشر کرد که رکورد طولانیترین آلبوم همون سال رو هم به خودش اختصاص داد و تونست اسم خودش رو در گینس ثبت بکنه. سال 2015 بعد از بدنیا اومدن پسرش آنجلو مدت ها با افسردگی بعد زایمان دست و پنجه نرم میکرده و در مورد افسردگی میگه : اصلا نترسید و شجاع باشید و بدونید که هر تصمیم اشتباهی هم که میگیرید، برای دلیل خوبی این کارو میکنید. در ادامه صحبت هاش به این نکته اشاره کرد که ارتباط با مادرهای دیگه باعث شده که خیلی سریع تر با افسردگی کنار بیاد و اونو پشت سر بزاره.
سرنا ویلیامز – Serena Williams
سرنا جیمکا ویلیامز قهرمان بیست و سه گرند اسلم و یکی از محبوب ترین و مشهور ترین ورزشکار های زن تنیس جهانه. سال 2011 این ورزشکار وقتی با USA Today در مورد دوران افسردگی خودش صحبت میکنه میگه که : فقط باید به خودتون باور داشته باشید اونم در مواقعی که هیچکس شما رو باور نداره.
دواین جانسون – Dwayne Johnson
دواین جانسون معروف به “راک” بازیگر، تهیه کننده و کشتی گیر حرفه ای و مشهور آمریکایی که سال 2016 و 2019 بعنوان یکی از 100 شخصیت تاثیر گذار در جهان هم معرفی شده، در مورد دوران افسردگی خودش در سن 23 سالگی، وقتی که از حضور در NFL (لیگ حرفهای فوتبال آمریکایی) منع شد میگه : تنها کاری که باید بکنید اینه که نترسید و باهاش روبرو بشید، این قضیه برای من زمان زیادی برد تا متوجه شدم که افسردگی تنها چیزیه که بهت میفهمونه که تنها نیستی.
سوالات متداول درباره Depression
تاثیر افسردگی بر اشتها چیه؟
ممکنه تو برای مبارزه با این تنهایی و اضطراب، رو به بیاری به غذاهای پر از قند و چربی. حواست باشه که اینا بهت احساس خوبِ موقتی میدن و بعد از مدت کوتاهی دوباره احساسات منفی به تو برمیگردن. بعضی افراد افسرده ممکنه از اونور بوم بیوفتن و به جای پُرخوری، کم غذا بخورند. این آدما انگار که دیگه تمایلی به غذا خوردن ندارند.
این نشانه ها را اگر دارید دچار افسردگی شده اید ؟
اگر چنتا از این نشانهها رو داشتی بدون ممکنه افسردگی داشته باشی… تمایل به دوری از جمع / تغییر در میزان ارتباط جنسی / فکر به خودکشی / پرخوری یا کمخوری / تغییرات وزن / مشکلات در نظمِ خواب یا میزان اون و…
❤️ جهت رزرو مشاوره روانشناسی و درمان افسردگی کلیک کنید.
مطلبی دیگر از این انتشارات
افسردگی در مردان – 14 مورد جدی از علائم دلایل و نشانه ها
مطلبی دیگر از این انتشارات
انواع افسردگی – 5 مورد جدی که باید از آن اطلاع داشته باشید!
مطلبی دیگر از این انتشارات
افسردگی زنان امروز و 23 مورد از علائم نشانه ها و دلایل