حصیربافی، قلب تپنده صنایع دستی خوزستان

حصیربافی، قدیمی ترین و بارزترین صنایع دستی استان خوزستان است. حصیربافی را بوریابافی نیز می خوانند. حصیربافی در استان های مختلفی از کشور ایران رایج است. البته در شهرها و استان هایی که نخل می روید، رواج بیشتری دارد. نخل از درختانی است که تقریبا از تمامی قسمت های آن استفاده های متعددی می شود.

هم چنین وضعیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی منطقه خوزستان به گونه ای است که این درخت پر برکت در تمام ابعاد زندگی مردم حضور دارد. برگ های نخل برای بافتن زنبیل، کلاه، در پوش ظروف و … استفاده می شوند. زنبیل برای حمل انواع کالا کاربرد دارد. یکی دیگر از فرآورده های مربوط به نخل جارو است. برای بستن جارو برگ های محکم نخل به کار می روند.

گرده نخل نر به عنوان پودر نرم کننده پوست صورت و دست به کار می رود. پس از جمع آوری گرده آن را در ماسوره ای می ریزند و به تدریج به کار می برند. روی هسته خرما پوسته نازک سفید رنگی است که در خرمای خارک و خشک به آسانی از هسته جدا می شود. این پوسته نازک را شکسته بند ها در گذشته به عنوان دارو به کار می بردند.

الیاف نخل یا پیژ به صورت شبکه ای درهم از توری های قهوه ای رنگ در لابه لای انتهایی برگ ها پیچیده شده است. نوع مرغوب و سالم آن زرد متمایل به قهوه ای است. از الیاف نخل سازو (لیف_ریسمان) و دم فرشی بافته می شود.

اخیرا آن را به جای پوشال کولر به کار می بردند. همچنین در قدیم الیاف نخل برای شستن ظرف به کار می رفته است. از طرفی خرما انرژی خورشید را ‌گرفته و در خود ذخیره می‌کنند و این انرژی با خوردن خرما به بدن آنها منتقل می‌شود‌.

حصیربافی، هنری به قدمت تاریخ

حصیربافی به معنی بافت رشته های حاصل از الیاف گیاهی به کمک دست یا با استفاده از ابزارهای ساده ی دستی است. این منجر به ساخت محصولات مختلفی مانند زیرانداز، سفره ی حصیری، انواع سبد، انواع ظرف و… می شود.

امروزه در مناطق مختلف کشورمان به ویژه مناطق شمال و جنوب آن، هر کجا که دسترسی به برگ خرما، ساقه گندم، نی و ترکه امکان پذیر باشد می توان نشانه هایی از حصیر و سبدبافی یافت.

حصیر نه فقط به عنوان کف پوش و زیرانداز، بلکه همراه با تیرهای چوبی به عنوان پوشش سقف خانه ها نیز به کار می رود. در چادرهای عشایری، دیواره چادر را از بافتن نی به ریسمان و موی بز می سازند.

حصیربافی صنعتی است که منحصرا با برگ خشکیده نخل انجام می شود. حصیربافی معمولا توسط مردم عرب خوزستان انجام می شود.