شهرهای هوشمند آینده: شهر 15 دقیقه‌ای - بخش اول

این مفهوم چیزی بیشتر از زندگی کردن به صورت محلی نیست.

مفهوم شهر 15 دقیقه‌ای، که عمدتاً برای کاهش انتشار کربن از طریق کاهش استفاده از اتومبیل و زمان رفت و آمد موتوری ایجاد شده است، یک مدل برنامه‌ریزی شهری غیرمتمرکز است که در آن هر محله، محلی شامل تمام امکانات اجتماعی اساسی برای زندگی و کار است. هدف این مفهوم ایجاد محله‌هایی است که در آن ساکنان می‌توانند هر آنچه را که نیاز دارند در عرض 15 دقیقه با پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری یا حمل‌ونقل عمومی به دست آورند و در نهایت کیفیت زندگی بهبود یابد. چنین فضاهایی به جای مناطق خاص برای کار، زندگی و سرگرمی مستلزم ایجاد محله‌های چند منظوره است که کاهش نیاز به سفرهای غیر ضروری، تقویت حس اجتماعی و بهبود پایداری و زیست پذیری را به همراه دارد.

امروزه اکثر شهرها دارای محله‌های «مبتنی بر کاربرد» هستند که مناطق جداگانه آن عمدتاً برای تجارت یا سرگرمی استفاده می‌شود. برنامه‌ریزی شهری پراکنده منجر به پراکندگی می‌شود و مردم برای رسیدن به مقصد مجبورند مسافت های طولانی را در سراسر شهر طی کنند. در مقابل، شهرهای فشرده آینده، یا «شهرهای محلی‌سازی شده»، استراتژی‌هایی را برای زیرساخت‌های شهری اولویت‌بندی می‌کنند که هدف آن آوردن تمام ملزومات زندگی و کار در جوامع محلی است.

شهر 15 دقیقه‌ای تکرار ایده «واحدهای همسایگی» است که توسط برنامه‌ریز آمریکایی کلارنس پری[1] در دهه 1920 توسعه یافت. نظریه شهرسازی جدید، مفهومی است که برنامه‌ریزی و طراحی شهری را برای ایجاد «شهرهای قابل پیاده‌روی[2]» ترویج کرده است و متعاقباً در دهه 1980 در ایالات متحده محبوبیت یافت. نسخه‌های مشابهی از «شهرهای سلولی[3]» یا محله‌های 30 و 20 دقیقه‌ای نیز در دهه گذشته در سراسر جهان پدیدار شده‌اند.

انتظار می‌رود مدل «منطقه‌بندی مجدد» در طور همه‌گیری بیماری کرونا که با روش‌های جدید کار، نیاز به حمل و نقل کمتر است، مورد توجه بیشتری قرار گیرد. با توجه به تغییرات آب و هوایی به عنوان یک نگرانی عمده جهانی، C40 در دستور کار شهرداران C40 برای یک بازیابی سبز و عادلانه این مدل را برای شهرهای سراسر جهان توصیه کرده است، با این استدلال که رویکرد «شهر مبتنی بر پیاده‌روی» به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کمک می‌کند و از پایداری محیط‌زیست حمایت می‌کند. مهمتر از همه، «شهر 15 دقیقه ای» در سال 2019 مورد توجه شهرداری پاریس قرار گرفت و یک ابتکار شاخص در برنامه فعلی این شهر است.

هدف این است که امکانات ضروری، انواع مختلف مسکن و فضاهای سبز بیشتری را در فاصله 15 دقیقه‌ای با پیاده‌روی یا دوچرخه سواری در دسترس قرار دهیم. برخی از شهرها مانند پاریس و نیویورک که نسبت به این مفهوم بالغ‌تر هستند، بودجه‌های مشارکتی را برای ترویج مشارکت محلی به عنوان بخشی از استراتژی تحول شهر خود راه‌اندازی کرده‌اند. شهرهایی مانند بوگوتا، سیاتل و میلان که بر شهرسازی جدید و مفاهیم انعطاف‌پذیر تمرکز می‌کنند، اولویت خود را بر توسعه دوچرخه ‌سواری و طراحی شهری مبتنی بر پیاده‌روی قرار داده‌اند. در حالی که این رویکرد ممکن است به طور کامل برای هر شهری قابل اجرا نباشد، برای مثال احتمالاً برای یک کلان شهر بزرگ مناسب‌تر است تا برای شهرهای کوچکتر، کار از راه دور (دورکاری) و دیجیتالی شدن خدمات، انگیزه اعمال اصل برنامه‌ریزی محله را بدون توجه به اندازه شهر افزایش داده است.

اهمیت مفهوم شهرهای سلولی برای شهرها و شهروندان در چیست؟

حفاظت از محیط زیست و پایداری بیشتر: استراتژی شهر «15 دقیقه‌ای» بر توسعه حمل‌ونقل محور متمرکز شده است، که توسعه متراکم‌تر و ترکیبی را در حول خدمات حمل‌ونقل عمومی و پیاده‌روی ترویج می‌کند. افزایش اشتراک‌گذاری سفر و استفاده از حالت‌های غیر موتوری در سفرها به کاهش انتشار کربن از خودروها کمک می‌کند.

افزایش راحتی و احساس اجتماعی: فایننشال تایمز به چگونگی اینکه شهرهای 15 دقیقه‌ای نیازهای سفر غیرضروری را کاهش می‌دهند و همچنین مشارکت جامعه محلی را ترویج می‌کنند پرداخته است. آنها همچنین فضای عمومی باز (مانند «Streateries» در Georgetown) را فراهم می‌کنند، ازدحام ترافیک را کاهش می‌دهند و زندگی محله‌ها را افزایش می‌دهند. در این مفهوم، برآورده شدن سریع‌تر نیازهای ضروری، راحتی بیشتر در زندگی شهری و زندگی بدون استرس از اهداف اصلی هستند.

مفهوم «Streateries» در طول همه‌گیری بیماری کرونا به وجود آمد و از ترکیب دو کلمه «street» و «eatery» حاصل شده است که به رستوران‌هایی که فضای داخلی مناسبی برای ایجاد فاصله‌گذاری هوشمند بین افراد را ندارند از فضای بیرونی برای ارائه خدمات به مشتریان استفاده می‌کنند.

هموار کردن راه برای مسکن ارزان قیمت: توسعه املاک و مستغلات در گذشته اغلب منجر به جابجایی ساکنان سابق و تغییر در اصالت منطقه شده است. با این حال، با وجود محله‌های چند منظوره و نزدیکی خانه و محل کار، قیمت مسکن تعدیل و مناطق مختلف برای زندگی مقرون به صرفه‌تر می‌شوند.

افزایش تاب‌آوری با محله‌های چند منظوره: ایجاد فضاهای تجاری برای تشویق خرید محلی و برابری در ساختارهای زندگی و ایجاد فرصت‌های حرفه‌ای، همراه با پذیرش قوی جامعه از فرهنگ‌های مختلف، به عنوان ستون‌هایی برای زندگی انعطاف‌پذیر عمل می‌کند.

از آنجایی که شهرها برای رهایی از همه‌گیری کرونا تلاش می‌کنند، مفهوم شهر «15 دقیقه‌ای» می‌تواند یک اصل سازمان‌دهی برای توسعه شهری باشد. شهر 15 دقیقه‌ای طرحی متمرکز بر اصول اجتماعی و در عین حال بسیار کاربردی برای یک سبک زندگی فراگیر شهری جدید ارائه می‌کند که ممکن است مقبولیت گسترده‌ای پیدا کند، به‌ویژه از آنجایی که قرنطینه‌های مرتبط با همه‌گیری، مردم را مجبور کرده است تا سبک زندگی خود را تغییر دهند تا «محلی» شوند و محله‌شان را دوباره کشف کنند.

اهمیت مفهوم شهر 15 دقیقه‌ای از نگاه برنامه‌ریزان شهری