چگونه می توانیم حمل‌ونقل را پایدارتر کنیم؟

حمل‌ونقل پایدار به شیوه‌­ای از جابه­‌جایی گفته می­‌شود که "سبز" بوده و تأثیر مخرب کمی بر محیط‌زیست داشته باشد. همچنین حمل­‌و­نقل پایدار مربوط به ایجاد تعادل بین نیازهای فعلی و آینده ماست. نمونه­‌هایی از حمل­‌و­نقل پایدار عبارتند از پیاده روی، دوچرخه‌سواری، حمل‌­ونقل همگانی، خودروی اشتراکی و وسایل نقلیه سبز.

بدیهی است که شیوه­‌های کنونی حمل­‌ونقل در بسیاری از شهرها، از جمله در برخی از کشورهای توسعه یافته، ناپایدار هستند. طبق گزارش موسسه حمل‌­ونقل تگزاس، ازدحام ترافیک سالانه 179 میلیارد دلار برای اقتصاد ایالات متحده هزینه دارد. این در حالی است که مسافران متوسط سالانه 54 ساعت را در تردد صرف می‌کنند. در نتیجه، تعداد زیاد وسایل نقلیه موجود در جاده­‌ها و ترافیک منجر به از دست دادن پول، زمان و بهره­‌وری شده است. بنابراین، مهمترین سوالی که باید به آن پاسخ دهیم این است که چگونه می­‌توانیم حمل­‌ونقل را پایدارتر کنیم؟ همه چیز با تفکر پایدار، درک ارزش حمل‌ونقل پایدار در طولانی مدت و پیگیری ایجاد سیستم‌های حمل‌ونقل پایدار آغاز می‌شود.

اهمیت حمل‌ونقل پایدار

چندین مزیت برای حمل‌ونقل پایدار وجود دارد که در زیر اشاره شده است:

کاهش آثار مخرب بر محیط­زیست: راه حل­‌های حمل‌ونقل غیرموتوری مانند دوچرخه‌­سواری و پیاده‌روی تقریباً هیچ تاثیر مخربی بر محیط‌­زیست ندارند. آن‌ها گازهای گلخانه‌­ای منتشر نمی­‌کنند، انرژی فسیلی مصرف نکرده و آلودگی هوا و صدا ایجاد نمی‌­کنند. علاوه بر این­، سیستم­‌های حمل‌ونقل عمومی تعداد وسایل نقلیه در شبکه را کاهش می‌دهد و میزان گازهای گلخانه ای کمتری در هر مایل-مسافرت نسبت به خودروهای تک­‌سرنشین ایجاد می‌­کند.

کاهش ازدحام ترافیک: با وسایل نقلیه شخصی کمتر در خیابان­‌ها، ترافیک کمتری ایجاد می‌­شود. این بدان معناست که مردم حتی در مناطق متراکم شهری می‌­توانند سریعتر به مقاصد مورد نظر خود برسند. همچنین با بازتر شدن جاده ها و فضاها، می‌توانیم زیستگاه طبیعی خود را بهتر حفظ کنیم.

صرفه جویی در هزینه: رفت‌وآمد از طریق اتوبوس‌­ها و قطارهای عمومی ارزان تر از نگهداری و خرید سوخت برای وسایل نقلیه شخصی است. شهرها همچنین می­‌توانند در هزینه­‌های نگهداری خیابان­‌ها و پارکینگ­‌ها صرفه­‌جویی کنند.

ایجاد شغل: با معرفی راه­‌حل­‌های جایگزین، شهرها به بازوهای کمک‌­کننده نیاز خواهند داشت. افراد بیشتری باید در ایستگاه‌­های حمل‌ونقل عمومی و ایستگاه‌­های شارژ الکتریکی کار کنند.

بهبود سلامت عمومی: حمل‌ونقل پایدار بر سلامت و رفاه افراد تأثیر مثبت دارد. دوچرخه‌سواری و پیاده روی راه­‌های عالی برای انجام فعالیت­‌های بدنی روزانه جهت داشتن یک سبک زندگی سالم هستند.

ارتقای عدالت: یکی از جنبه­‌های مهم حمل‌ونقل پایدار، تأثیر مثبت آن بر جامعه است. افراد بدون در نظر گرفتن تفاوت‌­های اقتصادی، اجتماعی و جسمی می­‌توانند از وسایل حمل‌ونقل عمومی و وسایل­‌نقلیه غیرموتوری استفاده کنند.

مسائل کلیدی در حمل‌ونقل پایدار در سال 2021

بحث در مورد حمل‌ونقل پایدار به عنوان یک عنصر حیاتی برای مقابله با تغییرات آب­‌وهوایی به طور جدی مطرح می­شود. در این­جا به یک نمونه از روندهای اصلی حمل‌ونقل پایدار در سال 2021 و تأثیر احتمالی آن­ بر زمان حال و آینده ما آمده است.

افزایش روزافزون ممنوعیت استفاده از خودروهای بنزینی

لیست کشورهایی که قصد دارند خودروهای بنزین‌­سوز خود را به تدریج کنار بگذارند، رو به افزایش است. برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا، از جمله هلند، سوئد، ایرلند و دانمارک، برنامه‌هایی برای حذف خودروهای بنزینی تا سال 2030 اعلام کرده­‌اند. کالیفرنیا و ماساچوت نیز اقدامات مشابهی را در ایالات متحده انجام داده اند و فروش خودروهای بنزینی را تا سال 2035 متوقف کرده‌­اند. با این حال، برخی از مقاومت‌­ها و چالش­‌های قانونی در برابر این مفهوم جدید ممکن است ایجاد شود. نمونه­‌ای از آن، اعتراضاتی بود که به دنبال اجرای مناطق خودروهای بدون سوخت فسیلی در مادرید اسپانیا انجام شد. به این ترتیب، شهرها و کشورها باید ساکنان را برای دوره گذار آماده کنند و اطمینان حاصل کنند که همه بدون توجه به تفاوت­‌های اجتماعی و اقتصادی از مزایای آن برخوردار خواهند شد.

حمل­‌ونقل پایدار از ایده تا واقعیت

ایجاد یک سیستم حمل­‌ونقل پایدار مستلزم کارهای مهمی همچون برنامه ریزی، طراحی، ساخت، بهره‌برداری، نگهداری و اندازه­­‌گیری عملکرد است. برای اینکه حمل­‌ونقل پایدار به واقعیت تبدیل شود، باید رویکردهایی را که به طور موثر به هدف ما کمک می‌­کند، ترسیم کنیم. در ادامه برخی از این اقدامات و رویکردها آورده شده است.

شماره1 : مفهوم حمل­‌ونقل پایدار را به صورت اختصاصی برای هر شهر تعریف و تببین کنید.

هنگام برنامه‌­ریزی برای حمل‌­و­نقل پایدار، مهم است که رئوس اهداف خود برای هر شهر را تعیین کنید. این مسئله می‌­تواند کیفیت زندگی ساکنان شهر را بهبود بخشیده و شکاف‌­های طبقاتی و نابرابری اجتماعی را تا حد زیادی کم کند و در کنار آن یک شهر متراکم و سبز ایجاد کند.

• اهداف باید بر تمام تغییراتی که مورد نیاز شهر است، متمرکز باشد. سوالاتی همچون:
• آیا به روسازی های وسیع تری نیاز است؟
• آیا نیاز به ایجاد خطوط اختصاصی دوچرخه در خیابان ها و جاده ها است؟
• آیا سیستم حمل‌ونقل شهر به اتوبوس عمومی بیشتری نیاز دارد؟
• دسترسی ساکنان و بازدیدکنندگان به این اتوبوس ها چقدر آسان است؟

نکته اصلی این است هر شهر هنگام برنامه‌­ریزی برای حمل­‌ونقل پایدار، مشکلات و ضعف‌­های منحصربه­‌فردی دارد و برای بهبود آنها باید از ابتدا مسائل و مشکلات به صورت دقیقی مشخص و شناسایی شده باشند.

شماره2: ایجاد تعادل میان انسان­‌ها، وسایل نقلیه و محیط‌­زیست

حمل‌­ونقل پایدار تعادل مطلوب، سالم و پویا را میان انسان­‌ها، وسایل نقلیه و سیستم­‌های طبیعی توصیف می کند. پایدارتر شدن حمل­‌ونقل به معنی ایجاد دسترسی بیشتر جاده­‌ها و خیابان­‌های شهر برای همه، صرف نظر از شرایط اقتصادی آن­‌ها است. علاوه­ بر این، پایداری باید محیط‌زیست را در نظر بگیرد، زیرا همیشه باید محیط‌زیست کمترین آسیب را در هنگام توسعه و ایجاد طرح­‌ها ببیند.

شماره 3: ایجاد یک چارچوب برای هدایت روند پیاده­سازی و بهنگام­سازی

در هسته حمل­‌ونقل پایدار سه عنصر وجود دارد که کاربرد آن را هدایت می‌کند: ملاحظات اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی. این سه عنصر به عنوان سه­‌گانه پایداری شناخته می‌شود. برای برنامه‌ریزی صحیح، پیاده سازی و حفظ یک سیستم پایدار، باید از این عناصر سه‌گانه به عنوان چارچوب استفاده شود.

• اقتصاد: مقرون به صرفه ساختن هزینه زیرساخت­های حمل­ونقل برای همه، از جمله افراد کم درآمد.
• اجتماعی: ایجاد انتخاب­های جابه­جایی ایمن و در دسترس برای همه افراد صرف نظر از جنسیت، سن و توانایی‌های جسمانی.
• محیط‌زیست: توسعه راه حل­هایی که باعث کاهش انتشار و آلودگی و حفاظت از زیستگاه طبیعی ما می شود.

شماره 4: استفاده از زمان به عنوان پارامتر کلیدی جهت دستیابی به اهداف

توسعه حمل‌­ونقل پایدار مستلزم استفاده از یک بازه زمانی برای نظارت و ارزیابی پیشرفت پروژه است. به گفته دکتر بری ولار، مفهوم پایداری شامل یک فرایند زمانی است. بنابراین تا حد امکان باید از بکارگیری مفاهیمی مبهم همچون "به زودی" و "آینده نزدیک" اجتناب کنیم.

برای اجرای پروژه‌ه­ا و برنامه‌های خاص باید نقاط شروع و پایان خاصی وجود داشته باشد. ممکن است ساعت­‌ها، ماه‌­ها یا فصل­‌ها باشد. این مسئله به شما امکان می­‌دهد تغییرات واقعی را اندازه­‌گیری کرده و تعیین کنید که آیا در جهت رسیدن به هدف خود کار می­کنید یا خیر.

مثال­‌های حمل‌­ونقل پایدار

در اینجا چند نمونه از شهرهایی که قدم‌­های مشخصی در جهت حمل­‌ونقل پایدار برداشته‌­اند، آنچه انجام می‌دهند و آن­ چه می­‌توان از آن­ها آموخت آورده شده است.

سیستم حمل­‌ونقل پایدار زوریخ

زوریخ سوئیس یکی از پایدارترین شهرهای جهان است. این شهر توانسته است یک سیستم حمل‌­ونقل عمومی فوق العاده و برنامه ریزی شهری عالی را طراحی و پیاده سازی کند که به مردم اجازه می دهد با خیال راحت رفت‌وآمد کنند. این سیستم شامل عناصر زیر است:

• یک سیستم حمل­‌ونقل عمومی یکپارچه و به راحتی قابل دسترس شامل قطارها، ترامواها و اتوبوس­‌ها و کرایه­ پایین تا استفاده از آن­ها را تشویق کند.
• فضاهای اضافی خیابانی برای عابران پیاده و دوچرخه سواران.
• برای جلوگیری از استفاده از اتومبیل شخصی در مناطق پرجمعیت، زوریخ نرخ عوارض بالایی را وضع کرده است.
• آن­‌ها سنسورهای حلقه‌­ای القایی را برای پیگیری حرکت خودروها و مدیریت جریان ترافیک نصب کرده­‌اند.

در حقیقت ، سیستم حمل‌­ونقل پایدار زوریخ به قدری موثر است که مالکیت خودرو به زیر 50 درصد رسیده است و اکثر ساکنان از سیستم حمل­‌ونقل عمومی شهر استفاده می­کنند.

حمل­‌ونقل عمومی دوستدار محییط‌زیست در استکهلم

مترو، قطارهای محلی و اتوبوس­‌ها در استکهلم سوئد از سال 2017 به بعد از انرژی تجدیدپذیر استفاده می‌­کنند. شهر Norrtälje در استکهلم در حال حاضر دارای یک سیستم حمل­‌ونقل اتوبوس با استفاده از انرژی برق است. بقیه شهر در حال پیاده‌­سازی سیستم اتوبوس برقی هستند که هوشمندتر ، بی صداتر و انرژی کمتری مصرف می کند. استکهلم قصد دارد تا سال 2030 به تردد دریایی بدون استفاده از سوخت فسیلی دست یابد. آلایندگی را کاهش داده و در هر کیلومتر-مسافر انرژی کمتری مصرف کند.

استکهلم همچنین از پیشگامان استفاده از مقررات دسترسی به وسایل نقلیه شهری برای کاهش ازدحام، ترویج حالت­‌های جایگزین حمل­‌ونقل و بهبود کیفیت هوا است. برخی از رویکردهای آن شامل معرفی منطقه کم آلاینده با مقررات سختگیرانه بر خودروهای بزرگ، سنگین و قدیمی است.

راه حل­‌های حمل­‌ونقل پایدار(آنچه که شهرها امروزه می توانند انجام دهند)

با توجه به نمونه‌هایی که مورد بحث قرار دادیم، بدیهی است که راه­‌حل­‌هایی برای توسعه حمل‌­ونقل پایدار وجود دارد. برخی از راه­‌حل­‌های حمل­‌ونقل پایدار که شهرها می توانند اجرا کنند عبارتند از:

• تشویق انواع روش­های جابه­‌جایی غیرموتوری مانند پیاده­‌روی، دوچرخه‌سواری و اسکوتر با خطوط اختصاصی، در حالی که امکان استفاده مکرر از وسایل نقلیه موتوری خصوصی محدود می‌­شود.
• افزایش عرضه وسایل­‌نقلیه عمومی و تشویق به استفاده از آن­ها از طریق ارائه مشوق­ها و کاهش تعرفه‌ها.
• برنامه‌ریزی و طراحی مسیرهای حمل‌­ونقل عمومی جدید که پایدارتر بوده و مسیرهای قدیمی را ارتقا می دهند.
• اطمینان از اجرای موثر و هماهنگی حالت­‌های جابه‌­جایی پایدار.