چالش کتابخوانی طاقچه: خودشناسی

چالش تیرماه طاقچه برای کتابخوانی کتابی بود که کمک کنه خودمون رو بهتر بشناسیم و از اونجایی که من یکی از طرفداران آلن دوباتن ام و چندتایی از سری کتاب‌های مدرسه زندگی (the school of life) رو قبلا خونده بودم، این بار رفتم سراغ کتاب کم حجم خودشناسی.

قبل از گفتن از کتاب و تکرار مکررات از ضرورت شناخت خود، یکم نویسنده کتاب یعنی آلن دوباتن رو بشناسیم. آلن دوباتن (متولد 1969) یک نویسنده و فیلسوف اهل بریتانیاست که کتاب هایی تقریبا فلسفی درباره ارتباط با جامعه را به زبان روان و ساده منتشر کرده است. او در سال 2008 یکی از موسسین و اعضا هیئت رئیسه سازمان آموزشی مدرسه زندگی شد که هدف اصلی این سازمان تمرکز بر زندگی بهتر و عاقلانه‌تر است. از جمله کتاب های منتشر شده این سازمان می‌توان به آرامش، درباره خوب بودن، متفکران بزرگ، درباب اعتماد به نفس، شغل مورد علاقه و... اشاره کرد. همچنین از دیگر اثار معروف دوباتن می‌توان تسلی بخشی‌های فلسفه، اضطراب موقعیت، اخبار، سیر عشق، معنای زندگی و...را نام برد.

طبیعتا بارها و بارها از متخصصان و افراد صاحب فکر شنیدیم که توصیه کردند که قبل از شناخت هرکسی و یا شروع رابطه‌ای، اول باید به خودشناسی برسیم. همچنین شنیدیم و حتی با تمام وجود فهمیدیم که شناخت خود اصلا کار آسون و ساده‌ای نیست و بعضی وقتا می‌تونیم جلوه‌ای از خودمون رو نشون بدیم که خودمون هم متعجب و سورپرایز(شگفت زده) میشیم. خیلی وقتا حالات و احساساتی رو تجربه می‌کنیم که قابل گنجوندن در هیچ کلمه و جمله‌ای نیستن و بعضی وقتا حتی خودمون هم نمی‌دونیم دلیل به وجود اومدن این حال عجیب چیه...اینجاست که شناخت خود کمی به کمکمون میاد تا بتونیم با دست و پا زدن، خودمون رو از این احساس و حال وخیم بیرون بکشیم و تا حدی به زندگی عادی برگردیم.

آلن دوباتن به صورت مختصر و مفید یک نقشه راه ساده برای ما در کتاب خودشناسی رسم کرده؛ در فصل اول (فصل از خود بی خبری) از کمرنگ شدن خودشناسی در زندگی ما گفته و از تغییراتی که باید در زندگی بدهیم ولی ثبات و آسودگی وضعیت موجود را ترجیح میدیم. در پنج فصل بعد روش‌های رسیدن به خودشناسی رو معرفی کرده:

2. تعمق فلسفی: در یک زمان باز که کار خاصی نداریم بهتره که بشنیم و راجع به چیزهایی که باعث عصبانی شدن، اضطراب داشتن و هیجان داشتن ما شدن فکر کنیم و از هرکدوم یک لیست درست کنیم. این تعمق و فکر کردن مشکلی رو حل نمیکنه ولی باعث میشه افکارمون رو با وضوح بیشتری بشناسیم.

3. هویت عاطفی: شیوه خاص بروز امیال و ترس ها و شیوه واکنش به رفتار دیگران هویت عاطفی ما رو نشون میده که حول چهار مضمون اصلی عشق به خویشتن، صداقت و روراستی، ارتباط و توکل بنا شده. با شناخت این بخش از وجودمون بهتر میتونیم خودمون رو برای دیگران شرح بدیم.

• باید بدانیم که عشق شرافتمدانه به خویشتن با خودخواهی فرق دارد: عشق به خویشتن یعنی احساسِ صحیح احترام به خودمان

4. روراستی و طفره‌روی: همیشه یک نیمه از ذهن ما عادت داره که به نیمه دیگه راجع به عصبانیت‌هامون، تغییرات ملزم زندگیمون، تصورمون از خودمون و... دروغ بگه. که این دروغ گفتن به صورت رفتارهایی مثل زودرنجی، اعتیاد، بی ارزش کردن، نوامیدی، بدبینی و... خودش رو نشون میده.

5. قضاوت در باب خویشتن: ندای درونی ما و قاضی منصف بودن برای خود...باید مثل یک دوست خوب با خودمون برخورد کنیم.

• واقعیت این نیست که فقط برخی انسان‌ها شکست می‌خورند، بلکه واقعیت این است که همه انسان‌ها دچار شکست می‌شوند؛ نکته این است که از بسیاری از این شکست‌ها باخبر نمی‌شویم.

6.شک گرایی عاطفی: مغز ما معیوبه (به دلایل گفته شده در کتاب) و بهتره که نسبت به عواطف خودمان شک کنیم، بین احساس و عمل تفاوت قائل بشیم، همیشه آماده باشیم تا در باورها و رویکردهای خودمون تجدید نظر کنیم و...

• اگر جستجوی‌مان برای خودشناسی موفقیت آمیز باشد، در نهایت باعث خواهد شد که اذعان کنیم چقدر شناخت کمی از خودمان داریم و شاید حتی هرگز نتوانیم به شناخت کامل و بی‌نقصی از خودمان برسیم.

مثل هر کتاب روانشناسی و فلسفی دیگه‌ای تا وقتی تک تک دستورالعمل‌ها رو نخونیم و به کار نبندیم، نمیشه راجع به کتاب نظر قطعی رو داد ولی از میزان روان بودن ترجمه این کتاب عالی بود، نثر نویسنده خیلی ساده و مفید و مختصر بود، دید درستی از وضعیت انسان‌ها داشت و مثل روانشناسی های زرد دروغ به خواننده نمیگفت، فصل بندی کتاب هم همینطور که خلاصه اش رو در بالا گفتم بسیار درست انجام شده بود و در کل من به کسی که دنبال خودشناسی هست این کتاب رو معرفی می‌کنم.

مرسی از طاقچه که فرصت خوندن این کتاب رو به من داد. این رو هم بگم که این کتاب در طاقچه بینهایت موجوده: