سوره ضحی | خورشید جهاد تبیین

سوره ضحی ( خورشید جهاد تبیین )

در این مطلب ما به بررسی تفسیر سوره ضحی از دید جهاد تبیین خواهیم پرداخت و انسی قرآنی در راستای اهمیّت فرمان این جهاد بزرگ می گیریم. این مطلب توسّط گروه تولید محتوای سایت تببینگران تایید شده و مورد انتشار در خود سایت تبیینگران هم رسیده که با کلیک روی اینجا می توانید آن را ببینید.

در سوره ضحی ما با آیاتی مواجه هستیم که در نگاه اوّل شاید یه ماجرا و درسی تاریخی را یادآور باشد امّا وقتی عمیق می شویم خودمان را در وسط یه ماجرای بزرگ معاصر می بینیم که خدای مهربان در قرآن کریم چونان خورشید بالای آسمان به اهمیّبت تبیینگری به ویژه در زمان غیبت اشاره می کند.

جهاد تبیین یه فریضه فوری از سوی پرچم دار ولایت یعنی نائب امام زمان عج امام خامنه بزرگوار تیین شده و به آن سفارش فراوانی صورت گرفته است. تبیین یعنی انجام کار فرهنگی واسه ما شیعیان و مسلمونای جهان تا در برابر هجمه های دروغ دشمنان بایستیم و جهادی عظیم توی راه الهی انجام دهیم.

چون ما همه چیز دینمان عین حقیقت انسانی و فطریست لذا چیزی برای دروغ نداریم پس اگر بخوایم در برابر اندیشه های شیطانی دشمن بیاستیم تنها کاری که باید بکنیم گفتن تمام حقیقت به صورت شفّاف به جهانیان است آن وقت اصلا نمی خواد آب و تاب خاصّی بدهیم و یا در خواست همراهی بکنیم چون هر ذات حقیقت جویی وقتی حقیقت ناب اسلام محمّدی و خباثت دشمنان الهی را در می یابد شتافتنی سوی نور هدایت خواهد آمد و آن را یاری می دهد و از سرچشمۀ فضل الهی می نوشد.

در سورۀ ضحی ما به ترتیب آیات را می خوانیم و با سیری کوتاه و ساده در آن به نوری از اسرار جهاد تبیین که توسّط خود خدای قادر مطلق بیان شده پی می بریم تا سندی هم باشد بر تأکید جهاد تبیین آن هم محکم ترین سند! و چه سندی استوار تر از سخن الله:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

به نام خداوند بخشنده بخشایشگر (ترجمه آیت الله مکارم)

وَالضُّحَى (1)

قسم به روز در آن هنگام که آفتاب برآید (و همه جا را فراگیرد)،

وَاللَّيْلِ إِذَا سَجَى (2)

و سوگند به شب در آن هنگام که آرام گیرد،

مَا وَدَّعَكَ رَبُّكَ وَمَا قَلَى (3)

که خداوند هرگز تو را وانگذاشته و مورد خشم قرار نداده است! (چندی بر پیامبر اکرم ص وحی نیامد و کافران آن را دلیل بر خشم الهی بیان می کردند و با آمدن این آیه بطلان این حرف آشکار شد)

وَلَلْآخِرَةُ خَيْرٌ لَّكَ مِنَ الْأُولَى (4)

و مسلّماً آخرت برای تو از دنیا بهتر است!

وَلَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضَى (5)

و بزودی پروردگارت آنقدر به تو عطا خواهد کرد که خشنود شوی!

أَلَمْ يَجِدْكَ يَتِيمًا فَآوَى (6)

آیا او تو را یتیم نیافت و پناه داد؟!

وَوَجَدَكَ ضَالًّا فَهَدَى (7)

و تو را گمشده یافت و هدایت کرد،

وَوَجَدَكَ عَائِلًا فَأَغْنَى (8)

و تو را فقیر یافت و بی‌نیاز نمود،

فَأَمَّا الْيَتِيمَ فَلَا تَقْهَرْ (9)

حال که چنین است یتیم را تحقیر مکن،

وَأَمَّا السَّائِلَ فَلَا تَنْهَرْ (10)

و سؤال‌کننده را از خود مران،

وَأَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ (11)

و نعمتهای پروردگارت را بازگو کن!

1: آیه اوّل به هدف تبیین اشاره پنهانی دارد و آن را جهادی الهی تا رسیدن به ظهور معرّفی می کند! خب شاید بپرسید چگونه؟ خدا به روشنی روز قسّم می خورد و اگر کمی عمیق شویم به اینکه امام زمان عج چون خورشید پشت ابر در زمان غیبت هستند خواهیم فهمید روز زمانی آنچنان روشن می گردد تا به حدّ قسّم خوردن می رسد که هیچ ابری جلوی خورشید حقیقت و ولی زمان عج نباشد و این آیه قشنگ می گوید که چه روزیست آن روز ظهور! آنقدر درخشان است که زیبا قسّم خوردنیست آن هم اوّل یک سوره کامل در قرآن کریم! می دانید به قول قرآئتی عزیز انسان سخن را معمولا با مهمّ ترین کلام شروع می کند و اینجا هم خدا با مهمّ ترین موضوع سوره ای الهی را به شروع می نوازد. اینکه چرا این قسّم دلیل و هدف جهاد تبیین است به اشارات آیات بعدی بر می گردد.

2: سوگندی به شب در یه لحظۀ حسّاس یاد می شود یعنی آخرای شب که به قولی تاریکی آرام می گیرد و همه جا را غرق در ظلمت خودش می بلعد! این برهه یعنی نزدیک رسیدن به اون شبه صبح تاریک هستیم و نشانه های اصلی ظهور نور حقیقت دارد آمادۀ بروز می شود و آن هم میشه برهۀ حسّاس آخر الزّمان که جهاد تبیین در آن بسی بسیار مهمّ و حیاتیست!

3: در این آیه خدا به پیامبر بیان می کند که دلیل تأخیر در وحی الهی قهر خدا نیست و خدا از پیامبرش خشمگین نبوده است. اینجا ما خطر تبیین نکردن را توی ماجرا توسّط کلام الهی می فهمیم! آری اگر سکوت کنیم و معارف الهی را در برابر دروغ افکنی دشمن بیان نکنیم آنگاه این دشمن خبیث از تأخیر توی وحی آمدن پیامبر خشم الهی بیرون می کشد و آن را بین جوامع اسلامی پراکنده می کند. چه خوب مثالیست و چه خوب هشداری!

4: در این آیه ما یاد می گیریم بدانیم که معیار کار تبیینی باید اجر اخروی باشد نه نگاه دنیوی و تظاهری! یک تبیینگر براش کار اخروی والاتر است لذا هیچگاه برای دنیا دست به تبیین نمی زند بلکه برای رضای خدا جهاد می کند اونم یه جهاد عظیم!

5: این آیه نتیجه پایداری و صبر در تبیین را یک پیروزی پر از فضائل الهی بیان می کند و تبیینگر را به خشنودی فتح بشارت می دهد.

6: با آنکه در نگاه اوّل به نظر مخاطب آیه شخص پیامبر مکرّم اسلام حضرت محمّد مصطفی ص است امّا عجیبه که مکث ما را بد جور شرمندۀ فضل الهی می کند! یادمان نرود که تو چه هنگامه ای از خیزش ظلمت و تاریکی آخر الزّمانی زندگی می کنیم. یادمان نرود که بی پدر حقیقی و یتیم از مولای زمانمان آقا صاحب الزّمان عج هستیم. یادمان نرود که اگر لطف الهی بر سر یتیمی دور از مولا مثل ما نبود نمی توان تصوّر کرد که چه اتّفاقی برامون توی این سرکشی جهالت و ظلم اندیشه های شیطانی استکباری می افتاد. قطعا دیگر نمی خواهد مکثی کنیم تا بفهمیم که چقدر یتیمیم و خدا چه مهربانانه از فضل خود بر ما نصیب کرده است و البته ما چه ناسپاس!!!

7: اینجا خدا به ما یادآور می شود که ما تبیینگران اگر امروز خودمان به فکر دست گیری در عرصه کارزار گمراهی فکری هستیم لطف خدا بوده مگرنه کی ما را به اینجا رساند و از گمراهی های بسیاری رهایی داد؟! پس همیشه یک تبیینگر باید از نعمت هدایت الهی شاکر باشد و لحظه لحظه سپاس بگوید که در مسیر زندگی دستش در دست ولایت الهیست. اگر این لطف سرشار الهی و توجّه مولامان آقا صاحب الزّمان عج نبود واقعا نفس کشیدن در این چاه دشمنی و کینه توزی دشمنان بعید است همان دشمنان الهی که با خوی های خبیث خود واقعه کربلا را رقم زدند. یا حسین ع مارا یه نظری بیانداز و البته نظر کردی که توی کشتی خود به چون منی جای داده ای مگرنه مرا چه توان در برابر این امواج خطیر گمراهی!

8: خدای مهربان از روی لطف خود و به واسطۀ اهل بیت کرامت علیهم السلام ما را در عرصه فقر مطلق به نور ایمان توانگر کرد و البته قوّت جسمی برای بیان و تبیینگری عطا فرمود. باید خدا را به خاطر معارف ناب اسلام محمّدی شاکر باشیم و چه شکری زیباتر از جهاد الهی و باز چه جهادی عظیم تر از این فریضۀ فوری تبیین؟!

9: خدای قادر مطلق این فضائل بی همتای خودش را به تبیینگران یادآوری می کند تا بدانند نباید لحظه ای از وظیفۀ خود کوتاهی کرده و اگر یتیمی دور از مولا و معارف مهدوی یافتند اورا مبادا برانند که لطف خداست به ما تا واسطه ای باشیم که دست عبدی الهی را در این کارزار بگیریم و به شمشیر تبیین تا حد توانمان مجهّزش کنیم.

10: خدای مهربان بی همتا یادآوری می کند که اگر از فضل خود به ما معرفتی عطا کرد شکر و ذکات آن را بر جای آوریم یعنی اگر فردی نیازمند اون معرفت و دانش بود آن را از آن بی نیاز کنیم. نباشد که با نهیب زدن دیگران را از دانش خود برانیم که جز ناشکری نیست! و چه بد عاقبتیست سرانجام ناسپاسان!!!

11: خدا خودش ما را مخاطب قرار می دهد و یاد آور می شود که من خدای قادر مطلق بنده ام را نعمتی از فضل بی کران خودم عطا فرمودم و نباشد که ناسپاسی کنیم اونم با کوتاهی در امر مهمّ تبیینگری و در این عرصۀ آخر الزّمان نعمات معرفتی الهی را باز گو نکنیم! اینجا مخاطب شما خود خداست نه کس دیگر و خدا خودش امر می کند که نعمات الهیش را بازگو کرده و در امر تبیینگری از بیان حقیقتی که خدا بهمون عطا کرده غفلت نکنیم.

گوشه چشمی ازین حیرت! : در این سوره ما 11 آیه داریم و انگار خدا دارد به راه رسیدن به پر پرواز دوازدهمین و ظهور آقا صاحب الزّمان اشاره می کند تا بدانیم با حرکت محکم در راه تبیین انشاء الله ظهور نزدیک تر از نزدیک است! به قول شاعری:

قطعۀ گمشده ای از پر پرواز کم است

یازده بار شمردیم و یکی باز کم است

این همه آب که جاری است نه اقیانوس است

عرق شرم زمین است که سرباز کم است

پیشنهاد میشه اگر ازین مطلب خوشتون اومده یه سر به راهنمای انس یا قرآن کریم با کلیک روی اینجا بزنید.

التماس دعای فراوان

یا علی مدد.