گره معاملاتی در بورس چیست؟

گره معاملاتی در بورس چیست؟

گره معاملاتی در بورس چیست؟ در بورس اوراق بهادار با توجه به محدودیت دامنه مجاز نوسان قیمت و احتمال تشکیل صف خرید و فروش سنگین برای نماد های معاملاتی که دارای نقدشوندگی پایین تری هستند، روندمعاملات به کندی انجام می گیرد، حال در این وضعیت به علت وجود حجم مبنا و حجم معاملات پایین قیمت پایانی نسبت به روز قبل تغییر محسوسی نخواهد داشت. در صورت تداوم این وضعیت در چند جلسه معاملاتی، نماد معاملاتی با صف خرید و فروش های قفل شده ( بدون معامله) همراه خواهد شد که به این وضعیت گره معاملاتی گفته می شود و نماد معاملاتی مشمول دستور رفع گره خواهد شد.

گره معاملاتی با توجه به دخالت حجم مبنا صرفا برای نماد های بورسی ممکن است شکل بگیرد و نماد های فرابورسی به دلیل وجود حجم مبنای ۱ شامل گره معاملاتی نمی شوند.

دستوراالعمل و قوانین گره معاملاتی

گره معاملاتی وضعیتی است که شرایط زیر را داشته باشد :

1. در آن یک نماد معاملاتی به رغم برخورداری از صف خرید یا صف فروش در پایان جلسه معاملاتی حداقل معادل یک برابر حجم مبنا برای شرکت هایی با ۳ میلیارد سهم و بیشتر و دو برابر حجم مبنا برای سایر شرکت ها، به علت عدم تقارن قیمت های درخواست خرید و فروش، حداقل به مدت ۵ جلسه معاملاتی متوالی مورد معامله قرار نگیرد یا متوسط معاملات روزانه آن در این دوره( به استثنای معاملات در بازار معاملات عمده)، کمتر از ۵درصد حجم مبنا باشد.
2. کلیه معاملات یک نماد معاملاتی در ۵ جلسه معاملاتی متوالی در سقف دامنه نوسان روزانه قیمت باشد.
3. کلیه معاملات یک نماد معاملاتی در ۵ جلسه معاملاتی متوالی در کف دامنه نوسان روزانه قیمت باشد.

فهرست شرکت های مشمول گره معاملاتی توسط بورس استخراج و حداکثر تا پیش از شروع روز معاملاتی از طریق سامانه معاملات و همچنین سایت رسمی شرکت TSETMC.com (بخش پیام های ناظر بازار) به اطلاع عموم می رسد.

مقررات گره معاملاتی در مورد سهام برخی شرکت ها به تشخیص مدیر عامل بورس می تواند حداکثر تا ۵ روز کاری اعمال نگردد.

ماده واحده: در صورت قرار گرفتن شرکت‌هایی با سرمایه کمتر از ۱۵۰ (یکصد و پنجاه) میلیارد ریال در گره معاملاتی، رفع گره و عدم اعمال حجم مبنا با پیشنهاد مدیریت بازار بورس تهران همراه با ذکر دلایل مربوطه و تأیید مدیرعامل شرکت بورس صورت می‌پذیرد.

برای نمادهای معاملاتی که بر اساس اعلام بورس مشمول گره معاملاتی می شوند، در ابتدای روز معاملاتی بعد بازگشایی نماد مطابق ترتیبات ماده ۲۲ انجام می گیرد.

ماده ۲۲ دستورالعمل اجرایی نحوۀ انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران

بازگشایی نماد معاملاتی از طریق حراج ناپیوسته ۳۰ دقیقه ای با اعمال یک مرحله پیش‌گشایش، شروع و با اجرای حراج ناپیوسته پایان می‌یابد. پس از این مرحله، معاملات از طریق حراج پیوسته در زمان باقیمانده تا پایان جلسه معاملاتی و در دامنه نوسان مجاز روزانه قیمت انجام می‌شود. قیمت مرجع در دوره حراج پیوسته، قیمت کشف شده از طریق حراج ناپیوسته است.

تبصره ۱:

در صورتی که در دورۀ حراج ناپیوسته معامله‌ای صورت نپذیرد یا، معاملات انجام شده در دوره حراج ناپیوسته توسط بورس تایید نگردد، به تشخیص بورس و پس از اطلاع رسانی، حراج ناپیوسته موضوع این ماده برای یکبار دیگر در همان جلسه معاملاتی یا در ۹۰ دقیقه ابتدایی جلسه معاملاتی بعد قابل تکرار است. به هر ترتیب در صورت عدم کشف قیمت، آخرین قیمت پایانی نماد معاملاتی، قیمت مرجع در دوره حراج پیوسته خواهد بود.

تبصره ۲:

درخصوص قیمت گذاری حق تقدم سهام برای اولین بار پس از افزایش سرمایه و در زمان عرضه حق تقدم استفاده نشده در صورت عدم کشف قیمت پس از دو نوبت حراج ناپیوسته، حراج ناپیوسته تا کشف قیمت تکرار می شود. در زمان عرضه‌ی حق تقدم استفاده نشده مدت زمان حراج ناپیوسته از شروع عملیات حراج آغاز و تا پایان جلسه‌ی معاملاتی ادامه خواهد داشت.

تبصره ۳:

در تمامی مواد این دستورالعمل، حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان صورت می گیرد، مگر اینکه نوع محدودیت به صورت صریح بیان شده باشد.

نتیجه گیری:
پس با توجه به مطلب گره معاملاتی در بورس چیست؟ برای اینکه سهامی که خریداری می کنیم در آینده درگیر گره معاملاتی نشود، بهتر است که از سهامهای نقدشونده بازار سهم انتخاب کنیم. هر اندازه که نقدشوندگی یک نماد معاملاتی بالا باشد، کمتر درگیر صف خرید و فروش و گره معاملاتی خواهد شد.

منبع:موسسه خانه تدبیر و اندیشه