مشکلات ترجمه و ارائه راهحلهایی کاربردی برای آنها
درست مانند هر زمینه دیگری، در صنعت ترجمه نیز چالشها و مشکلاتی وجود دارد؛ که مترجمان و حتی گاهی مشتریان با برخی از آنها مواجه هستند؛ در حالی که برخی دیگر ممکن است مشکلات ساختاری در نظر گرفته شوند که باعث ایجاد مشکل برای خود ترجمه میشوند.
در این مقاله ما هم مشکلات ساختاری اصلی در ترجمه و هم چالشهای اصلی ترجمه که مترجمان، مشتریها و صنعت با آن مواجه هستند و راهحلهای آنها را توضیح خواهیم داد و اگر چه ما نمیتوانیم یک راهحل قطعی برای تمام مشکلات ترجمه به طور کامل ارائه دهیم، اما ممکن است این نکات به شما کمک کنند تا میزان و تاثیر آنها را کاهش دهید.
این ۱۰ مورد از مشکلات اصلی ترجمه و راهحلهای آنها است:
۱. ساختار زبان
ساختار جملات در زبان انگلیسی و سایر زبانهای دنیا ممکن است متفاوت باشد. این امر به عنوان یکی از مشکلات ساختاری اصلی در ترجمه در نظر گرفته میشود.
همچنین فرهنگ هر زبان، نیز ممکن است از دیگری بسیار متفاوت باشد. در بسیاری از زبانها، اصطلاحات خاصی ممکن است به طور کامل وجود نداشته باشند. این یکی از رایجترین چالشهایی است که یک مترجم به صورت روزانه با آن مواجه است، همچنین یکی از دلایل اصلی دشوار بودن کار ترجمه به حساب میرود.
برای مثال، در زبان انگلیسی صفت قبل از اسم قرار میگیرد، اما در زبان فارسی و فرانسه صفت پس از اسم میآید. در عربی و برخی زبانهای دیگر، ضمیر فاعل بخشی از فعل است و جنسیت فاعل و نوع جمله را تعیین میکند.
احتمالا کمی گیج شدهاید؟ همین طور هم میشود! زبان پیچیده، گسترده و همواره در حال تحول است. مترجم باید ساختار دقیق هر زبان را بداند و از ساختار مناسب استفاده کند، و آنها باید اطمینان حاصل کنند که ترجمه بدون تغییر معنی نیز انجام میشود.
راهحل: تخصص خود را محدود کنید.
تنها در چند زبان که در حال حاضر به خوبی با آنها آشنا هستید، تخصص به دست آورید. از چککنندههای دستور زبان، ابزارهای حافظه ترجمه و تکنیکهای دیگر استفاده کنید تا مطمئن شوید که ساختار را در زبان مقصد، بدون این که معنای سند منبع را تغییر دهید، حفظ کردهاید.
۲. فرهنگ
فرهنگ افراد هر جامعه و هر زبان و گویشی نیز معمولا بسیار متفاوت است؛ اغلب، زبان محاوره و زبان رسمی در هم درمیآمیزند و این امر کار مترجم را بسیار دشوار میسازد.
هر چه منطقهای که یک زبان در آن صحبت میشود بزرگتر باشد، احتمال اینکه گویشها نیز بیشتر باشند بیشتر است، و کلمات محاورهای بیشتری - به جز در ترجمههای اسناد فنی، ترجمههای اسناد قانونی، یا ترجمههای یادداشتهای پزشکی - وجود خواهند داشت.
شاید به مطالعه مقاله ۴ نوع اصلی ترجمه قانونی علاقهمند باشید.
به عنوان مثال، انگلیسیها به خاطر کنایهها و طعنههای خشک و نیشدار خود مشهور هستند، که نشانه شوخطبعی آنها است. با این حال، این نوع طعنه نه تنها در کشوری که به زبانی متفاوت صحبت میکند، بلکه در کشوری دیگر که به زبان انگلیسی صحبت میکند، ممکن است خوشایند نباشد.
بنابراین مشکل در اینجا این است که چگونه ترجمه دقیق آن بدون آسیب رساندن به احساسات یا به خطر انداختن مخاطبان هدف انجام شود. فرهنگ نیز به عنوان یک مشکل ساختاری در ترجمه در نظر گرفته میشود.
راهحل: تحقیق و بررسی
اینترنت را برای یادگیری رایجترین محاورههای مورد استفاده در آن زبان جستجو کنید و خود را با رایجترین گویشهای مورد استفاده آشنا کنید.
این امر میتواند در زمانی که نیاز به ترجمه دارید، ایدههای خوبی را به شما ارائه دهد.
تا جایی که میتوانید در فرهنگ آن زبان از طریق فیلمها، برنامههای تلویزیونی، مجلات و کتابها غوطهور شوید. نمایشهای تلویزیونی و فیلمها به ویژه در تشخیص فرهنگ و گویشهای محلی مفید خواهند بود.
۳. کلمات مرکب
یک کلمه مرکب، ترکیبی از دو یا سه اسم و صفت است. آنها چندین شکل متفاوت دارند. بعضی از کلمات مرکب بسیار ساده هستند و دقیقا همان معنایی را دارد که میگویند - مانند بعد از ظهر؛ برخی فقط به معنای نیمی از عبارت، مانند کلمه پیشخدمت، و برخی هیچ معنایی از کلمات اصلی خود ندارند، برای مثال ضرب العجل. در چنین مواردی، این کار میتواند برای مترجم بسیار دشوار باشد.
راهحل: بر دانش خود تمرکز کنید.
هر مترجمی باید جایگاه خود را انتخاب کند. شما نباید تلاش کنید که همه تخصصها را به دست آورید؛ یک یا دو موضوع را انتخاب کنید و در آنها متخصص شوید.
خودتان را با کلمات مرکب که بیشتر در آن حوزه مورد استفاده قرار میگیرند آشنا کنید و ترجمهها را یاد بگیرید. از حافظه ترجمه و دیگر نرمافزارها برای آسانتر کردن کارتان استفاده کنید.
۴. افعال متشکل از دو کلمه
در زبان انگلیسی افعال متعددی وجود دارند که از دو کلمه - معمولا ترکیبی از یک فعل و یک حرفاضافه - تشکیل شدهاند. کلمه break نمونهای از این افعال است که می تواند با حروف اضافه up، Down، into، off، away، apart و ... معناهای مختلفی را ایجاد کند. اگر چه فعل مشترک در همه break است.
در اینجا، حرفاضافه که بلافاصله پس از آن میآید، معنای کاملا متفاوتی به آن میدهد. بسیار بعید است که ترجمه این دو کلمه به زبان مقصد معنای یکسانی به شما بدهد!
راهحل: اجتناب از ترجمه تحتاللفظی
به پیدا کردن یک کلمه مناسب در زبان هدف برای عبارت یا فعل در تمامیت آن به جای تلاش برای ترجمه تحتاللفظی فکر کنید.
۵. عدم وجود برخی اصطلاحات
عدم وجود اصطلاحات، مشکل بسیار رایج در ترجمه هستند. در برخی زبانها، اصطلاحات خاصی ممکن است به طور کامل وجود نداشته باشند - این امر همچنین مربوط به فرهنگ نیز است، زیرا آن اشیا ممکن است توسط مردم مورد استفاده قرار نگیرند، و یا آن اقدامات یا فعالیتها ممکن است مجاز نباشند و یا به سادگی اجرا نشوند.
این یک موقعیت بالقوه دشوار برای مترجم است، و مشکل ساختاری مهم دیگری را مطرح میکند که ارزش بحث کردن دارد. بیایید فرض کنیم که عبارت فرزندخواندگی هیچ کلمه مرتبطی در یک زبان دیگر ندارد، زیرا چنین چیزی در آن حوزه اتفاق نمیافتد!
راهحل: برقراری ارتباط با مشتری
در چنین مواردی بهتر است که با مشتری مشورت کنید و سپس تصمیم بگیرید تا بهترین راه را در پیش بگیرید. آنها ممکن است حفظ کلمه سند منبع را پیشنهاد دهند، یا ممکن است یک واژه جدید را خودشان پیشنهاد دهند، یا حتی ممکن است از شما بخواهند که یک واژه جدید را ابداع کنید که تا حد امکان به معنای واقعی نزدیک میشود. در هر صورت، همیشه آماده مقابله با بازخورد ترجمه باشید.
۶. کلماتی با معانی مختلف
کلمات متعددی در زبان انگلیسی وجود دارند که معانی متفاوتی بر اساس روشی که در جمله استفاده میشوند دارند. کلمات گاهی اوقات شبیه هم هجی میشوند و مشابه هم تلفظ میشوند اما معانی متفاوتی دارند، مانند شیر (در جنگل) یا نوشیدن شیر. کلماتی نیز صداهای مشابهی دارند اما تلفظ آنها متفاوت است.
همچنین کلماتی وجود دارند که املای متفاوتی دارند اما تلفظ مشابهی دارند، مانند break و brake. صدها واژه از این دست در زبان انگلیسی، اصطلاحات، استعارهها، تشبیهات و غیره وجود دارد. با این حال، این کلمات ممکن است در زبانهای دیگر متفاوت باشند.
راهحل: با دقت بخوانید.
مترجم باید بسیار هوشیار باشد و متن اصلی را به دقت بخواند تا معنای آن را به طور کامل درک کند. تنها پس از آن است که آنها میتوانند کار ترجمه را شروع کنند؛ در غیر این صورت، میتواند منجر به اشتباهات شرمآور شود.
۷. دانش فنی
با توجه به دانش فنی، مترجمین در درجه اول و در درجه اول زبانشناسان هستند؛ اگرچه آنها دانش خوبی از موضوعات خاص دارند، اما معمولا کارشناسان ارشد در این زمینه نیستند. در واقع خیلی نادر است که شما یک دکتر حرفهای را پیدا کنید، که یک زبانشناس حرفهای نیز هست. مترجمین معمولا در صنعتهای خاصی تخصص دارند و تخصص موضوعی کسب میکنند.
اما گاهی اوقات این ممکن است برای برخی از انواع ترجمه تخصصی کافی نباشد؛ برخی از اسناد ممکن است پر از اصطلاحات فنی باشند، یا در مورد روشها یا فعالیتهای خاص با جزئیات صحبت کنند. این میتواند برای مترجمان مشکل ایجاد کند.
راهحل: درخواست کمک کنید.
اگر موضوع خیلی فنی است، ممکن است به زمان زیادی نیاز داشته باشید - بیش از حد معمول، تا کار را کامل کنید. اگر گیر افتادهاید، میتوانید برای گرفتن چند نکته و راهنمایی با مشتری تماس بگیرید، یا با یک متخصص محلی که خوب میشناسید مشورت کنید، و از او کمک بخواهید.
شما هم چنین باید مطالعه کنید و به خودتان آموزش دهید تا دانش عمیقتری به دست آورید و یا با پیشرفتهای جدیدی که در این زمینه اتفاق میافتند همگام باشید.
۸. محدودیت زمان
محدودیت زمان رایجترین مشکلی است که مترجمان هر روز با آن مواجه میشوند، زیرا اکثر مشتریان به سرعت به کار ترجمهشده نیاز دارند؛ آنها وقتی برای از دست دادن ندارند.
اگر آن یک فایل ساده باشد، پس ممکن است بتوانید آن را در مهلت مقرر به پایان برسانید. اما زمانی که آن یک فایل فنی یا قانونی پر از اصطلاحات فنی باشد و یا اگر گویش زیادی در آن وجود داشته باشد و کلمههای بیشتری در آن وجود داشته باشد، ممکن است بیشتر طول بکشد.
این میتواند برای شما به عنوان یک مترجم بسیار استرسزا باشد، زمانی که مشتری شما کار ضربالعجلی میخواهد و دائما با شما تماس میگیرد.
راهحل: استفاده از تکنولوژی
تا جایی که میتوانید برای سرعت بخشیدن به فرآیند تا حد امکان از تکنولوژیهای زیادی - نرمافزار حافظه ترجمه، نرمافزار ترجمه به کمک کامپیوتر و موتورهای ترجمه مانند ترگمان و غیره، استفاده کنید. به غیر از آن، تنها کاری که میتوانید انجام دهید این است که در ابتدا درخواست زمان بیشتری داشته باشید.
۹. چالشهای شخصی
چالشهای شخصی، برخلاف چالشهای زبانی، ناشی از محیط اطراف مترجم هستند. تمام چالشهایی که در بالا بحث کردیم چالشهای زبانی هستند.
به غیر از اینها، یک مترجم با چالشهای متعددی در مسیر کار خود مواجه است. این موارد شامل موارد زیر هستند: دسترسی مناسب به اینترنت، رقابت با مترجمان دیگر، رقابت با ترجمه ماشینی، و معضل قیمتگذاری مناسب برایخدمات خود.
راهحل: خودتان را بشناسید
هیچ راهحل اندازه و متناسب با تمام این مشکلات وجود ندارد. خودتان را بشناسید، مشکلات را از بین ببرید و یکی یکی با آنها مواجه شوید.
برای هر کدام از آنها باید درک کنید که چگونه این مشکلات را حل کنید و نهایت تلاش خود را بکنید تا آنها را به حداقل برسانید. به یاد داشته باشید که همیشه میتوانید از کسی کمک بخواهید!
۱۰. کیفیت در مقابل هزینه
این رایجترین مشکل ترجمه است که مشتریانی که به خدمات ترجمه نیاز دارند با آن مواجه هستند: بزرگترین چالش برای مشتری در زمان مواجهه با یک ترجمه، برقراری تعادل بین هزینه و کیفیت است. این امر به ویژه در مورد ترجمههای کتابهای راهنمای فنی یا پزشکی یا اسناد قانونی مهم است. شما به سختی میتوانید هر گونه اشتباهی را در چنین اسنادی داشته باشید، زیرا میتواند منجر به سو تعبیر توسط خوانندگان و استفاده نادرست شود - و این میتواند منجر به آسیب به تجهیزات، یا آسیب به کاربر شود؛ که به نوبه خود میتواند عواقب بیشتری، مانند از دست دادن اعتبار برای تولیدکننده، مشکلات قانونی و غیره داشته باشد. در عین حال، شما یک ترجمه بسیار دقیق میخواهید.
این امر میتواند منجر به مشکلات جدی در ترجمه شود و راهحلها باید با احتیاط پیدا شوند. با این حال، افراد متخصص در چنین ترجمههایی ممکن است متخصصان پرمشغلهای باشند که بسیاری به دنبال آنها هستند، و ممکن است نرخهای بالایی را برای این اسناد مطالبه کنند.
در موارد خاص، شخص یا شرکتی که به ترجمه نیاز دارد ممکن است بودجه زیادی برای آن نداشته باشد. این یک معضل کلاسیک است که مشتری با آن مواجه است، بنابراین دقت کنید و بدانید چگونه کیفیت کار ترجمه را ارزیابی کنید.
راهحل: بهترین مترجم باشید!
هیچ جواب سادهای برای این مشکل وجود ندارد! ترجمه یک کار سخت است، اما به یاد داشته باشید که فواید زیادی نیز برای مترجم بودن وجود دارد! در اینجا برخی از چیزهایی که میتوانید امتحان کنید آورده شدهاست: یک جستجوی آنلاین جامع انجام دهید، و لیست کوتاهی از چند ارائهدهنده خدمات ترجمه به مشتری خود ارائه دهید. از همه آنها قیمت بگیرید و قیمتها، تجربیات و نظرات قبلی مشتریان را مقایسه کنید. بین این دو تعادل برقرار کنید و تصمیم بگیرید. یکی دیگر از کارهایی که میتوانید انجام دهید این است که از یک تامینکننده برای تمام کارهای ترجمه خود استفاده کنید تا قدرت چانهزنی بیشتری داشته باشید.
لینک منبع: Translation Problems and Solutions
مطلبی دیگر از این انتشارات
موتور ترجمه ماشینی ترگمان بهروز شد
مطلبی دیگر از این انتشارات
از استرس کرونا ویروس پنیک زده بودم تا اینکه...
مطلبی دیگر از این انتشارات
ترجمه وبسایت