ارتباط ویروس کرونا(COVID-19) و دیابت

نشانه‌های بسیاری نشان می‌دهد که ویروس کرونا ممکن است باعث دیابت شود. شواهدی از مطالعات بافت‌شناسی و برخی افراد مبتلا به COVID19 نشان می‌دهد که این ویروس به سلول‌های تولید کننده انسولین آسیب می‌رساند.

شکل ۱: افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ نمی‌توانند هورمون  انسولین  تولید کنند.
شکل ۱: افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ نمی‌توانند هورمون  انسولین  تولید کنند.
منتشر‌شده در: مجله nature به تاریخ ۲۴ جون ۲۰۲۰
لینک منبع: Mounting clues suggest the coronavirus might trigger diabetes

در اواسط ماه آوریل، فین گنادت(Finn Gnadt)، دانشجوی ۱۸ ساله از کیل (Kiel) آلمان، متوجه شد که بر خلاف حال خوبی که دارد، به ویروس SARS-CoV-۲ آلوده شده‌است. والدین گنادت پس از یک سفر دریایی در اتریش بیمار شدند، بنابراین خانواده او از نظر آنتی‌بادی ویروس (در پاسخ به عفونت تولید می‌شوند) آزمایش شدند.

گنادت فکر می‌کرد که این بیماری را بدون آسیب تحمل کرده‌است، اما چند روز بعد احساس خستگی و تشنگی شدیدی کرد. در اوایل ماه می،  دیابت نوع ۱ برای او تشخیص داده شد، و پزشک او، تیم هولشتاین در بیمارستان دانشگاه شلسویگ-هولشتاین در کیل، پیشنهاد کرد که شروع  ناگهانی بیماری ممکن است همراه با عفونت ویروسی باشد.

در بیشتر افراد مبتلا به دیابت نوع ۱، سلول‌های ایمنی بدن شروع به تخریب سلول‌های بتا-که مسئول تولید هورمون انسولین هستند - در لوزالمعده می‌کنند، که اغلب به طور ناگهانی رخ می دهد. در مورد گنادت، هولشتاین شک داشت که این ویروس سلول‌های بتای او را نابود کرده باشد، زیرا خون او شامل سلول‌های ایمنی که معمولا به قسمت های گوناگون لوزالمعده که سلول‌های بتا در آن زندگی می‌کنند آسیب می‌زنند، نبود.

دیابت به عنوان یک عامل خطر کلیدی برای ایجاد COVID19 شدید شناخته شده‌است و احتمال مرگ افراد با این بیماری بیشتر است. پل زیمت، که در حال مطالعه بیماری متابولیک در دانشگاه ماناش در ملبورن استرالیا است، می‌گوید: « اگر شما به COVID-19 مبتلاشوید، دیابت یک دینامیت است.»

در حال حاضر زیمت در میان تعداد رو به رشدی از محققان قرار دارد که فکر می‌کنند دیابت نه تنها مردم را در برابر ویروس کرونا آسیب‌پذیرتر می‌کند، بلکه ممکن است این ویروس را تا حدودی تشدید کند.  دیابت به خودی خود یک بیماری همه‌گیر است همانطور که  COVID19 نیز همه گیر شده است. او می‌گوید: « این دو پاندمی ممکن است با هم تداخل داشته باشند.»

شواهد افزایشی

گمان  آن ها مبتنی بر تعداد انگشت شماری از مردم مانند گنادت است، که دارای دیابت خود به خودی هستند، پس از ابتلا به SARS-CoV-۲ و شواهدی از سوی ده‌ها نفر دیگر که مبتلا به COVID19 هستند و دارای  سطوح بسیار بالایی از قند خون و کتون می باشد، که از ذخایر چربی در کبد تولید می‌شوند، است. وقتی بدن انسولین کافی برای تجزیه قند ندارد، از کتون ها به عنوان منبع جایگزین سوخت استفاده می‌کند. زیمت می‌گوید: « در علم، گاهی اوقات باید با شواهد بسیار کمی شروع کنید تا یک فرضیه را دنبال کنید.»

محققان به شواهد دیگری نیز اشاره می‌کنند. ویروس‌های مختلفی، از جمله ویروس‌هایی که باعث سندروم حاد تنفسی شدید (SARS) می‌شوند، با شرایط خود ایمنی مانند دیابت نوع ۱ مرتبط شده‌اند. و بسیاری از اندام‌های درگیر در کنترل قند خون، غنی از پروتئینی به نام ACE2 هستند که SARS-CoV-۲ از آن برای آلوده کردن سلول‌ها استفاده می‌کند.

آخرین نشانه‌های این بیماری از یک مطالعه تجربی در غده پانکراس رشد یافته در آزمایشگاه مینیاتوری ، به دست آمده‌است که این ویروس ممکن است با آسیب رساندن به سلول‌های کنترل‌کننده قند خون، دیابت را تحریک کند.

اما محققان دیگر در مورد چنین پیشنهاداتی محتاط هستند. نوید ستار، محقق بیماری‌های متابولیک در دانشگاه گلاسکو انگلستان می‌گوید: « ما باید مراقب میزان دیابت در افراد دارای COVID19 قبلی باشیم و تعیین کنیم که آیا این میزان بیش از حد مورد انتظار بالا می‌رود یا خیر.»

عبد تهرانی، متخصص بالینی در دانشگاه بیرمنگهام انگلستان می‌گوید که برای ایجاد یک ارتباط، محققان به شواهد قوی تری نیاز دارند. او می‌گوید: « مطالعات کوهورت اپیدمیولوژیک و مطالعات مکانیکی و تجربی لازم است.»

پایگاه‌داده دیابت

اکنون یک ابتکار در دست اقدام است. در اوایل این ماه، یک گروه بین‌المللی از دانشمندان، از جمله زیمت، یک پایگاه اطلاعاتی جهانی را برای جمع‌آوری اطلاعات در مورد افراد دارای COVID19 و سطح بالای قند خون که سابقه دیابت یا مشکلات کنترل قند خون خود را ندارند، تاسیس کردند.

استفان برنشتاین، یک پزشک در دانشگاه فنی درسدن آلمان، که به ایجاد ثبت کمک کرد، می‌گوید که موارد شروع به انتقال به داخل می‌کنند. محققان امیدوارند که از این موارد برای درک این که آیا SARS-CoV-۲ می‌تواند دیابت نوع ۱ یا شکل جدیدی از بیماری را القا کند، استفاده کنند. و آن‌ها می‌خواهند بررسی کنند که آیا دیابت ناگهانی در افرادی که COVID19 داشته‌اند، ماندگار می‌شود یا خیر. آن‌ها همچنین می‌خواهند بدانند که آیا ویروس می‌تواند به افرادی که در حال حاضر در راه گسترش دیابت نوع ۲ به حالت دیابت هستند، هشدار دهد یا خیر.

مطالعه در اندامک‌های پانکراس نشان می‌دهد که چگونه SARS-CoV-۲ می‌تواند به اندام آسیب برساند. شوبینگ چن، زیست‌شناس سلول‌های بنیادی در پزشکی ویل کورنل در نیویورک، و همکارانش نشان دادند که ویروس می‌تواند سلول‌های آلفا و بتا اندامک را آلوده کند، که برخی از آن‌ها می‌میرند. در حالی که سلول‌های بتا انسولین را برای کاهش سطح قند خون تولید می‌کنند، سلول‌های آلفا هورمون گلوکاگون را تولید می‌کنند که قند خون را افزایش می‌دهد. براساس مطالعه منتشر شده در زمینه سلول بنیادی در ۱۹ ژوئن، ویروس می‌تواند تولید پروتئین‌هایی که به عنوان کموکین ها و سیتوکین ها شناخته می‌شوند را تحریک کند، که می‌تواند محرک پاسخ سیستم ایمنی بر علیه سلول ها باشد.

چن می‌گوید آزمایش‌ها نشان می‌دهند که ویروس می‌تواند عملکرد سلول‌های کلیدی درگیر در دیابت را مختل کند-یا با کشتن مستقیم آن‌ها و یا با تحریک پاسخ ایمنی که به آن‌ها حمله می‌کند.

این ویروس همچنین به اندامک‌های لوزالمعده که به موش‌ها و سلول‌های ارگانوئید کبد پیوند زده شده‌بودند، حمله کرد. کبد برای ذخیره و آزاد کردن قند در جریان خون وقتی که انسولین را احساس می‌کند، مهم است.

به گفته تهرانی، مطالعه اندامک به این استدلال که SARS-CoV-۲ ممکن است باعث یا بدتر شدن دیابت شود، قدرت می‌بخشد، اما خود این مقاله برای اثبات این ارتباط کافی نیست.

شین گری، یک ایمونولوژیست در موسسه تحقیقات پزشکی گاروان در سیدنی استرالیا می‌گوید که ممکن است اتفاقات بیشتری رخ دهد. این ویروس می‌تواند حالت التهابی شدیدی ایجاد کند که به توانایی پانکراس در درک گلوکز و آزاد کردن انسولین صدمه می‌زند و توانایی کبد و ماهیچه‌ها برای تشخیص هورمون را کاهش می‌دهد. این می‌تواند منجر به دیابت شود.

ستار می‌گوید خستگی و از دست دادن ماهیچه ناشی از عفونت شدید نیز می‌تواند افراد را در معرض خطر این بیماری به حالت پیش دیابتی قرار دهد. او می‌گوید: تنها مطالعات بلند مدت نشان خواهند داد که واقعا چه اتفاقی در حال رخ دادن است.


این متن با استفاده از ربات ترجمه مقالات پزشکی ترجمه شده و به صورت محدود مورد بازبینی انسانی قرار گرفته است.در نتیجه می‌تواند دارای برخی اشکالات ترجمه باشد.
مقالات لینک‌شده در این متن می‌توانند به صورت رایگان با استفاده از مقاله‌خوان ترجمیار به فارسی مطالعه شوند.