بورس چیست؟ به زبان ساده

بورس چیست؟

بورس اوراق بهادار (Stock exchange) یا به اصطلاح بورس (Bourse) بازاری رسمی و سازمان‌یافته‌ای است که در آن دارایی‌های مالی مثل سهام شرکت‌ها، اوراق مشارکت و … تحت قوانین و مقررات خاصی بر اساس عرضه و تقاضا معامله می‌شود. افراد می‌توانند در بازار بورس اوراق بهاداری مثل سهام را خرید و‌ فروش کنند. بازار بورس، بازاری قانونمند و متشکل است که باعث هدایت وجوه مازاد افراد به سمت شرکت‌ها و صنایع می‌شود و از این طریق شرکت‌ها را تامین مالی می‌کند. در واقع سرمایه‌گذاران در قبال پولی که می‌دهند، قسمتی از سهام شرکت را می‌خرند. این سهام همانند سند مالکیت است و نشان‌دهنده سهیم بودن سرمایه‌گذاران در سود و زیان شرکت است.

تاریخچه بورس

اولین بورس دنیا در قرن هفدهم میلادی در شهر آمستردام هلند تشکیل شد و امروز اکثر کشورهای جهان دارای بازار بورس هستند. واژه بورس یک واژه فرانسوی به معنی کیف پول می‌باشد و از نام خانوادگی شخصی به نام “واندِر بورس” (اشراف‌زاده بلژیکی) گرفته شده است که در اوایل قرن پانزدهم مردم با گردهمایی مقابل خانه او به خرید و فروش کالای خود می‌پرداختند. از آن تاریخ به بعد مکان‌هایی که مردم در آنجا به حراج کالا مبادرت می‌کردند و به‌تدریج شکل توسعه‌یافته‌تر و مسقف به خود گرفت، بورس می‌گفتند. فلسفه کلیدی شکل‌گیری بازار بورس در جهان، تجمیع سرمایه و تأمین مالی شرکت‌ها و پروژه‌های آن‌ها در قالب یک سیستم بازار منسجم، قانونمند، پیوسته و شفاف است.

تاریخچه بورس ایران

در ایران نیز در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس به تصویب رسید و از ۱۵ بهمن ماه سال ۱۳۴۶ با عرضه سهام بانک صنعت و معدن و نفت پارس فعالیت خود را شروع کرد تا به امروز بیش از 500 شرکت و بنگاه اقتصادی در بورس عرضه شدند.

انواع بورس

بورس بطور کلی به 3 دسته کلی تقسیم می‌شود:

• 1. بورس اوراق بهادار: در بورس اوراق بهادار دارایی های مالی از قبیل سهام، اوراق مشارکت و… مورد معامله قرار می گیرد.
• 2. بورس ارز: بورس ارز (FOREX) بازاری برای خرید و فروش پول‌های خارجی مثل دلار، یورو است. این بورس در ایران فعال نیست اما در کشورهای پیشرفته فعالیت چشمگیری دارد.
• 3. بورس کالا: مرتبط با خرید و فروش کالاهای معینی مثل نفت، گندم، سنگ آهن و …

نحوه خرید و فروش سهام در بورس

معاملات سهام و کالا در بورس فقط از طریق دلال سهام که کارگزار نامیده می‌شود، امکان‌پذیر است. کارگزاران بورس شرکت‌هایی هستند که واسط بین سازمان بورس و معامله‌گر قرار می‌گیرند. این شرکت‌ها تحت مجوز بانک مرکزی و سازمان بورس اوراق بهادار فعالیت می‌کنند. کارگزار در واقع واسط بین معامله‌گر و بازار بورس می‌باشد. افراد عادی جامعه نیز می‌توانند با دریافت کد معاملاتی از کارگزاری‌های رسمی، خرید و فروش سهام و اوراق بهادار را در بورس انجام دهند. امکان معاملات آنلاین سهام، پیگیری قیمت‌ها و سایر اطلاعات مورد نیاز تحلیل سهام از طریق اینترنت، باعث شده‌است رغبت بیشتری برای حضور در بورس در بین افراد ایجاد شود.

کارگزاری بورس چیست؟

شرکت کارگزاری یک شرکت واسط جهت خرید و فروش سهام در بورس است در واقع وقتی هر شخص بخواهد سهامی را در بورس خرید و فروش کند بایستی از طریق یک کارگزاری اقدام کند و کارگزاری به ازای آن کارمزد معینی از شما خواهد گرفت در واقع کارگزاری واسطی میان معامله‌گران بورسی و شرکت بورس اوراق بهادار جهت خرید و فروش سهام است.

کد بورسی چیست؟

در واقع کد بورسی مثل کد ملی شماست هویت شما در بورس با کد بورسی شما مشخص می ‌شود. هر کد بورسی شامل 3 حرف فارسی و 5 عدد می‌باشد که مثل “بهر 12345”. جهت دریافت کد بورسی باید در سامانه سجام ثبت نام کنید تا کد بورسی توسط سازمان بورس برای شما صادر شود.

نحوه ثبت نام و ورود در بورس چگونه است؟

اگر بخواهیم مراحل ثبت‌نام در بورس را بصورت کلی توضیح دهیم میتوانیم این مراحل را در 4 گام اصلی تقسیم بندی کنیم.

1. ثبت ‌نام در سامانه سجام جهت دریافت کد بورسی
2. ثبت ‌نام در یک کارگزاری
3. احراز هویت
4. شروع خرید و فروش سهام بصورت آنلاین توسط پلتفرم های معاملاتی کارگزاری

بنابراین اولین گام ورود به بورس دریافت کد بورسی است و برای دریافت کد بورسی باید در سامانه سجام به نشانی sejam.ir ثبت نام کنید.

مداراک لازم جهت ثبت نام در بورس

برای ثبت نام در بورس باید کارت ملی داشته باشید! و شماره موبایل و شماره حساب بانکی بنام شخص شما باشد. همین! اطلاعات را در سامانه سجام وارد میکنید! بعد از چند روز کد بورسی شما توسط سازمان بورس صادر میشود. به همین راحتی!

• کد ملی
• شماره موبایل به نام شما
• شماره حساب به نام شما

مزایای سرمایه ‌گذاری در بورس

• حفظ سرمایه و قابلیت نقد شوندگی بالا
• امنیت و شفافیت سرمایه گذاری
• محافظت از سرمایه مقابل تورم
• سوددهی بالاتر نسبت به سایر بازارها (بازدهی بورس در 40 سال اخیر نسبت به سایر بازارها بیشتر بوده است! در بورس باید صبر داشت و نه اینکه دید 1 ماهه و 6 ماهه و ... داشته باشید)
• کشف قیمت براساس میزان عرضه و تقاضا
• کمک به تامین مالی شرکت‌ها
• کمک به تامین مالی شرکت‌ها
• سهولت در سرمایه‌گذاری
• عدم نیاز به سرمایه زیاد (حداقل سرمایه برای ورود به بورس 500 هزار تومان است)

نحوه کسب سود در بورس

1. افزایش قیمت سهام
2. دریافت سود نقدی DPS

عرضه اولیه در بورس چیست؟

به اولین روز عرضه سهام یک شرکت در بازار بورس اشاره می‌کند که در آن، درصد مشخصی از کل سهام شرکت برای نخستین بار در بازار بورس عرضه می‌شود. تجربه نشان داده که تقریبا همه عرضه های اولیه ای که در بورس انجام می‌‌شوند سودآور هستند. توجه داشته باشید که عرضه اولیه یک شرکت در بورس به این معنی نیست که آن شرکت، تازه کار خودش را شروع کرده است. بلکه به این معنی است که به تازگی اجازه خرید و فروش سهام آن در بورس صادر شده است. حتی گاهی شرکت‌های دولتی با سال‌ها سابقه کار در این عرضه شرکت کنند. شرایط خرید و فروش سهام در عرضه‌های اولیه کمی با سهام‌های عادی متفاوت است.