یاد بگیریم که چه‌طور یاد بگیریم

معرفی محبوب‌ترین دوره‌ی آموزشی کورسرا

آرمان زرکلام (ورودی ۱۴۰۰)

به گفته‌ی خیلی‌ها مهم‌ترین عامل بقای انسان در قرن ۲۱ توانایی همراه شدن با تغییر شرایط و یادگیری چیزهای جدیده. در روزگاری که کارمندان خیلی از مشاغل دارن جای خودشون رو به هوش مصنوعی میدن (یا حتی تا الان دادن)، این که آدما با این مسئله کنار بیان و مهارتی جدید برای انجام دادن یاد بگیرن، یه عامل خیلی مهم و تاثیر گذاره. مهارت یادگیری حتی در اکثر مصاحبه‌های شغلی برنامه‌نویسی هم از مهم‌ترین مهارت‌های نرم حساب میشه. پس دیگه نمیشه به یادگرفتن به چشم یه کار عادی نگاه کرد، شاید کم کم لازم باشه یاد بگیریم که بهتر یاد بگیریم!

البته مسئله‌ی یادگیری از چالش‌های مهم دانشگاه هم هست. اگه آخر ترم چند ساعت قبل از یک امتحان تئوری سری به هاب دانشکده زده باشید، احتمالا با این جو عجیب و عرفانی رو به رو شدید: آدم هایی که دارن آخرین لحظات و امیدهاشون رو برای درس خوندن به کار می‌گیرن، در کنار آدم‌هایی که به ریلکس‌ترین شکل ممکن در حال استراحت قبل از امتحان هستن و خودشون و ما از نمره‌ای که قراره بگیرن خبر داریم. به راستی غیر از زمانی که به درس خوندن اختصاص میدیم (و شاید هم ضریب هوشی!) تفاوت دیگری بین این دو گونه دانشجو هست؟ پاسخ اینه که: بله! نحوه درس خوندن.

در مورد این مسئله که آیا اصلا بیش‌تر آدما توی دانشگاه به دنبال یادگیری هستن یا نه، اختلاف‌نظرهای زیادی وجود داره. اما فارق از اینکه هدف هرکدوم از ما برای اینجا بودن چیه و اینکه چقدر وقت می‌گذاریم، هرکسی برای یادگیری (یا حداقل نمره گرفتن در امتحان) یه روشی داره و خیلی از این روش‌ها موفق و تعداد کثیری هم (مثل اکثر روش‌های خودم!) ناموفق از آب در میان. ما واقعا چقدر به اینکه نحوه‌ی یادگیری‌مون رو بهتر کنیم فکر می کنیم؟ شاید اصلا بشه با زور کمتر به نتایج بهتری برسیم! چند تامون عوض حرص‌خوردن از دست بچه‌هایی که از پس این کار خوب بر میان (گاهی هم کمی ناسزا از دور!)، از روش‌های یادگیری اونا می‌پرسیم؟ دوره‌ی یادگیریِ یادگیری (Learning How to Learn) اینجاست که به نجاتمون بیاد.

کمی در مورد کورسرا (coursera)

کورسرا یک پلتفرم آموزش مجازیه و هدفش دسترسی همه‌ی جهان به بهترین آموزش‌هاست. از الگوبرداری‌های وطنیش میشه سایت‌های فرادرس و مکتب‌خونه رو مثال زد. در حوزه‌ی علوم کامپیوتر و برنامه‌نویسی، قوی‌ترین دوره‌ها در کورسرا موجود هستن و توسط اساتید دانشگاه‌های برتر دنیا ارائه میشن. برای همین هم هست که مدرک (certificate) این دوره ها بسیار ارزشمنده و برای سنگین‌تر کردن رزومه‌ی یک برنامه نویس برای مصاحبه های شغلی و البته اپلای کردن به شدت تاثیرگذاره.

دوره Learning How to Learn

روی صحبت این دوره بیش‌تر با دانشجوهای مهندسیه، اما به طرز جالبی به درد همه می‌خوره، از برنامه‌نویسش که ما باشیم گرفته تا لوله‌کش و نوازنده و راننده تاکسی! برای همین هم هست که با بیش از سه میلیون ثبت نام، پرمخاطب‌ترین دوره‌ی پلتفرم کورسراست. مدرس این دوره خانم باربارا اوکلی (Barbara Oakley) هستن؛ استاد دانشگاه، مهندس و نویسنده‌ی چندین کتاب مطرح در حوزه‌ی یادگیری و روان‌شناسی. جالبه بدونید سرحال و باانرژی بودن ایشون به عنوان یک خانم ۶۷ ساله واقعا از جذابیت‌های این کورس حساب میشه!

در این دوره می‌بینیم که مغزمون چطور کار می‌کنه و موضوعات جدید رو یاد می‌گیره. با تکنیک محبوبی به نام پومودورو (pomodoro) برای مدیریت لحظاتی که درس می‌خونیم آشنا می‌شیم و کلی نکته‌ی کاربردی در مورد برنامه‌ریزی و عادات روزانه یاد می‌گیریم. حافظه‌ی بلندمدت و کوتاه‌مدت، تکنیک‌های یادگیری، تاثیرات خواب بر مغز و نحوه‌ی کارگروهی موثر هم از چیزهایی هستن که اینجا در موردشون بحث میشه. جالبه بدونید هفته‌ی آخر این دوره هم به تکنیک‌هایی اشاره میکنه که برای رستگار شدن در آزمون‌ها و تست‌ها به کارمون میاد.

دوره‌ی یادگیریِ یادگیری چهار هفته‌ی آموزشی داره، اما احتمالا بشه خیلی سریع‌تر حتی در یک هفته هم اون رو تموم کرد. اما شاید بهتر باشه که به این کورس مثل دوره‌های دیگه برای تموم شدن و گرفتن مدرک نگاه نکرد؛ اینجا پر از مهارت‌هاییه که برای بهتر کردن عادات خودمون در زندگی می‌تونیم اون‌ها رو تمرین کنیم. در کنار بخش‌های اجباری، این دوره پر از ویدئو و متن‌های اختیاری هم هست که مطالب مفید و جالبی هستن. در ضمن اگر انگلیسی‌زبان بودن این دوره برای شما چالش محسوب میشه، نگران این مورد نباشید چون در بین زیر نویس‌هایی که میشه برای ویدئو ها فعال کرد، زبان فارسی هم وجود داره.

دسترسی به کورسرا و فعال کردن دوره ها به صورت financial aid

کورسرا از سایت‌هاییه که به صورت "مودی" با نت ایران بالا میاد. یعنی گاهی ممکنه خیلی خوب و سرحال بهش دسترسی داشته باشید، گاهی هم روی مود اذیت‌کردنه و مدام پیغام OFAC restriction به دلیل تحریم ایران رو میده. اما نگران این مورد نباشید، با کمک shecan.ir و تغییر DNS سیستم تون این مشکل (اصولا!) حل میشه.

دوره‌های کورسرا به صورت رایگان یا پولی هستند، که البته اکثرا پولی‌هایش به تورمان می‌خورد! باز هم جای نگرانی نیست چون بیش‌تر این دوره‌ها آپشنی به اسم کمک مالی (financial aid) دارن که به این وسیله افرادی که توانایی مالی ندارن یا به هر دلیلی مثل ما توانایی پرداخت در سایت‌های خارجی ندارن هم بتونن به این آموزش دسترسی داشته باشن. بعد از ثبت نام در سایت و پیدا کردن کورسی که میخواید، روی گزینه‌ی کمک مالی کلیک کنید. اینجا لازم میشه چند فرم در مورد مشخصات و درآمدتون پر کنید (در این قسمت حتما فیلدی که می پرسه چقدر از هزینه دوره رو میتونید بدین رو 0 پر کنید!) و در آخر و قسمت سختش، نیازه که متن "مظلوم طوری" رو در مورد اینکه به چه دلیلی میخواید این دوره رو به صورت رایگان دریافت کنید بنویسید. در نهایت یه بازه 15 روزه باید صبر کنید و دوره‌ی مورد نظر براتون باز میشه.