10 فاکتور اصلی کاربردپذیری رابط های کاربری

ژاکوب نیلسون و رولف مونیخ در سال 2017 به معرفی 10 فاکتور اصلی کاربردپذیری رابط های کاربری پرداخته اند که در این مقاله به بیان و تشریح این قوانین می پردازیم:


  • قابلیت رویت وضعیت سیستم (Visibility of system status)

کاربران همواره باید نسبت به عملیات های سیستم به آسانی مطلع باشند و همچنین موقعیت خود در سامانه بدانند تا گزارش های مربوط به وضعیت موجود در زمان منطقی را درک کنند.

  • هماهنگی سیستم با دنیای واقعی (Match between system and the real world)

طراحان باید تلاش کنند تا نوع زبان، عبارت شناسی و مفاهیمی را منعکس کنند که کاربران در دنیای واقعی پیدا می کنند)در مقابل صحبت های فنی(. ارائه ی اطلاعات در ترتیب منطقی و به دوش کشیدن انتظارات، ممکن است طی تعاملات دنیای واقعی ایجاد شود و از موانع شناختی بکاهد و استفاده از سیستم را آسانتر کند.

هماهنگی های شناختی ذهن کاربر و سیستم
هماهنگی های شناختی ذهن کاربر و سیستم
هماهنگی های دیداری سیستم با دنیای واقعی
هماهنگی های دیداری سیستم با دنیای واقعی


  • آزادی و کنترل کاربر (User control and freedom)

به عنوان پیشنهاد به کاربران یک فضای دیجیتالی بگویید که در آنجا مراحل بازگشتی نیز امکان پذیر هستند، این موارد عبارتند از تکرار یا از بین بردن اقدامات پیشین .

ایجاد امکان  ادامه دادن و یا بازگشت
ایجاد امکان ادامه دادن و یا بازگشت


  • ثبات و استانداردها (Consistency and standards)

طراحان رابط کاربری باید این اطمینان را ایجاد کنند که ثبات در رنگهای مورد استفاده، ثبات در قلم‌ها ، اندازه فونت‌ها، ثبات در اندازه عناصر و ثبات در فاصله اصطلاحات یا کلمات خاص در سراسر صفحه های مشابه حفظ می شوند. همچنین نباید هیچ گونه ابهام در واژه ها وجود داشته باشد. برای مثال کاربران از اعمال ، کلمات و موقعیت هایی خاص برای نمایش یک چیز مشترک استفاده می کنند.

https://material.io/یک مثال خوب برای یک سیستم با ثبات در طراحی رابط های کاربری ، Apple‘s Human Interface Guidelines و Google‘s Material Design Guidelines است.


توجه! لینک زیر ابزاری بسیار جذاب است که می توانید با آن ساختار دیداری محصول خود را تعریف کنید. https://frontify.com/styleguide


  • تشخیص به جای یادآوری (Recognition rather than recall)

اطلاعات مرتبط با فعالیت را زمانی که کاربران در حال انجام فعالیت ها هستند را درون صفحه نمایش حفظ کنید تا بار شناختی کاهش یابد . به دلیل محدود یت‌ها‌ی حافظه‌ی کوتاه مدت، طراحان باید به کاربران این اطمینان را بدهند که مجبور نیستند اطلاعات را در طول بخش های فعالیت به خاطر بسپارند. حفظ این اطلاعات به صورت اشکار یا ارائه‌ی ابزارهای آسان مرتبط با بازیابی این اطلاعات ضرورت دارد.

ارائه‌ی آیتم ها در صفحه برای راحت‌تر کردن انتخاب کاربر
ارائه‌ی آیتم ها در صفحه برای راحت‌تر کردن انتخاب کاربر


  • پیشگیری از خطا (Error prevention)

جلوگیری از خطا، در صورت امکان سیستم ها را به گونه ای طراحی کنید که تعداد خطاها ی ممکن آنها در حداقل نگه داشته شود. با این کار کاربران مجبور نمی شوند مشکلات را اصلاح کنند که ممکن است گاهی فراتر از سطح تخص آنان باشد . حذف فعالیت هایی که ممکن است به خطاها یی بیانجامد ، راه حلی برای ممانعت از خطای کاربر هستند.

نمایش خطای کاربر در حین انجام آن
نمایش خطای کاربر در حین انجام آن


  • انعطاف پذیری و کارایی استفاده (Flexibility and efficiency of use)

با استفاده ی افزایشی، تقاضا برای تعاملات کم ایجاد می شود که موجب رشد سریع می شود. این مسئله را می توان به واسطه ی استفاده از اختصارات ، کلید های عمل، دستورات مخفی یا امکانات زیاد بدست آورد. کاربران باید قادر باشند تا رابط را شخصی سازی کرده یا تغییر دهند تا متناسب با نیازها یی باشد که فعالیت های مداوم آنها از طریق این ابزارهای مناسب حاصل شود .

امکان وارد کردن شماره موبایل یا نام کاربری که نمایش خوبی از انعطاف پذیری سیستم است.
امکان وارد کردن شماره موبایل یا نام کاربری که نمایش خوبی از انعطاف پذیری سیستم است.


  • زیبایی شناسی و طراحی ساده (Aesthetic and minimalist design)

آشوب و در هم ریختگی را در فضای رابط کاربری به حداقل برسانید. همه ی منابع توجه کاربربین عملکرد اصلی و اطلاعات غیرضروری در رقابت است که موجب دشواری بازیابی اطلاعات مرتبط می شود. بنابراین،المان های صفحه نمایش باید تنها به اجزای مورد نیاز برای وظایف فعلی کاهش یابد، ضمن اینکه برای هدایت کاربر به سوی اطلاعات خاص، فعالیت ها و اعمال یا محتوای دیگراز ابزارهایی شفاف و محسوس استفاده شود .

سادگی در خدمت عملکرد
سادگی در خدمت عملکرد


  • به کاربران کمک کنید تا خطاها را تشخیص داده و جبران کنند

(Help users recognize, diagnose, and recover from errors)

طراحان باید فرض کنند که کاربر نسبت به اصطلاحات فنی اطلاعاتی ندارد ، بنابراین پیام های خطا باید به زبان ساده ارائه گردد تا توجه کاربران را به مشکلات معطوف کند و راه حل ها باید به گونه ای بیان شوند که هیچ چیزی در ترجمه از زبان فنی به زبان بصری از قلم نیفتند. همچنین تا حد ممکن کاربر ر ا غافلگیر نکنید. یکی از مهم ترین اصول طراحی یک رابط کاربری خوب ، اجتناب از غافلگیر کردن کاربر است منظور از غافلگیر کردن کنش یا واکنشی از طرف نرم افزار است که برخلاف انتظار کاربر باشد. شرط موفقیت در اجتناب از غافلگیری کاربر داشتن درک درستی از انتظارات و پیش زمینه های ذهنی کاربر است.

پیام خطای کامل
پیام خطای کامل


  • کمک و مستندسازی (Help and documentation)

اگرچه مسئله ی ایده آل برای کاربران این است که بدون رفت و آمد مکرر به سیستم بتوانند به اهداف و عملکرد مورد نظر هدایت شوند، ممکن است گاهی استفاده از مراحل بیشتر برای رسیدن به هدف نیز نیاز باشد. در چنین مواقعی ، از موقعیت و دسترسی های کاربر اطمینان حاصل نمایید و همچنین اطمینان یابید که فعالیت و عملکرد در نظر گرفته شده در تخصص کاربر مورد نظر می باشدو­­ آنها را به سو ی مراحل ضرور ی هدایت میکند.

نمایش همه ی مراحل یک فعالیت که به عملکرد بهتر کاربر کمک می‌کند.
نمایش همه ی مراحل یک فعالیت که به عملکرد بهتر کاربر کمک می‌کند.



و نکته‌ی نهایی اینکه همه‌ی این موارد مجموعه ای از قوانین ساده و کارآمد هستند که به ما در تصمیم‌گیری و قضاوت کمک  می‌کنند. به آنها می‌توان به عنوان مجموعه ای از قوانین کلی به عنوان بهترین تمرینات رابط کاربری نگاه کرد.


منبع: https://medium.muz.li/10-tips-on-how-to-conduct-a-perfect-heuristic-evaluation-ae5f8f4b3257