طراح گرافیک و تجربه کاربر، یک همسر و مدیر هنری www.majidabparvar.com اینستاگرام: @majidabparvar
چطور برندبوک بسازیم؟
برندبوک یا راهنمای برند را به نامهای مختلفی میشناسیم: Brandbook, Brand Manual, Style guide, Brand identity book, Visual Identity guidelines, Brand guide, که در کل سند رسمی از استانداردها و قواعد هویت یک برند است که برخی فقط شامل ابعاد طراحی و برخی تمام ابعاد ارتباطی برند را شامل میشوند.
شروع
- مشخص کردن قواعد و بخشهایی که میخواهیم در برندبوک بیان کنیم.
- طراحی و صفحهبندی برندبوک
- خروجی PDF
- انتشار و اشتراکگذاری بین کارکنان
چرا برندبوک بسازیم؟
مهمترین دلیل برای ساخت برندبوک ایجاد یکپارچگی و ثبات است. وقتی شما برندبوک ندارید هر طراح و بازاریاب ایدههای خود را به هر نحوی که مناسب میبینند ارائه میدهند. آنها به جای بیان هویت برند، برداشت خودشان از برند را ارائه میدهند. تعارض در طراحیها باعث میشود برند سردرگم و آشفته بهنظر برسد و هویت برند را ضعیف و اعتبار آن را کاهش میدهد.
برندبوک میتواند برای کارکنان جدید هم مفید باشد. و آنها سریعتر با هویت و قوانین برند هماهنگ شوند.
قبل از ساخت برندبوک چه چیزهایی باید بدانیم؟
باید تعادل را رعایت کنید، نه بیشاز حد سخت و مانعی برای خلاقیت و نه سست و بیفایده باشد. ساخت برندبوک باید گروهی انجام شود و مدیران، طراحان و کپیرایترها هریک تاحدودی درگیر باشند و شخصی با اقتدار کافی برای تصمیمگیری، وظیفه هماهنگی و شکل دادن به آن را برعهده داشته باشد. راهنمای برندی که کارکنان از آن بی اطلاع اند یا به آن احترام نمیگذارند بیمعنی است.
برندبوک شامل چه چیزهایی میشود؟
همه راهنماهای برند یکسان نیستند ولی معمولا این سه بخش را شامل میشوند:
درمورد برند
- ماموریت و چشمانداز برند (Mission, Vision): یک بیانیه ماموریت درمورد اینکه چرا شرکت شما وجود دارد و بهکجا میخواهد برود بنویسید. میتواند خیلی بزرگ باشد (میخواهید جهان را تغییر دهید) یا کوچک باشد ( یک مشکل کوچک و آزاردهنده را حل میکنید).
- مخاطب هدف: توضیح دهید که مشتریان شما چه کسانی هستند و به چه دلیل آنها به شما نیاز دارند (بهعنوان مثال چگونه محصولات یا خدمات شما مشکلات آنها را حل میکنند).
- شخصیت: لیستی از ۳ تا ۵ ویژگی که برند شما را توصیف میکند، برای مثال کلاسیک یا بهروز، خشک و مصنوعی یا گرم و صمیمی؟ از تیم خود برای دیدگاه بهتر بپرسید. همچنین ۳ تا ۵ ویژگی که برند توصیف کننده برند شما نیست هم میتواند مفید باشد.
- ارزشها: اصولی برای هدایت کردن تصمیمها و اقدامات شرکت. ارزشهای قابل یادآوری، کارکنان را در یک مسیر ثابت نگاه میدارد.
دستورالعملهای بصری (Visual guidelines)
- نشانه (logo): رنگ، اندازههای استاندارد، موارد عدم استفاده، نحوه قرار گرفتن
- تگلاین (tagline): جایی که باید نشانداده شود
- رنگها: رنگ اصلی و رنگهای دوم با ذکر کدهای RGB و CMYK
- تایپوگرافی (typography): فونتهای اصلی برای سرفصل و متون
- تصاویر: سبک عکاسی و قواعد استفاده از عکسها، نمونههایی از عکسهایی که مناسب برند شما است گردآوری کنید، نمونههایی که قبلا استفاده شده و برای برند شما خوب کارکردهاند، تصاویری را گردآوری کنید که منتقل کننده احساساتی باشند که میخواهید مردم در تعامل با برند شما احساس کنند.
- گرافیکها: آیکنها، الگوها (pattern) و بافتها (texture)
- سایت: صفحه اصلی سایت باید چطور بهنظر برسد و چه چیزهایی نباید در سایت قرارگیرد، یا چطور محصولات را نمایش میدهید
دستورالعملهای ارتباطی (Communication guidelines)
- زبان: ارتباط برند با چه زبانی برقرار میشود
- دستور زبان و قالب: اختصارها، اعداد، زمانها، حروف بزرگ و کوچک و عنوانها
- قابلیت خواندن (Readability): جملات پیچیده یا ساده و کوتاه
- سبک (style): فنی یا غیر فنی، رسمی، غیر رسمی، عامیانه
- ایمیل: ساختار ایمیل و امضای ایمیل
- راهنمای سبک مقالات: دستورالعمل، قالببندی و ساختار برای پستهای وبلاگ
- رسانههای اجتماعی (Social Media): هدف، زمان ارسال و نوع پست برای هر کانال اجتماعی
- صدا (voice): چطور صحبت میکنید، از اینها استفاده کنیم یا نکنیم
چند نمونه برندبوک:
نمونه برندبوک شرکت خارجی:
نمونه برندبوک شرکت ایرانی:
دانلود برندبوک گوهرفام (طراح مجید آب پرور، سال ۹۲)
دیگر عناصر برند
بعضی از برندها باید عمیق تر شوند. آیا نام تجاری شما به طور عمده دیجیتال است؟ آیا محصولات فیزیکی را فروخته اید؟ شما به دستورالعمل های بسته بندی نیاز دارید. آیا شما در بازاریابی رسانه های اجتماعی تمرکز میکنید؟ پس شما ممکن است برخی از دستورالعملهای مربوط به انواع تصاویری که در پستهایتان استفاده میکنید را مشخص کنید. سبک یک برندبوک باید متناسب با برندی باشد که متعلق به آن است. لیستی از عناصر اضافی که باید در برندبوک پوشش دهید تهیه کنید، برای مثال:
دیجیتال:
وبسایت
رسانههای اجتماعی ( اینستاگرام، توئیتر، تلگرام و ... )
بنرهای تبلیغاتی و...
چاپی:
اوراق اداری (کارت ویزیت، سربرگ، پاکت نامه، فاکتورها و... )
بروشور و کاتالوگ
بستهبندیها و...
ساخت برندبوک
طراحی خود برندبوک باید قواعدی را که بازگو میکند رعایت کرده باشد، منظم و قابل فهم برای هرکس باشد و به راحتی درک شود. ابتدا پیشنویس تهیه کنید و پس از بازخورد و تایید طراحی را تکمیل کنید، برای اینکه سریعتر به نتیجه برسید نمونههایی از برندبوکهای برندهای دیگر را نشان دهید تا مطمئن شوید دیدگاههای مختلف را درک کردهاید. در آخر خروجی PDF بگیرید و در جای امنی که دسترسی عمومی ندارد قرار دهید و لینک آنرا بین کارکنان به اشتراک بگذارید.
نحوه استفاده و اجرای دستورالعملهای برند
وقتی برندبوک ساخته شد باید مطمئن شوید که قوانین آن مورد احترام هستند وگرنه تمام وقت و تلاش شما در ساخت این راهنما بههدر میرود.
گام اول این است که اطمینان حاصل کنید که همه کارکنان درباره وجود این سند اطلاع دارند. آنرا در یک خبرنامه به اشتراک بگذارید و از تمام کارکنان بخواهید که این قوانین و استانداردها را بخوانند (نه فقط طراحان و نویسندگان کپیرایت).
گام بعدی این است که وظیفه اجرای این دستورالعمل ها را به یک نفر اختصاص دهید. ایده آل اینست که شخصی که بر روند ایجاد برندبوک نظارت داشته، همان فرد قوانین را اجرا کند.
میتوانید پس از یک ماه یک جلسه برنامهریزی کنید تا اطمینان حاصل شود که دستورالعملها و قوانین درست اجرا میشوند یا نه و از تیم خود درمورد مسائل، تجربیات و مشکلات احتمالی بپرسید.
بهیاد داشته باشید نشانهای تجاری مانند انسان هستند! آنها در طول زمان تغییر میکنند به همین دلیل است که شما یک بار در سال مجددا باید برندبوک خود را بازبینی و بهروز کنید. اطمینان حاصل کنید که قوانین استاندارد و دستورالعمل فعلی هویت شما را منعکس میکنند.
مطلبی دیگر از این انتشارات
معرفی کاریار علمی پنجمین کنفرانس یواکس شیراز
مطلبی دیگر از این انتشارات
تعامل با لوگویِ جدید کافه بازار
مطلبی دیگر از این انتشارات
انسان در طراحی تجربه کاربری: دربارۀ آنچه در کنفرانس یوایکس شیراز گفتم+منابع