تجربه به کارگیری تفکرطراحی در منابع انسانی| ششمین کنفرانس یواکس شیراز

در ششمین کنفرانس یواکس شیراز با سخنرانی فردی از تیم منابع انسانی وفردی دیگرازبخش طراحی شرکت علی بابا به نیاز و دغدغه ی مدیران سازمان ها به جهت حفظ نیروی انسانی متخصص بااستفاده ازنگرش تفکر طراحی پاسخ داده شد.

دربخش نخست سخنرانی عطیه تمیزی محقق تجربه همکاران در شرکت علی بابا، از علاقه طولانی مدت و بسیارخودبه هنر می گوید که برخلاف این علاقه و به جبرزمانه مهندسی می خواند؛ اما هنروطراحی همیشه به عنوان یک دغدغه در گوشه ذهنش باقی می ­ماند؛ تا اینکه با کسب تجربه اچ اس ای در شرکت مپنا متوجه میل و انگیزه باطنیش برای ارتباط با آدم ها و طراحی برایشان می شود و تصمیم می­ گیرد نقش طراحی و هنررا درزندگیش پررنگ تر کندکه اتفاقا برای یافتن بهترین مسیر، خود نیزاز همین تفکرطراحی بهره می برد. دومین نقطه عطف زمانی اتفاق می­ افتد که دررشته اینترنشنال بیزنس دولوپمنت (International business development) ازدانشگاه پاریس بورسیه می­گیرد و به طورتخصصی دوره تفکرطراحی را می گذراند؛ باوجوداینکه محوریت این دوره تفکرطراحی در طراحی بیزینس و خدمات برای بیزینس بود اوبه اهمیت انسان درراه ­حل­ هایی که ارائه می­شود پی می­ بردوجای خالی این تفکررا دراچ اراحساس می کند وبرای رفع این نیاز شروع به نوشتن پایان نامه ای بااین روش می کند که در طی نوشتن این پایان نامه متوجه می شود که تیم منابع انسانی شرکت علی بابا هم به این موضوع نگرشی متفاوت و قابل توجه دارند؛ بنابراین تصمیم می گیرد برای ادامه تخصصی تر علاقه همیشگی اش به تیم منابع انسانی علی بابا اضافه شود.

سخنران دیگرعلی واقفی طراح تجربه همکاران ازشرکت علی بابا نیز ازعلاقه همیشگی خود به گرافیک و پیگیری غیرمستقیم این علاقه در مراحل مختلف زندگیش می­ گوید که رفته رفته با گرافیک و پوزیشن های مختلف کاری این حوزه آشنا می­ شود و درنهایت دنیای واقعی علاقه مندی هایش را در یو آی (UI) و یواکس (UX) و پروداکت دیزاین (product design) پیدا می ­کند. وبا شرکت در کنفرانس یواکس سال گذشته شیراز و سخنرانی غزاله مطیعا به امکان ارتباط دیزاین و تفکر طراحی با منابع انسانی پی می­بردو تمام تمرکزو تحقیقات خودرا به ترکیب این دوحوزه اختصاص می­ دهد.

به طور کلی برای چگونگی استفاده از تفکرطراحی در اچ ار ابزارهای مختلفی توسط سازمان ها معرفی شده است که نقطه اشتراک همه این تعاریف 5 مرحله اصلی در تفکرطراحی است:

که با احساس همدلی با کاربرآغازمی شودودرادامه تلاش براین است که مساله را تشخیص داد و تعریف کرد و بعد درراستای آن مساله ایده های ممکن وزیادی ارائه می­ شود و بهترین ایده باتوجه به اینکه چقدر نیازکاربررا پاسخ می­ دهد ومطابقت آن با منابع سازمان در جهت پیاده سازی، انتخاب ووارد مرحله تست می­ شود. باایجاد پروتوتایپ (prototype) این چرخه ادامه می­ یابد تا به یک راه حل خوب برسد. درمورداینکه تفکرطراحی یک فرآینداست یا یک نگرش عقاید مختلفی وجود دارد که در علی بابا ازهردوجنبه به تفکر طراحی نگاه می­ شود؛ درواقع تفکرطراحی طرزفکری است که درکل سازمان جاری است ودرعلی بابا اتاق و صندوقی به نام ایده هال ترتیب داده شده است که همه افراد امکان اشتراک گذاری ایده هایشان را داشته باشند.

مهم ترین قسمت در اچ ارمرحله ارتباط با انسان است. که درآن تفکر طراحی بارویکرد انسان محورقصد دارد از چشم کاربربه دنیا نگاه کند و دقیقا پاسخ­گوی نیازاو باشد؛ بنابراین درست سوال پرسیدن و خوب گوش دادن بسیار بااهمیت است. که خوب گوش دادن از راه های مختلفی مثل نظرسنجی ها، مصاحبه ها تا تهیه پرسونا برای هرفرددرسازمان انجام می­ شود. درراستای راه های مختلفی که برای نظرسنجی وجود دارد ایده­ ی احوال سنج ازغزاله مطیعا در علی بابا انتخاب شد که در این روش در بازه زمانی مشخصی مشکلات افراد به شکل بی نام جمع آوری می شود و بابررسی مهم ترین مشکلات، نقاط درد افراد شناسایی ودر دپارتمان بررسی می شود و ایده ­هایی که برای حل مشکل به ذهن می رسد مطرح و وارد مرحله اکشن می شود؛ بنابراین چرخه ای از نظرسنجی، ایده پردازی واکشن مدام در حال تکراراست؛ چراکه در فرهنگ سازمانی علی بابا کوه بدون قله وجود دارد وهمواره باید درتلاش برای بهتر کردن مسیروفرآیند بود تا حتما به نیاز افراد پاسخ مناسب داده و آن ­ها متوجه رفع مشکل خود شوند.

درنتیجه با نگرش تفکرطراحی سفر افراد در یک سازمان از زمانی شروع می شود که به نحوی با آن سازمان در تماس باشند و درصورت علاقه مندی به آن وارد فاز تجربه کاندیدا (candidate experience) شوند که در این بازه تجربه هایی مثل مصاحبه ها و ایمیل های دریافتی بر تجربه آن ها درارتباط با سازمان تاثیرگذاراست؛ اما مهم ترین مرحله درنقاط تماس افراد با سازمان مرحله آنبوردینگ است که مربوط می شود به زمانی که فرد برای اولین باروارد سازمان می شودو ساخت نخستین تجربه خوشایند بسیاربااهمیت است. درادامه کلاس های آموزشی، ناهارخوردن در کنار هم، قدردانی اززحمات و... در تجربه فرد در سفرهمکاریش باسازمان تاثیرگذاراست. واین سفردرعلی بابا هیچ گاه به پایان نمی ­رسد؛ بلکه باتغییر شرایط شغلی افراد تنها مسیراین سفرتغییرمی­ کند که این اتفاق حاصل طراحی همه نقاط سفرافراد و ایجاد تجربه­ های خوشایند درتمام مراحل سفراست.