مسیر حکمرانی فضای مجازی از فیلترینگ نمی گذرد

فیلتر یا رفع فیلتر کردن سکوها تنها راهکار مدیریت فضای مجازی و اعمال حکمرانی نیست. دوگانه سازی غیر ضروری و غیر علمی حول موضوع #فیلترینگ سال‌هاست که کشور را به خود مشغول کرده و زمان طلایی توسعه خدمات پایه کاربردی و زیرساخت را صرف خود کرده است.فیلترینگ تنها یکی از راهکارهای اعمال‌ حکمرانی بود ولی متاسفانه طوری وانمود شد که تنها ابزار ما است.

کشورهای پیشرو از فیلترینگ در کنارسایر راهکارهای حکمرانی استفاده می کنند.اما متأسفانه در ۱۵ سال اخیر تقریبا حاکمیت فضای مجازی دست خود را از سایر ابزارها خالی کرده است و امروز که به هر دلیل سیاسی یا فنی یا اقتصادی، این ابزار کارایی خود را تا حدود زیادی از دست داده است دلسوزان دچار نگرانی شدیدی شده اند.

حال که مدیریت سیاسی کشور حذف فيلترينگ را انتخاب کرده است باید بداند که به زودی در ابعاد زیر با چالش های جدی مواجه خواهد شد:

• ۱- افزایش کلاهبرداری های سایبری
• ۲- افزایش جرایم نقض حریم خصوصی
• ۳- افزایش فعالیت شبکه های انتشار محتوای وابسته به سرویس های اطلاعاتی متخاصم
• ۴- افزایش سطح درگیری و مواجهه کودکان و نوجوانان با محتوای ناسالم
• ۵- افزایش حجم اقتصاد بدون نظارت و مالیات
• ۶- افزایش حجم خروج کلان داده های ملی
• ۷- آسیب پذیری در مقابل سازمان دهی اغتشاشات و ناآرامی ها
• و بسیاری موارد دیگر

با این توصیف مقامات عالی کشور باید به این اولویت ها به صورت جدی بپردازند و بی تصمیمی و بی عملی را متوقف کنند تا کشور بیش از این از رقابت جهانی در توسعه‌ فناوری اطلاعات و فناوری های نوین عقب نماند:

۱- قانون گذاری سریع و جامع در ابعاد مختلف مورد نیاز حکمرانی کشور توسط مجلس، امری که متاسفانه بیش از سایر عرصه ها مورد غفلت قرارگرفته است.

۲- تعیین تکلیف نهاد تنظیم گر فضای مجازی و هوش مصنوعی که آن هم به قانون مجلس نیاز دارد.

۳- تعیین ضمانت اجرایی برای اسناد مصوب شورای عالی فضای مجازی مانند سند فضای مجازی سالم و ایمن ، صیانت از کودکان، افزایش ترافیک داخلی و بسیاری اسناد خوب کمتر اجرایی شده

۴- تعیین تکلیف ساختار و قدرت اجرایی حکمرانی صوت و تصویر فراگیر

۵- تکمیل فوری شبکه سراسری فیبرنوری کشور

۶- طراحی الگوی بومی اقناع افکار عمومی و مواجهه با عملیات روانی و شناختی دشمن

۷- اصلاح ساختار تولید محتوا و افزایش بهره‌وری هزینه های این حوزه در کشور

۸- توسعه توانمندی‌های کشف جرم در کشور

و بسیاری نیازمندی های دیگر

کشور زمان زیادی برای جبران عقب افتادگی های فعلی ندارد و اگر بجای تمرکز بر اولویت‌های قانون گذاری، تنظیم گری، سرمایه گذاری و پژوهشی توان متولیان صرف سیاسی‌بازی و رقابت‌های بی‌فایده جناحی و حزبی شود، آینده پیش رو نگران کننده خواهد بود. چرا قدرتمندی در فضای مجازی از ضروریات حرکت به سمت اهداف بلند بیانیه #گام_دوم_انقلاب است و در این مسیر باید به تحقق مولفه های قدرت در فضای مجازی اهتمام داشت، مولفه هایی که می توان آنها را در ۵ محور زیر برشمرد:

• ۱- قدرت برقراری ارتباط پایدار در هر شرایط
• ۲- قدرت صیانت از افکار عمومی
• ۳- قدرت تامین نیازهای خدماتی
• ۴- قدرت اعمال سیاست های داخلی
• ۵- قدرت تحمیل اراده بر دشمن

شش گام ضروری برای قوی شدن در فضای مجازی

از نگاه نویسنده برای تحقق این قوی شدن در فضای مجازی می بایست شش گام ضروری زیر را طی نمود:

گام اول- پیاده سازی هر چه زودتر شبکه ملی اطلاعات با نگاه حداکثری به آن.

گام سوم- تقویت تاب آوری فرهنگی کاربران و تاب آوری زیرساختی فضای مجازی کشور

گام چهارم- تقویت قدرت محتوا سازی و انتشار محتوا در فضای مجازی در چهارچوب سبک زندگی ایرانی – اسلامی

گام پنجم- تقویت قدرت نفوذ محتوا و خدمات توسعه داده شده بر پایه فرهنگ و اصول ایرانی- اسلامی و جذب کاربران از حوزه فرهنگ نوروز، حوزه فرهنگ شیعه و حوزه فرهنگ جهان اسلام

گام ششم- تقویت قدرت تاثیر گذاری بین المللی تولیدات محتوایی و خدماتی کشور در فضای مجازی بر پایه ارائه الگو جهانی مبتنی بر عدالت و برابری اسلامی

حال باید دید دولت چهاردهم با خلع سلاح خود و صرف نظر از راهکار #فیلترینگ به سایر راهکارهای تقویت حکمرانی و قوی شدن در فضای مجازی توجه خواهد کرد؟یا اینکه اقدام امروز در رفع فیلتر واتساپ و احتمالا در آینده نه چندان دور از سایر سکوها را باید اقدامی صرفا سیاسی قلمداد کرد.

آینده نه چندان دور همه چیز را مشخص می کنند.

و من الله التوفیق

علی محمد رجبی

4 دی ماه 1403