موقعیت طبیعی و جغرافیایی اهواز

استان خوزستان با مساحتی بالغ بر ۶۳/۶۳۳ کیلومتر مربع وسیعترین استان در نیمه غربی در جوار خلیج فارس و اروند رود است که با داشتن ۴ درصد کل مساحت کشور، ششمین استان وسیع ایران محسوب میشود این استان مرکز استخراج نفت ایران است که به غیر از نفت مرکز تولید محصولات کشاورزی نیشکر، خرما گندم برنج و مرکبات دامپروری و پرورش طیور و آبزیان است یک سوم منابع آب سطح الارضی کشور در رودخانه های خوزستان جریان دارد که بدلیل تعدد سدهای عظیم ساخته شده حداقل ۱۰ سد بر روی این رودخانه ها بخش عظیمی از برق کشور تامین میشود همچنین وجود کارخانه ها و صنایع مهمی همچون ،پتروشیمی ،فولاد، سیمان و وجود بنادر مهم در این ،استان آنرا به یکی از استراتژیک ترین استانهای کشور تبدیل نموده است.

موقعیت طبیعی و جغرافیایی اهواز / عکس: مهرداد میثاقیان
موقعیت طبیعی و جغرافیایی اهواز / عکس: مهرداد میثاقیان


مرکز استان خوزستان شهر اهواز است که اینک موقعیت جغرافیایی آن را مرور می کنیم حمدالله مستوفی جغرافی دان مسلمان قرن هشتم هجری هنگام دیدار از اهواز در آن زمان اهواز به کل خوزستان اطلاق می گردیده است آن را منطقه ای به غایت گرم دانسته که حدودش تا ولایت عراق ،عرب ،کردستان لرستان و فارس پیوسته است. ابوعبدالله مقدسی (۳۸۰ یا ۳۷۵ - ۳۳۶ هـ ق این شهر را مانند بغداد میداند که در دو سوی رود کارون نهاده شده که مسجد جامع و بازارهای بزرگ شهر در سوی جنوبی قرار داشته و بخش شمالی آن مانند جزیره ای است که چندین نهر گرداگرد آنرا فرا گرفته است.

موقعیت طبیعی و جغرافیایی اهواز / عکس: مهرداد میثاقیان
موقعیت طبیعی و جغرافیایی اهواز / عکس: مهرداد میثاقیان


یاقوت حموی (۶۲۶ - ۵۷۴ هـ ق) نیز معتقد است که طول شهر اهواز از شور کند در مشرق تا رود کرخه در مغرب شصت میل و عرض آن از بند قیر در شمال تا دارخوین در جنوب پنجاه میل "است

به نوشته محمد علی امام شوشتری چهره ی مدرن و امروزی شهر اهواز در سال ۱۳۰۶ هـ ق - ۱۲۶۶هـ . ش بنا شده است و خیابانهای آن به لحاظ خط مستقیم طولی و عرضی ) شکل خانههای شطرنج ( در زمان خود در ایران بی نظیر بوده است که البته نقشه ی آن از شهرهای جندی شاپور در دوره ی ساسانی و انطاکیه در روم شرقی برداشت شده .است اهواز در حال حاضر با مساحت ۱۰۵۵۶ کیلومتر مربع از شمال به دزفول و شوشتر، از شرق به رامهرمز و شوشتر، از غرب به دشت آزادگان و از جنوب به بندر ماهشهر شادگان و خرمشهر محدود می شود.

موقعیت طبیعی و جغرافیایی اهواز / عکس: مهرداد میثاقیان
موقعیت طبیعی و جغرافیایی اهواز / عکس: مهرداد میثاقیان


شهر اهواز با مساحت فوق الذکر بین ۳۱ درجه و ۴۵ دقیقه و ۳۰ ثانیه عرض شمالی و ۴۸ درجه و ۲ دقیقه و ۳۰ ثانیه طول شرقی نسبت به نصف النهار گرینویچ قرار داشته و بلندی آن از سطح دریا ۱۲ متر می باشد. کارون، پر آب ترین رود ایران با گذر از شهر اهواز آن را به دو نیمه غربی و شرقی تقسیم میکند این امر در طول تاریخ این شهر همواره نمایان بوده است. چنانکه حمزهی اصفهانی در این باره می:گوید اهواز به وسیله نهر شاهجرد ( شاه + کرد ) به دو محله ی بزرگ قسمت میشود و پلی بنام (هندوان) بر روی آن احداث شده بود که ۲ بخش را به هم وصل میکرد محله ی غربی که بین رودخانه و نهر واقع گردیده (جزیره) و محله ی شرقی که در پای کوه ساخته شده است (مدینه نام دارد، بخش مدینه بزرگتر از بخش (جزیره) و دارای بازارهای بزرگ بود و مسجد جامع شهر نیز در این قسمت واقع شده بود.

موقعیت طبیعی و جغرافیایی اهواز / عکس: مهرداد میثاقیان
موقعیت طبیعی و جغرافیایی اهواز / عکس: مهرداد میثاقیان


فاصله ی زمینی شهر اهواز تا پایتخت تهران ۸۸۱ کیلومتر فاصله ی هوایی ۵۵۱ کیلومتر و تفاوت زمانی آن ۹ دقیقه و ۲۰ ثانیه می باشد. شهرستان اهواز دارای شهری بنام اهواز است که علاوه بر آن با داشتن یک ،بخش ۷ دهستان و ۵۱۱ آبادی مسکونی، ششمین کلان شهر در کشور محسوب می شود.