آسیبها و ضعفهای نظام آموزش زبان انگلیسی در ایران

با توجه به زندگی امروز در دهکده جهانی، همه ما در همه ملتها مخصوصا جهان سوم، به یک زبان دوم نیاز داریم. زبانی که حوزه ارتباطات مارا در این دهکده جهانی توسعه بدهد.

پرطرفدارترین زبان برای نیل به این هدف، زبان انگلیسی است. سالانه وقت، انرژی و پول و امکانات زیادی صرف زبان آموزی در کشور میشود.

برای همین ما به نظام آموزشی خوب و پویا و کاربردی نیاز داریم تا مجموعه این انرژی ها و سرمایه ها به بهترین نتایج منتهی شوند. اما متاسفانه این اتفاق لااقل در کشور ما نمی افتد. در این حیطه نقاط ضعفی وجود دارد که به برخی از آنها اشاره میکنم.

یکی از مهمترین نقاط ضعف در مدارس کشور است که نامناسب بودن کتابهای درسی به عنوان مهمترین عامل شناخته میشود. پدران و مادران تقریبا همان مطالبی را در کتابهای فرزندانشان میبینند که در گذشته خودشان آنها را خوانده بودند! با یکسری تفاوتهای تصویری و برخی تغییرات. اما شاکله محتوای درسی تقریبا همان است. حال آنکه در هر برهه از زمان، همه چیز مشمول تغییرات و ارتقا میشود و آموزش و «آموزش زبان» از این امر مستثنی نیست. نادیده گرفتن روشهای روز، موضوعی نیست که قابل پذیرش باشد.

نقطه ضعف دیگر در آموزشگاه ها دیده میشود. پدران و مادران، فرزندان خود را به دلیل ضعف در مدارس به آموزشگاه ها میفرستند تا مهارت زبان انگلیسی را در آنها تقویت کنند. حتما همه ما تبلیغات مختلف این آموزشگاه ها را دیده ایم. اسامی و تبلیغات زیبا و جذب کننده.

هزینه آموزش زبان در سبد هزینه های خانواده نیز اضافه میشود و خانواده ها آن را ضروری و اجتناب ناپذیر میدانند. اما اتفاقی که می افتد آموزش جدی نیست بلکه تنها پر شدن زمانی برای اوقات فراغت است! این آسیب بسیار جدی است مخصوصا اگر با یک پایش دقیق متوجه شویم، اتفاق ویژه ای در مهارت فرزندان ما در آموزشگاه ها نمی افتاد.

البته این امر در مورد همه آموزشگاه ها و زبان آموزان نیست. بسیاری از خانواده های فرهیخته به شکلی مناسب روند آموزش فرزند خود را رصد میکنند تا مطمئن باشند فرزند آنها به صورتی جدی و قطعی این مهارت را می آموزد، و زبان انگلیسی برای او به یک زبان دوم تبدیل میشود و نه اینکه به یادگیری چند لغت بسنده شود. (این نگاه هوشمندانه در چنین خانواده هایی، فقط در مفهوم آموزش متوقف نیست و در تمام حوزه ها جاری و ساری است)

اما به طور کلی روشها و سخت افزار مناسبی در بسیاری از آموزشگاه ها وجود ندارد و آنها هم نتوانسته اند خلاء موجود در مدارس را پر کنند. چراکه نگاه کاربردی آن طور که باید و شاید وجود ندارد و روشهای جدید و به روز کمتر دیده میشود.

در نوشتار بعدی میخواهم راهکارهایی را برای پوشش این نقاظ ضعف ارائه کنم. راهکارهای من از طرف کسی خواهد بود که زبان را در خاج از کشور آموخته است و سالها برای فارسی زبانان دوره های آموزشی گذاشته است.