سیستم مدیریت محتوا(CMS) چیه و به چه دردی می‌خوره؟

سیستم مدیریت محتوا که اغلب به اختصار CMS نامیده می‌شه، نرم افزاریه که به کاربرا کمک می‌کنه بدون نیاز به دانش فنیِ تخصصی، محتوا رو در یک وب سایت ایجاد، مدیریت و اصلاح کنن.

به زبان ساده‌تر، سیستم مدیریت محتوا ابزاریه که به شما کمک می‌کنه بدون نیاز به نوشتن کلی کد از ابتدا یک وب سایت بسازید.

به جای اینکه سیستم خودتون رو برای ایجاد صفحات وب، ذخیره تصاویر و سایر عملکردها بسازید، سیستم مدیریت محتوا تمام زیرساخت‌های اساسی رو برای شما مدیریت می‌کنه تا بتونید بیشتر رو محتوا و بخش بصری وب‌سایت تمرکز کنید.

یه سیستم مدیریت محتوا چطور کار می‌کنه؟

وب سایت‌ها با پایگاه داده ساخته می‌شن. اون‌ها رو به عنوان صفحات بزرگ و پیچیده اکسل در نظر بگیرید. با این حال، به جای ورود به سرورها و تلاش برای ایجاد یکی یکی تغییرات در فیلد‌ها، سیستم‌های مدیریت محتوا روی کار اومدن تا به کاربرا کمک کنن با استفاده از یک رابط امن و آسان با پایگاه داده به راحتی و کارآمد ارتباط برقرار کنن.

برای اینکه ایده‌ای از نحوه عملکرد یه سیستم مدیریت محتوا دستتون بیاد، قصد داریم یه نگاهی به رابط وردپرس بندازیم (وردپرس نمونه خوبی از یه سیستم مدیریت محتواست).

بیایید با ایجاد یه محتوا شروع کنیم. بدون سیستم مدیریت محتوا، نیازه یه فایل HTMLایستا بنویسید و اون رو در سرور خودتون آپلود کنید (به نظر پیچیده‌ست، مگه نه؟).

با یه سیستم مدیریت محتوا مثل وردپرس، می ‌تونید محتوای خودتون رو تو رابطی بنویسید که یکم شبیه Microsoft Word است:

این خیلی ساده تره، مگه نه؟

به همین نحو، برای آپلود و مدیریت رسانه‌ها، مثل تصاویر، به جای اینکه نیاز به تعامل مستقیم با وب سرور داشته باشید، فقط نیازه کتابخانه رسانه رو مرور کنید:

سیستم مدیریت محتوا از چه بخش‌هایی تشکیل میشه؟

در سطح فنی‌تر، یه سیستم مدیریت محتوا از دو بخش اصلی تشکیل میشه:

• اپلیکیشن مدیریت محتوا (CMA): بخشی است که به شما این امکان رو می‌ده تا محتوا رو در سایت خودتون اضافه و مدیریت کنید؛ (مثل نمونه‌ای که از وردپرس مطرح کردم)
• اپلیکیشن تحویل محتوا (CDA): فرآیند پشت صحنه بک-اند است. محتوایی که در CMA وارد می‌کنید توسط CDA دریافت میشه، اون رو ذخیره و برای بازدیدکنندگان قابل مشاهده می‌کنه.

این دو سیستم با‌هم نگهداری وب سایت شما را آسان می‌کنن.

انواع سیستم مدیریت محتوا

در ادامه نگاهی به انواع CMS و نمونه‌هایی از آنچه که هر پلتفرم می تونه ارائه بده می‌ندازیم - از وبلاگ نویسی گرفته تا تجارت الکترونیک.

متن‌باز (Open source)

استفاده از این CMSها برای همه رایگانه و عموم مردم می‌تونن در بهبود عملکرد و توسعه پلتفرم مشارکت کنن.

• WordPress

وردپرس محبوب‌ترین CMS در اینترنت است. با در نظر گرفتن وبلاگ نویسی ساخته شده، اما با هزاران تم و پلاگین موجود، تبدیل به یه CMS برای هر نوع وب سایت شده است.

• Joomla

یکی دیگه از CMSهای بسیار محبوب Joomlaست. Joomla که توسط شرکت‌هایی مثل eBay ، Pizza Hut و Barnes & Noble استفاده می‌شه، برای قابلیت‌های چند زبانه، امنیت و وب‌سایت های وظیفه گرا مناسبه.

• Drupal

در واقع Drupal قدیمی‌تر از وردپرس و جوملا ست، اما به دلیل انعطاف‌پذیری بالا در زبان‌ها، امنیت و ماژول‌ها، راه‌اندازی آن دشوارتره.

خصوصی

• Squarespace

با ارتقاء اخیرشون به نسخه ۶، اونها "هر آنچه را که برای ایجاد یک وب سایت استثنایی نیاز دارید" ارائه میدن. Squarespace با قالب‌های زیبا، پشتیبانی عالی از مشتری، CMS منحصر به فرد و یکپارچگی اجتماعی گزینه خوبی برای طراحان گرافیک، عکاسان و وبلاگ نویساست.

• Expression Engine

وقتی صحبت از سایت‌های مربوط به شرکت‌ها می‌شه، Expression Engine یک انتخاب محبوب است. Expression Engine به دلیل انعطاف پذیری برای محصولات داده محور شناخته شده‌ست.

وبلاگ نویسی

• Tumblr

به عنوان یک پلتفرم میکرو وبلاگ نویسی شناخته می شود.

• Blogger

پلتفرم وبلاگ نویسی گوگل است.

• Typepad

مطابق وب سایتشون، «Typepad یک پلت فرم وبلاگ نویسی قابل اعتماد و انعطاف پذیر است که ناشر را در جایگاه کنترل قرار می‌دهد. به علاوه، پشتیبانی یک به یک عالی از تیم کارشناسان دوستانه‌ما.»

تجارت الکترونیک (eCommerce)

• Magento

به دلیل محلول‌های تجارت الکترونیک قدرتمند اما انعطاف‌پذیر خود شناخته می‌شود، Magento فروشگاه‌های آنلاینی را برای شرکت‌هایی مانند نایک، تامز، ویزیو و... فراهم می‌کند. اون‌ها علاوه بر داشتن یک نسخه منبع باز انعطاف پذیر، برنامه هایی را برای شرکت های بزرگ و مشاغل کوچک ارائه می‌دن.

• PrestaShop

این پلتفرم تجارت الکترونیکی محبوب منبع باز و مملو از ویژگی ها و افزونه هاست.

• Shopify
• یه CMS خصوصیه که برای افزونه‌ها و تم‌ها App Store ارائه میده. از liquid markup استفاده می‌کنه، که ساخت سریع یه تم سفارشی رو برای طراحانی که html/css رو درک می‌کنن آسان می‌کنه.

مبتنی بر فایل

این نوع CMS در حال تبدیل شدن به یک روش متداول برای وب سایت‌های مقیاس کوچکه. یه CMS مبتنی بر فایل از پایگاه داده استفاده نمی‌کنه، بلکه از ساختاری از پوشه‌ها، اسناد متنی و تصاویر استفاده می‌کنه. این نوع CMSها برای طراحان وب و هنرمندانی که با FTP، HTML، CSS و MARKDOWN آشنا هستند، طراحی شده است.

• KirbyCMS

یه CMS مبتنی بر فایله که مستندات خوب، نحو نشانه گذاری، پنل مدیریت افزودنی و پشتیبانی از Dropbox را ارائه میده. "راه اندازی آسان، استفاده آسان، شدیدا انعطاف پذیر."

• Statamic

یکی دیگه از CMS های مبتنی بر فایل با یه پلتفرم دقیق برای توسعه دهندگان وب و یک پنل مدیریت ساده؛ مشتری پسند و پاسخگو.

وب ساز

وب سازها گزینه‌ای عالی برای کسایی که با طراحی وب‌سایت اشنایی ندارن هستن. با کشیدن و رها کردن و قالب‌های از پیش ساخته شده، راه اندازی یک وب سایت در چند دقیقه ساده‌ست.

• Wix

ویکس محبوب ترین وب‌ساز در اینترنت است. با بیش از ۲۶ میلیون وب‌سایت در حال حاضر، صدها الگو، ساخت و ساز کشیدن و رها کردن، یک پارچگی اجتماعی و یک پارچگی برنامه را ارائه میده.

• Weebly
• وب سایت‌هایی را ارائه میده که «رایگان، قدرتمند و حرفه‌ای هستند.» اکثر ویژگی های Wix را ارائه میده و قیمت هاست رقابتی‌ای داره.

سایر CMSها*

من این‌ها رو به عنوان جواهرات پنهان یا تازه‌وارد‌های وب در نظر می‌گیرم. این‌ها هنوز «نترکوندن»، اما دیدگاهی جدید یا ویژگی‌های جایگزین نسبت به معروف‌ها ارائه میدن. اون‌ها را به عنوان CMSهای مستقل در نظر بگیرید.

• Anchor

یه "سیستم وبلاگ فوق العاده ساده و سبک است که به شما اجازه می‌دهد فقط بنویسید." این پروژه منبع باز دارای برخی ویژگی‌های جالب از جمله نشانه گذاریه.

• Perch

به عنوان «سیستم مدیریت محتوای ریز» شناخته می‌شه، از توابع ساده php استفاده می‌کنه تا به شما این امکان ‌رو بده تا به سرعت تغییراتی در پاراگراف‌ها ایجاد کنین، تصاویر را اضافه کنین و ...

• Unify

به جای استفاده از پایگاه داده، ویرایشگرهای درون خطی از رابط جاوا اسکریپت استفاده می کنه تا به شما امکان ایجاد تغییرات کوچک در سرفصل‌ها، پاراگراف‌ها، تصاویر و غیره را بده.

• Big Cartel

·شعار آن‌ها «ارسال هنر به سبد خرید» است. Big Cartel یه سبد خرید ساده برای طراحان تی شرت، گروه‌های موسیقی، ناشران موسیقی، سازندگان جواهرات، صنعتگران و دیگر هنرمندانه. این CMS برای تجارت الکترونیک در مقیاس کوچک با قیمت پایین و ادغام PayPal است.

خب، امیدوارم از طریق این راهنمای مختصر، درک بهتری از نقش‌های مختلف CMS داشته باشید.

منابع

• Managing Enterprise Content: A Unified Content Strategy. Ann Rockley, Pamela Kostur, Steve Manning. New Riders, 2003.
• https://www.lifehack.org/articles/technology/the-beginners-guide-to-content-management-systems.html
• The content management handbook. Martin White. Facet Publishing, 2005.
• Content Management Bible, Bob Boiko. John Wiley & Sons, 2005.
• https://kinsta.com/knowledgebase/content-management-system/
• Moving Media Storage Technologies: Applications & Workflows for Video and Media S2011. Page 381
• https://www.optimizely.com/optimization-glossary/content-management-system/
• "What is a Content Management System (CMS)? Definition from WhatIs.com". SearchContentManagement. Retrieved 2019-09-23.
• "What Is a Content Management System (CMS)". Kinsta. Retrieved 19 August 2019.
• Kohan, Bernard. "Content Management System (CMS) and other spin-off terms definition(s)". Comentum. Retrieved 19 August 2019.
• "Tech Reports - What CMS?". December 14, 2020.
• "W3Techs content management usage". March 1, 2021.