در بعضی افراد تجربیات تلخ واکنشی را ایجاد میکند که ممکن است برای ماهها یا سالها طول بکشد که این واکنش را اختلال استرسی پس از حادثه یا اختصارا (PTSD) میگویند.
PTSD میتواند پس از هر حادثه تلخی آغاز شود، یک حادثه تلخ، حادثهای است که ما در آن احساس خطر میکنیم، زندگیمان در معرض تهدید است یا شاهد مردن و یا مجروح شدن دیگران باشیم.
به گفته ایلیایی، حوادث شدید جادهای، درگیریهای نظامی، تجاوزها (تجاوز جنسی، حمله فیزیکی، سوءاستفاده، دزدی و زورگیری)، گروگان گرفته شدن، حملات تروریستی، اسیر جنگی بودن، حوادث ناگوار طبیعی یا حاصل دست بشر، داشتن بیماری های لاعلاج و یا حتی شنیدن حوادث غیر منتظره و یامرگ ناگهانی یک دوست و یا فامیل میتواند آغازگر PTSD باشد.
متخصص روانپزشکی دانشگاه با بیان این موضوع که نشانههای PTSD میتواند بعد از یک تاخیر چند هفتهای و یا چند ماهه شروع شود، گفت: این نشانهها معمولا در بازه زمانی بین دو تا شش ماه پس از حادثه ناگوار ظاهر میشوند.
احساس غم عمیق، افسردگی، اضطراب، احساس گناه و یا عصبانیت از جمله نشانههای ابتلا به PTSD هستند.
ایلیایی با بیان این موضوع که به غیر از احساسات قابل درک، سه نوع عمده علائم دیگر هم در مبتلایان به اختلال مذکور وجود دارد، توضیح داد: در وضعیتی که کابوس حادثه مداوم در ذهن فرد تکرار شود و این حالت به صورت چندبار در طی روز و یا در خواب رخ دهد، این کابوسها آن چنان واقعی بهنظر میرسند که فرد احساس میکند واقعا آن حادثه در حال رخ دادن است و حتی در برخی موارد ممکن است احساسات (ترس و تعریق) و یا حواس فیزیکی (اعم از شنوایی، بویایی و درد) که اتفاق افتاده بود را دوباره احساس کند.
اتفاقات معمولی ممکن است باعث یادآوری حادثه تلخ شود؛ به عنوان مثال اگر شما یک حادثه رانندگی را در هوای بارانی تجربه کرده باشید به محض این که هوا بارانی شود ممکن است آن حادثه تلخ برای شما تداعی شود.
این متخصص روانپزشکی با اشاره به این موضوع که دوری گزینی و بیتفاوتی، همچنین دوباره زنده کردن خاطرات ممکن است بسیار افسرده کننده باشد، تاکید کرد: ممکن است فردی که دچار اختلال PTSD بخواهد به آن بیتوجهی کند یا به طور مثال خود را با سرگرمیها، زیاد کار کردن، حل کردن جدول و معما، دوری از مکانها و افرادی که حادثه تلخ را یادآوری میکنند، دور کند ولی بدون شک بیتفاوتی به اطراف و تلاش برای عادی جلوه دادن شرایط میتواند در آینده چالشهای جدیتری به وجود آورد.
وی با تاکید بر این موضوع که مبتلایان به PTSD همیشه در حالت آماده باش به سر میبرند، گفت: گویی که این افراد منتظر خطر هستند و نمیتوانند احساس آرامش کنند، مدام مضطرب هستند و به سختی به خواب فرو میروند و به طور کلی بیقرار و نا آرام هستند.
واکنش احساسی، دردهای عضلانی، اسهال، ضربان قلب نامنظم، سردرد، ترس و حملات پانیک، افسردگی، مصرف مواد مخدر و انواع مسکنها از دیگر علامتهای ابتلا به PTSD که این عضو هیئت علمی دانشگاه به آن اشاره کرد.
