به کلیه ارزهای دیجیتال به جز بیت کوین، آلتکوین Alt coin گفته میشود. آلت کوینها در راستای موفقیت رمزارز بیتکوین ایجاد شدهاند و برای جلب رضایت سایر کاربران با سلیقهها و اهداف متفاوت، در قوانین خود نیز تنوع ایجاد کردهاند. برخی از آلت کوینها، توکن هستند و برخی دیگر کوین.
اولین آلتکوین ارائه شده در سال ۲۰۱۱، Namecoin بود که تعداد آن مانند بیتکوین ۲۱ میلیون کوین است. در همان سال Litecoin وارد بازار شد که از نظر کد و کارایی مشابه بیت کوین است اما یکی از تفاوتهای اساسی آن با بیت کوین این است که به ماینرها اجازه میدهد یک تراکنش را چندین بار تایید کنند و در زمان مشابه، چهار برابر بیتکوین پاداش دریافت کنند. در حال حاضر بیش از پنج آلتکوین وجود دارد که برخی از آنها میتوانند با معروفترین رمز ارز دنیا یعنی بیتکوین رقابت کنند.
روند فعالیت آلتکوینها بهطور کلی بسیار شبیه بیتکوین است. در آلتکوینها، برای انجام معاملات و ارسال کریپتوکارنسی به کیف پول فرد دیگر، به یک کلید خصوصی نیاز دارید. همچنین درست مانند بیتکوین، تمام معاملات و تراکنشهای آلتکوینها نیز، در یک شبکه بلاک چین یا یک لجر، به صورت دائمی ثبت میشوند. بنابراین تراکنشها و معاملات آلت کوینها نیز غیرقابل دستکاری هستند.
برخی قوانین اعمال شده در آلت کوینها، با بیتکوین متفاوت است. بهعنوان مثال در آلت کوینی به نام لایت کوین، پرداخت پاداش ناشی از ایجاد یک بلاک جدید، که همان سکه یا ارز دیجیتال است، هر ۲٫۵دقیقه یک بار رخ میدهد. در حالیکه در بیت کوین، پاداش استخراج ماینرها، هر ۱۰دقیقه یک بار پرداخت خواهد شد.
در واقع پاداشی که فرد در استخراج لایت کوین به دست میآورد، در زمان یکسان بسیار بیشتر از بیتکوین خواهد بود. تفاوت دیگر لایت کوین و بیتکوین در سختی شبکه آنهاست. بهاین ترتیب برای استخراج بیتکوین، به سختافزارهای قوی با توان سختافزاری بالا نیاز داریم، در حالیکه لایت کوینها را میتوان با دستگاههای کامپیوتر خانگی نیز استخراج کرد.
بیش از هزار نوع آلتکوین در بازار ارزهای دیجیتال وجود دارد که فقط معروفترین آنها در صرافیها معتبر فهرست میشوند. اتریوم Ethereum، ریپل Ripple، دش Dash، لایت کوین Litecoinو مونرو Monero از این دسته هستند.
نقاط ضعف و قوت آلتکوین چیست؟
آلتکوینها چند نقطه قوت دارند که میتواند برای اکثر معاملهگران وسوسهانگیز باشد. این ارزهای دیجیتال، نقصهای موجود در بیت کوین را ندارند یا سعی در بهبود آنها دارند، با بازار بیت کوین رقابت میکنند و همچنین هزینه تراکنش کمی نیز دارند. با این حال نوسان زیاد در قیمت آنها و امنیت کمتر آنها از بیت کوین را میتوان از نقطه ضعفهای این کریپتوها دانست. در واقع احتمال کلاهبرداری در برخی آلت کوینها بسیار بیشتر از بیت کوین است.
بهبود نقصهای موجود در بیت کوین: در طراحی آلت کوینها سعی بر این بوده است که مشکلات موجود در پلتفرم بیت کوین، تا حدودی جبران شود. بهعنوان مثال کاهش هزینه استخراج آنها و سرعت بیشتر ماینینگ، از جمله این تفاوتهاست.
ایجاد رقابت در بازار: سازندگان آلت کوینها، سعی دارند قوانین و اصول بیت کوین را ارتقا دهند و برای سازگاری با سلیقههای مشتریهای مختلف، در قوانین خود نیز تنوع ایجاد کنند. این بهبود قوانین، فضای رقابتی جدید را برای سیستم بیت کوین ایجاد میکند.
هزینه تراکنش پایین: شما بهراحتی توسط آلت کوینها، میتوانید در فضای امن بلاک چین معاملات خود را با کمترین هزینه تراکنش انجام دهید.
بهصورت کلی آلتکوینها را میتوان در سه دسته کلی تقسیم بندی کرد
آلتکوینهای قابل استخراج: آلتکوینهای Mining-Based بیش از بقیه عملکردی مشابه بیتکوین دارند. فرآیند استخراج آنها درست مانند بیتکوین است و ماینرها پس از اضافه کردن یک بلاک جدید به شبکه، پاداش خود را دریافت میکنند. برترین آلتکوینهای سال ۲۰۲۰، مانند اتریوم، جز این دسته بودهاند.
ارزهای دیجیتال پایدار یا استیبل کوینها: رمزارزهای پایدار یا Stablecoins، نوعی آلتکوین هستند که برای مقابله با بازار پر نوسان کریپتوکارنسیها طراحی شدهاند. در واقع استیبل کوینها با داشتن یک پشتوانه باثباتتر مانند طلا یا ارز فیات، در برابر نوسانات شدید ارزهای دیجیتال مقاومت میکنند. تتر (Tether) و لیبرا (Libra) دو رمز ارز پایدار هستند. استیبل کوین لیبرا توسط کمپانی فیس بوک، طراحی شده است.
توکنها: برای توضیح تفاوت کوین و توکن Token باید گفت رمز ارزهایی که برخلاف بیت کوین، شبکه بلاک چینی مخصوص به خود را ندارند، توکن محسوب میشوند. با این حال برخی توکنها شبکه اختصاصی خود را دارند. در حالتی که یک توکن در بستر بلاک چین خود قرار بگیرد، یک رمز ارز محلی و کوین محسوب میشود و اگر در بستر بلاکچینهای دیگر قرار بگیرد یک توکن خواهد بود. به عنوان مثال توکن اتر در بلاک چین اتریوم یک رمزارز محلی محسوب میشود و در بلاک چینهای دیگر یک توکن است.
بیش از پنج هزار آلتکوین در دنیا وجود دارد اما از میان آنها تنها ۲۰ آلتکوین مشهور بیشتر شناخته شدهاند.
اتریوم (ETH): اتریوم در واقع نوعی بلاکچین است که یک رمز ارز محلی به نام ارز دیجیتال اتر (ETH) دارد و به منظور توسعه ویژگیهای بلاکچین بیت کوین و انجام قراردادهای هوشمند، طراحی شده. هزینه معاملات و تراکنشهای موجود در اتریوم توسط رمزارز محلی این شبکه، یعنی اتر پرداخت میشود. اتریوم در سال ۲۰۱۴ پیش فروش خود را آغاز کرد. رمزارزِ آن، ارز دیجیتال اتر در سال ۲۰۱۵ راهاندازی شد و در حال حاضر پس از بیتکوین، دومین ارز دیجیتالی پر طرفدار بازار محسوب میشود.
ریپل (XRP): ریپل در سال ۲۰۱۲ راهاندازی شد و یک شبکه جهانی است که امکان انجام تراکنشها و معاملات بینالمللی و بین مرزی را بهصورت فوری و کمهزینه فراهم میکند. تمام توکنهای ریپل قبل از راهاندازی پیش فروش شدهاند و با گذشت زمان ریپل جدیدی تولید نمیشود. از آنجا که ریپل نیازی به استخراج ندارد، یکی از بهترین ارزهای دیجیتال برای موسسات مالی است که به دنبال راهی برای پرداختها و معاملات بینمرزی هستند. این رمزارز، در حال حاضر مقام هفتم حجم بازار در جهان را به خود اختصاص داده است.
لایت کوین (LTC): لایت کوین در سال ۲۰۱۱ راه اندازی شد و جزو اولین آلتکوینهایی بود که پس از بیتکوین ایجاد شده است. این آلتکوین دارای یک شبکه منبع باز است و بهمنظور انجام معاملات جهانی و غیرمتمرکز طراحی شده است. اگرچه لایتکوین از بسیاری جهات مانند بیتکوین است اما فرایند تایید معاملات و سرعت تولید بلاک جدید در این رمزارز سریعتر از بیتکوین صورت میگیرد.
تتر (USDT): تتر یکی از اولین و محبوبترینها در لیست چند هزارتایی انواع آلت کوینهای موجود در بازار است که جزو دسته استیبل کوینها طبقهبندی میشود. این گروه از رمزارزهای با ثبات، با پشتوانه قرار دادن ارز فیات یا کالای با ارزش مانند طلا، سعی دارند بر نوسانات مرسوم بازار غلبه کنند. بنابراین قیمت ارز دیجیتال تتر معمولا حدود یک دلار است. تتر در سال ۲۰۱۴، بهمنظور ایجاد یک پلتفرم برای معامله دیجیتالی ارزهای فیات در بستر شبکه بلاک چین، به بازار ارائه شد.
بیت کوین کش (BCH): بیت کوین کش یکی از مهمترین و موفقترین آلتکوینها است که بر اثر یک فورک بهوجود آمد. یک فورک هنگامی ایجاد میشود که بین توسعهدهندگان و ماینرها اختلافنظر رخ دهد. وقتی اعضای شبکه نمیتوانند به توافق برسند و در این حالت یک آلتکوین جدید ایجاد میشود و در کد شبکه تغییراتی رخ میدهد. بیتکوین کش در سال ۲۰۱۷ در نتیجه یکی از همین اختلافنظرها ایجاد شد.
لیبرا (LIBRA): در اواسط سال ۲۰۱۸، شایعاتی مبنی بر اینکه فیسبوک، غول رسانههای اجتماعی در حال توسعه کریپتوی مخصوص به خود است، منتشر شد. حدود دو سال و نیم پیش این شایعات به صورت رسمی تایید شد و فیسبوک اعلام کرد قرار است یک ارز دیجیتال با نام لیبرا را معرفی کند و در بیانیهای رسمی گفت این رمز ارز ابتدا بهصورت آزمایشی فعالیت خود را آغاز میکند زیرا فیسبوک متعهد شده قبل از راهاندازی، نگرانیهای قانونگذاران را برطرف کند.
بایننس کوین (BNB): سومین رمز ارز مشهور حال حاضر دنیا با قیمت حدود ۶۰۰دلار توکن محلی صرافی بزرگ بایننس است که در سال ۲۰۱۷ راهاندازی شد. بایننس کوین پس از معرفی، به سرعت توانست حجم زیادی از معاملات بازار را به خود اختصاص دهد. ارز دیجیتال BNB هزینه تراکنشها در صرافی آنلاین را کاهش میدهد و همچنین میتواند برای خرید برخی کالاها و خدماتی از جمله هزینه سفر و موارد دیگر مورد استفاده قرار بگیرد.
کاردانو (ADA): کاردانو یک پلتفرم مبتنی بر بلاک چین است که مانند بلاک چین اتریوم از اجرای قراردادهای هوشمند پشتیبانی میکند. رمزارز اختصاصی شبکه کاردانو آدا (ADA) نام دارد و سرعت اجرای معاملات و کارمزد تراکنشهای شبکه آن از بلاک چینهای قدیمی مانند اتریوم بهتر است. اکثر توسعهدهندگان و سرمایهگذاران اولیه این پروژه، ژاپنی هستند و چون این پلتفرم شباهت زیادی با بلاکچین اتریوم دارد، از اینرو کاردانو را «اتریوم ژاپنی» میدانند.
ترون (TRX): شبکه ترون توسط یک کارآفرین چینی به نام جاستین سان در سال ۲۰۱۷ راهاندازی شد. برخی افراد اعتقاد داشتند که ترون شبکهای مانند اتریوم است و با اتریوم تفاوتهای اساسی چندانی ندارد.
دش کوین (DASH): دش کوین یک کریپتوکارنسی منبعباز و یک فورکِ ناشی از پروتکل رمز ارز بیتکوین است. این ارز دیجیتال امکان انجام معاملات غیر قابل ردیابی را مهیا میکند و به شما آزادی عمل لازم را میدهد تا به هر روشی که میخواهید پول خود را جابهجا کنید. با دش کوین میتوانید هرجا که هستید و به هرکس که میخواهید و با هزینه تراکنش کمتر از یک سنت، سریعا پول خود را انتقال دهید.
دوج کوین (DOGE): دوج کوین یک رمزارز منبع باز و همتابههمتا است که در سال ۲۰۱۳ بهعنوان یک آلتکوین راهاندازی شد. فناوری زیربنایی این کریپتو، از لایت کوین نشات گرفته بود. طراحی این رمزارز در ابتدا بیشتر یک شوخی بود اما پس از دل همین شوخی توانست محبوبیت لازم را کسب کند. دوج کوین برخلاف بیتکوین که تعداد محدودی دارد، نامحدود است. نامحدود بودن دوج کوین به منظور ارائه یک ارز دیجیتال بود که نسبت به بیتکوین، سریعتر باشد و با نیاز کاربران نیز سازگارتر باشد.