مراحل مختلف زندگى از كودكى تا پيرى دومينووار به هم پيوستهاند و طبق نظر فرويد: «خشت اول چون نهد معمار كج تا ثريا ميرود ديوار كج!» اين به معناى اهميت دوران كودكى در شكل گيرى سرنوشت و شخصيت ماست. مراحل مختلف رشد انسان، بزنگاه هايى هستند كه هر يك يكى از مولفه هاى اصلى شخصيت انسان را رقم ميزنند
يكى از مهمترين و بهترين مدلهايى كه مسير شكل گيرى شخصيت انسان از كودكى تا پيرى را نشان ميدهد، مدل «اريكسون» است.
در اين پست خواهيم ديد كه چگونه در مراحل مختلف زندگى انسان از كودكى تا پيرى، شخصيت و سرنوشت انسان رقم ميخورد و نوع تاثيرگذارى هر مرحله را هم متوجه خواهيم شد.
قبل از شروع ذکر این نکتهها ضروریست که:
مرحله یک تا چهار مربوط به دوران کودکی است.
مرحله ۵ مربوط به دوران نوجوانی است.
مرحله ۶ مربوط به دوران جوانی است.
مرحله ۷ مربوط به دوران میانسالی و مرحله ۸ مربوط به دوران پیری است.
نتیجهی بسیاری از این دوراهیها وابسته به دوران کودکی، محیط خانواده و نحوه ی تربیت به وسیلهی والدین است.
اریکسون روانشناس بزرگی است که به ۸ مرحلهی اصلی زندگی هر انسان اشاره کرد. این مراحل از این قرار هستند:
این دوره مربوط به کودکیست و نتیجهی آن امیدواری است. به نظر من در این دوراهی به جای بیاعتمادی، به دیگران اعتماد کنید تا امیدوار باقی بمانید.
این دوره هم مربوط به دوران کودکیست و نتیجه آن تحقق اراده است. به نظر من در این دوراهی به جای وابستگی، خودمختار شوید، تا به فردی باراده و مستقل تبدیل شوید.
دوراهی دیگری در کودکی. نتیجهی آن در صورتِ سرافرازی، هدفمندیست. به نظر من در این دوره به جای انفعال، مبتکر و فعال باشید تا بتوانید اهدافتان را دنبال کنید.
فردی که از این دوراهی نمرهی قبولی بگیرد، فرد شایستهایست. سختکوشی به شما امکان میدهد که بهترینِ خودتان باشید. به نظر من در این دوره به جای تنبلی و دریافتِ حقارت، سخت کوشش کنید تا به فردی شایسته بدل شوید.
اولین دوراهی در دورهی نوجوانی. وقتی دیگر کودک محسوب نمیشوید. نوجوانی برزخی بین کودکی و جوانی است. نه شیرینی اولی را دارد و نه شکفتگی دومی را. اما دورهای بسیار سرنوشتساز و انتقالی است. نتیجهی دوراهی هویتمندی یا سردرگمی، «وفاداری» است. وفاداری به خود و اصولتان. همین وفاداری است که به شما هویت میدهد و شما را از سردرگمی نجات میدهد. پس راه خودتان را پیدا کنید و به اصولتان وفادار بمانید.
جوانی با این دوراهی آغاز میشود. نتیجهی آن عاشقی است. عاشق خود شو تا عاشق دیگران شوی. موعدی برای خودآگاهیست. خودآگاهی از خودی که منجر به دگرآگاهی میشود. شناخت و درک شباهتها و تفاوتهای خودتان با دیگران باید به صمیمیت و عشق منجر شود. در این دوراهی به جای انزوا، نیمهی گمشدهتان را پیدا کنید و عاشق شوید.
زندگی انسان رودی است که با تجربیات و تلاشهای مختلف پرآب میشود، اگر این رود، زایا و آبیاریکنندهی زمینهای خشک نباشد، خود راکد میشود و میخشکد. جریان داشته باشید! در این مرحله فرزندان، جوانان و جامعه را بسازید تا گرفتار رکود نشوید.
کولهبار زندگی اگر در سراسر عمر چیزهای بیهودهای را حمل کرده باشد در پایان مسیر، سنگینی وحشتناکی را بر ما تحمیل میکند. در دوران پیری ما چیزهایی را که کاشتهایم درو میکنیم و وای بر ما اگر این ماحصل عمر چیز دندانگیری نباشد. این جا جایی است که باید کارنامهمان را نگاه کنیم، اگر نمرات خوبی گرفته باشیم، احساس یکپارچگی و ثمربخشی میکنیم و اگر نه احساس پوچی و پشیمانی.