نکته حقوقی را بعد از شرح موقعیت بخوانید.
دقیق متوجه نشدم. اما دقایقی قابل توجه پشت سر یک وکیل منتظر ایستاده بود. همکار من که متوجه انتظار او شده بود، با دست به سمت یک نیمکت اشاره کرد و با جمع کردن چشم ها از او خواهش کرد که بنشیند.
پیرمرد قبول کرد و نشست. با گردش گردن، راه رفتن و رفت و برگشت های وکیل محترم را دنبال می کرد.
و به محض اینکه مکالمه تلفنی او پایان یافت، مجدد بلند شد:((سلام علیکم. برای یک سوال کوتاه وقت دارید؟))
بعد از اینکه پاسخ مثبت شنید، ادامه داد:((به تازگی برای دخترم خواستگار اومد، و توافقات انجام شد. همه میگیم که شیرینی خورده همدیگه هستن. الان دیگه میشه گفت کار تموم شدس؟ خودشون میگن که فعلا نمیخوان عقد کنن. میخوام خیالم راحت باشه.))
جهت تنظیم وقت: ۰۹۳۹۰۲۵۰۶۰۲
امیرعلی بشارتی؛ مشاوره حقوقی در مشهد
ازدواج یکی از مهم ترین قراردادهاست و تعهد سنگینی را برای فرد به دنبال دارد. بنابراین صرف داشتن قصد و نیّت یا توافقات اولیه کافی نیست و طرفین باید بسیار صریح و واضح اراده و تصمیم خود را برای آن اعلام کنند. به این شکل که الفاظی خاصی را بکار ببرند تا آثار ازدواج بر آنها بار یا به عبارتی دیگر اعمال شود.
هرچند که کتابت و نوشتن در دنیای امروز کاربرد فراوان پیدا کرده و یکی از بهترین روش ها برای اظهار قصد و اراده است و در توافقات مالی هم بسیار کاربرد دارد ، اما در مورد ازدواج بحث اندکی متفاوت است.
فقهای شیعه و سنی اعلام قصد برای ازدواج را فقط از طریق لفظ قبول کرده اند و قانون نیز همین نظر را محترم شمرده است.
مهریه یکی از بخش های اساسی برای ازدواج است. اما از شروط اصلی آن نیست و ازدواج بدون تعیین مهریه هم صحیح است. پس نمی توان گفت اگر مهریه تعیین شده ، به معنای اعلام اراده مستقیم برای ازدواج است.
بطور کلی باید گفت، سلسه مراتب بیان اراده ازدواج که همان خواندن صیغه بصورت لفطی باشد، حتماً باید رعایت شود.
بیشتر بخوانید: از چه بانوانی می توان خواستگاری کرد؟
با این وصف، اصطلاحات دیگری مانند : "این دو نفر شیرینی خورده همدیگر هستند" یا "این دو نفر عقد آسمانی هستند" و غیره، هیچکدام به معنای زوجیت نخواهد بود.
ازدواج (نکاح) یکی از تشریفاتی ترین توافقات است. در نتیجه قانونگذار از هرگونه شک و شبهه پیرامون آن پرهیز می کند. رابطه جنسی یا هرگونه سابقه معاشرت بین زن و مرد به معنای ازدواج و حتی پیش زمینه ای هم برای آن نیست.
بنابراین، این تصور نیز غلط است که اگر دو نفر باهم رابطه جنسی داشته باشند، ازدواج بین آنها واجب می شود. این پیشینه ذهنی که در عرف قدیمی جامعه رایج شده است، حتی از جنبه های روانشناختی هم رد شده است.
بیشتر بخوانید: مهریه یک دست و یک پا در روابط قبل ازدواج
رابطه جنسی نه تنها از نظر قانون، ازدواج اجباری به همراه ندارد، بلکه با بررسی پرونده های حقوقی-کیفری و اظهار نظر وکلای حاذق و دکترین نیز اینطور برداشت می شود که رابطه جنسی قبل ازدواج، سرچشمه بی تعهدی است در حالیکه ماهیت ازدواج، تعهد است.
باید اینگونه جمع بندی کرد که ازدواج پُلی برای ورود به بخش دیگری از زندگی است. پس باید نسبت به آن قاطع و مصمم بود!
