ممکن است شما در میان افرادی که با آن ها ارتباط دارید، با افراد مغرور روبرو شده باشید و یا اینکه به صورت مداوم با آن فرد در معاشرت باشید و این برایتان آزاردهنده شود. تا به حال به این فکر کرده اید که چه چیزی درون آن ها، بیشتر شما را ناراحت می کند؟ غرور به معنی تکبر داشتن، احساس ارزشمندی بیش از حد، و خود برتر بینی می باشد که میزان آن در هرفردی متفاوت است. قابل ذکر است نباید عزت نفس را با غرور کاذب اشتباه گرفت. جهت درک بیشتر درمورد انواع غرور با ما همراه باشید.
تشخیص این که فردی مغرور است یا خیر، کار نه چندان سختی است که می توانید با توجه به رفتارهای او با دیگران و با خودش، متوجه شوید. برخی ویژگی های انسان مغرور را باهم بررسی خواهیم کرد و شرح کوتاهی از مهم ترین آن ها بیان می کنیم.
1. ریسک بالا در زندگی
غرور در افراد باعث می شود تا آنها همواره تصور کنند که در همه امور موفق خواهند شد. آن ها با خود تکرار می کنند که "من" همیشه موفقم و شکست در زندگیم وجود ندارد. همین غرور کاذب باعث انجام ریسک های بزرگ و گاها غیر عقلانی خواهد شد. علت دیگری که ممکن است فرد مغرور، ریسک های بالا را بپذیرد، این است که از قضاوت و تفکر دیگران می ترسد. این ترس که شاید همکار و یا فامیل، شکست او را ببیند، زمینه ساز ریسک های بزرگ خواهد شد.
2. آسیب پذیری: در اصل فرد مغرور مجموعه ای از زخم هاست که آن ها را با لایه نازکی از غرور پوشانده است. زمانی که آن لایه نازک از بین برود، شخصیت اصلی فرد دیده خواهد شد. همین امر سبب تلاش ها و دست و پنجه نرم کردن های زیادی می شود تا هیچکس نتواند زخم های او را ببیند. غرور روز به روز باعث می شود فرد آسیب پذیر تر شود و هرلحظه امکان دارد آن لایه نازک پاره شود. مغرور برای آن که این لایه را داشته باشد، ممکن است دست به هرکاری بزند و نقطه ضعف های بسیاری از خود نشان خواهد داد.
3. کاهش ارزش های درونی : زمانی که شما، دیگری را تحقیر می کنید، و آن حس ناخوشایند را به او می دهید، به مرور این حس حقارت به خودتان برخواهد گشت. شخصی که خود را بالاتر و برتر از دیگران می بیند، فاقد احساس ارزشمندی و عزت نفس است اما ممکن است خودش متوجه این امر نباشد. در طول زمان این کمبود ارزش های درونی، با تحقیر کردن دیگران، بیشتر می شود و برای اطرافیان قابل مشاهده خواهد بود.
4. افزایش توقعات نسبت به خود و دیگران: توقعی که شخص از خودش و دیگران دارد، باعث می شود همگی تحت فشار قرار گیرند. غرور باعث می شود که فرد فکر کند توانایی انجام همه کارها را دارد، چه کارهایی که توانایی جسمی نیاز است و چه کارهایی که توانایی های درونی و روحی را لازم دارد. همچنین شخص چون باور دارد از همه بالاتر و برتر است، پس همه اطرافیان و دوستانش باید برای او مفید باشند و کاری برایش انجام دهند و در غیراینصورت با کلام و رفتار آن ها را مورد آزار قرار می دهد.
5. حسادت و سعی بر غصب جایگاه دیگران: شخص همواره به کسانی که موقعیت و جایگاه بالاتری در محل کار و اجتماع دارند، حسادت می کند و به علت آن غرور همیشه خود را لایق و دیگران را نالایق می داند. ممکن است برای کسب جایگاه های بهتر و متفاوت، دست به کارها و دروغ های مختلفی بزند.
6. درگیری با دیگران و ناسازگاری: در محیط کار و یا خانه، افراد با روحیه های مختلف کنار هم هستند و برای ادامه آن زندگی و همکاری، باید هر یک با روحیات هم آشنا باشند و به یکدیگر احترام بگذارند. شخص مغرور هیچ تعهدی در خود برای احترام به دیگران نمی بیند و ممکن است احساس حقارت را با نگاه و کلام انتقال دهد. چنین شخصی با خانواده و آشنایان همیشه در بحث و ناسازگاری است و برتری خود را دلیل خوبی برای این رفتار می داند.
7. عشق و محبتی که به او می شود را نمی بیند: زمانی که شخصی سعی بر نزدیک شدن به فرد مغرور می کند، پس زده خواهد شد و نمی تواند به راحتی با او ارتباط موثر برقرار نماید. دلیل این امر یکی این است که شخص مغرور، کسی را لایق این نمی داند که به او نزدیک شود و همواره خود را بالاتر می بیند. دلیل دیگر این امر ، آن است که ابراز احساسات را نوعی شکست و حقارت می بیند و برای حفظ غرور خود، احساسش را قربانی می کند.
8. همواره در حال تعریف از خود هستند: یک عقده درونی در این افراد وجود دارد که باعث می شود برای دیده شدن و شنیده شدن، مدام در هر جمعی از دستاوردها، تحصیلات، جایگاه، وضعیت مالی خود، تعریف کنند. گاهی ممکن است اغراق و دروغ را چاشنی تعریف ها کند و فرصت صحبت کردن را به دیگران نخواهد داد؛ بنابراین دقت و توجهی به حرف های دیگران ندارد و باعث رنجش اطرافیانش می شود.
9. انتقاد پذیر نیست و توجهی به توصیه های دیگران ندارد: ریشه این مشکل این است که فرد باور دارد تمامی اطلاعات درمورد خودش و زندگی و تمامی مسائل را دارد و هیچ نیازی به صحبت های دیگران ندارد. او مشورت گرفتن از دیگران را نوعی ضعف می داند و معتقد است بدون مشورت و توصیه های اطرافیانش، موفق تر است. زمانی که او چنین اعتقادی دارد، پس انتقاد را هم پذیرا نیست، چرا که فکر می کند، تمام تصمیمات و حرف هایش کامل و بدون نقص است و هیچکس توانایی و لیاقت انتقاد از او را ندارد.
10. انتقاد و تمایل به تحقیر کردن دیگران : انتقاد کردن، به این افراد احساس خوبی می دهد چرا که تمایل به نشان دادن ضعف دیگران و تحقیر آن ها دارد. این افراد خود را از انتقادهای خودشان، دور می دانند و بر این باورند که فقط دیگران نیازمند این انتقاد ها هستند. اغلب این انتقادها همراه با تحقیر است چرا که باعث ایجاد احساسی خوشایند می شود.
11. نیاز داشتن به توجه دیگران: مرکز توجه دیگران بودن، یکی از مهم ترین خواسته های افراد مغرور است. آن ها تصور می کنند بهترین و برترین هستند و باید همیشه و در همه جا مرکز توجه اطرافیان باشند. این یک نیاز مبرم برای این دسته از افراد است و برای تحقق آن دست به انجام کارهای زیادی خواهند زد.
12. دچار وسواس ظاهری هستند: این افراد برای آن که بیشتر از همیشه به چشم بیایند، به رژیم غذایی و فعالیت های ورزشی خود اهمیت بسیاری می دهند و هدفشان از بدنی سالم، نگاه و قضاوت دیگران می باشد.
13. نپذیرفتن اشتباهات و اعتماد بیش از حد به خود: در حقیقت، برخی افراد متوجه اشتباهات خود نمی شوند و به قدری به خودشان اعتماد دارند که توانایی پذیرش این مسئله را ندارند. اما در برخی افراد نیز، زمانی که متوجه اشتباهات خود می شوند، به دلیل حس غرور و عدم اعتراف به شکست، اشتباه را نمی پذیرند و آن را انکار می کنند.
14. به طورمداوم خود را به اشخاص با مقام و ثروت بالاتر ربط می دهند: یکی از دلایلی که افراد مغرور، درمورد ارتباطشان با افراد مشهور و ثروتمند زیاد صحبت می کنند، این است که به دیگران ثابت کنند، خودشان نیز انسان مهمی هستند و به گونه ای تمایل به دیده شدن و مرکز توجه قرار گرفتن دارند.
15. قضاوت کردن دیگران: این افراد به طور معمول، کسانی را که تصور می کند از او پایین تر هستند، مورد قضاوت و تحقیر قرار می دهد چون از نظر او، این انسان ها از همه لحاظی در پایین ترین سطح هستند و تمامی کارهایشان اشتباه است. اما ممکن است افراد موفق تر و ثروتمندتر از خودشان را نیز، به علت آن احساس حقارتی که در برابرشان دارد، مورد قضاوت قرار دهد.
16. توانایی استفاده از بعضی کلمات را ندارند: گفتن کلماتی مانند: معذرت می خواهم، اشتباه کردم، من شما را ناامید کردم، لطف کمکم کنید، برای افراد مغرور امکان پذیر نیست. چرا که در وهله اول تصورشان این است که هیچگاه نباید از دیگران کمک بخواهند چون نیازی به آن ندارند و خودشان می توانند از پس تمامی مشکلات بر آیند. در وهله دوم به این علت که نمی خواهند غرورشان را زیر پا بگذارند، از دیگران معذرت خواهی نمی کنند.
17. اعتقاد نداشتن به بخشش و اصرار به تنبیه شدن دیگران برای اشتباهاتشان: افراد مغرور معتقدند اگر کسی به آن ها ضربه ای هرچند ناچیز و با کمترین آسیب وارد کند، باید در هر صورتی تقاص کار خود را بدهد و دردی که او تجربه کرده، دیگران نیز تجربه کنند. این افراد اعتقادی به بخشش ندارند و بر این باورند که باید همان مقدار دردی که تجربه کرده اند و یا شاید بیشتر از آن را به دیگران بدهند.
18. زیاده روی در نشان دادن احساسات در شرایط مختلف: ممکن است این افراد در شرایطی که باب میلشان نباشد و اتفاق نه چندان مهمی برایشان بیوفتد، واکنش تندی نشان دهند و موجب آسیب به دیگران شوند. برای مثال: فریاد و حرف های نامناسب در حضور کودکان. آن ها خود را در قبال آسیبی که به احساسات دیگران وارد می کنند، مسئول نمی دانند چرا که فکر می کنند همیشه اشتباه از سمت مقابلشان است.
