آیا هنگام صحبت کردن با دیگران و داشتن درخواست و یا گرفتن حقتان، دچار دلهره و بی قراری می شوید؟ در این هنگام شما قادر به صحبت کردن نیستید و عرق سردی بر پیشانیتان نشسته است. ممکن است در اکثر مواقع حقتان پایمال شود و تنها کاری که از دست شما بر آمده است، نگاه کردن باشد. اگر شما نیز دچار کمرویی و خجالتی بودن هستید، در ادامه با ما همراه باشید تا راهکارهایی برای کاهش این کمرویی را بررسی نماییم.
ریشه خجالتی بودن از کجاست؟
کمرویی و خجالتی بودن، می تواند ریشه در کودکی فرد داشته باشد. والدینی که بسیار محافظه کار باشند و اجازه ندهند که کودک به اندازه همسالان خود در اجتماع حضور داشته باشند تاثیر بسیاری بر کودک خواهند داشت. والدین مستبد نیز به همین اندازه بر کودکان خود تاثیر می گذارند. به طور کلی محیطی که کودک در آن رشد می کند مانند مدرسه و محل زندگی و دوستان تاثیرات بسیار زیادی در رشد شخصیتی کودک دارند. در بزرگسالان نیز، تحقیر و نادیده گرفته شدن در جامعه، موجب کمرویی در آن ها خواهد شد.
مهم ترین راهکارهای غلبه بر خجالت
1. ریشه کمرویی را پیدا کنید
اولین کاری که شما باید برای غلبه بر کمرویی انجام دهید این است که ریشه این خجالت و کمرویی را پیدا کنید و بدانید که از کجا در وجود شما رخنه کرده است. شما ممکن است تصور کنید که فرد ضعیفی هستید و نمی توانید هیچ عملی را به درستی انجام دهید و همین امر باعث می شود افکار منفی درون ذهن شکل بگیرد. گاهی نیز اطرافیان چنین برچسبی را به شما می زنند و به مرور باعث می شوند تا شما باور کنید که کمرو هستید!
2. کمرویی خود را بپذیرید و آن را انکار نکنید
مرحله دوم این است که شما بپذیرید که فردی خجالتی هستید و دست از انکار چنین ویژگی بردارید. در چنین صورتی می توانید در جهت درمان و غلبه بر کمرویی خود قدم بردارید.
3. محرک های خود را شناسایی کنید و آن ها را اولویت بندی نمایید
قرار گرفتن در چه موقعیتی باعث می شود تا شما احساس خجالت داشته باشید؟ شروع یک کار جدید؟ یک قرار ملاقات؟ رویارویی با دوستان جدید؟ رفتن به جایی که هیچکس را نمی شناسید؟ کدام عامل تاثیر منفی بیشتری بر شما دارد؟ آن عوامل را بیابید و به ترتیب اولویت بندی کنید. برای مثال: رفتن به یک قرار ملاقات برای شما به مراتب سخت از شروع یک کار جدید است! بنابراین شروع یک کار جدید در درجه اول قرار می گیرد و قرار ملاقات در درجه دوم! پس از تنظیم چنین برنامه ای، به خودتان قول دهید که به ترتیب اولویت، بر آن کمرویی و خجالت ها، غلبه خواهید کرد.
4. موفقیت را برای خود تجسم کنید
شاید فکر کنید چنین راهکاری کارساز نخواهد بود اما ذهن قدرت بسیاری دارد. اگر در یک موقعیتی خجالتی هستید و نمی توانید بر آن غلبه نمایید؛ موفقیت و خجالتی نبودن را تجسم کنید. تصور کنید که در آن موقعیت هستید و با ژست قدرت در حال صحبت کردن و یا انجام دادن یک کار می باشید. شما خجالتی نبودن را خلق کرده اید و با تلاش به زودی به آن خواهید رسید.
5. تقویت اعتماد به نفس
آن چیزی که می خواهید تغییر کند را مد نظر داشته باشید. دوست دارید ضعف مهارت در صحبت کردن را تغییر دهید؟ می خواهید ابراز احساسات ضعیف خود را تغییر دهید؟ می خواهید لکنت داشتن هنگام صحبت کردن در یک جمع را تغییر دهید؟ هر آنچه می خواهید تغییر کند را یادداشت کنید و با خود فکر کنید برای این تغییر حاضرید چقدر تلاش کنید؟ آیا حاضرید رنج تغییر کردن را بکشید؟ اگر حاضر باشید برای تغییر خود تلاشی داشته باشید، باید باور داشته باشید که می توانید.
افکار منفی را از خود دور کنید: شما با این تفکر که یک فرد بی دست و پا هستید، از حضور در مهمانی دوستانه خودداری می کنید چون می ترسید که دیگران پی به این بی دست و پا بودن شما ببرند. این فکر که شما بی دست و پا هستید، نتیجه منفی بافی های شما می باشد و در حقیقت شما چنین فردی نیستید. بر ویژگی های مثبتی که دارید تمرکز کنید و در جهت بهبود آن ها قدم بردارید. اغلب افکار منفی که به ذهن شما تسلط پیدا می کند، افکاری غیرمنطقی هستند که شما می توانید با روبرو شدن با واقعیت ها، این افکار منفی را از خود دور کنید. برای مثال در یک مهمانی فقط شما نیستید که در معرض ترس و اضطراب هستید و ممکن است اشتباهی از شما سر بزند، بلکه دیگران نیز دچار چنین مشکلاتی خواهند شد؛بنابراین این که خود را بی دست و پا بدانید، غیرمنطقی می باشد.
زمانی که با دیگران صحبت می کنید، به طرف مقابلتان توجه نمایید نه به خودتان. این امر به صورت ناخودآگاه صورت می پذیرد اما شما باید هوشیار باشید و توجه را از خودتان به دیگری منتقل کنید. زمانی که شما به خودتان توجه می کنید، شروع به عیب یابی و منفی بافی خواهید کرد. به این فکر نکنید که ممکن است مورد قضاوت دیگران قرار بگیرید و یا از این نترسید که دچار اشتباهات لفظی شوید. این فکر که در یک جمع، همه توجهات به سمت شما است کاملا اشتباه می باشد و هر شخصی مشغول رسیدن به خود است.
افرادی که دارای اعتماد به نفس هستند را زیرنظر بگیرید. شما می توانید با توجه به رفتار این نوع افراد، چگونه ظاهر شدن در اجتماع را بیاموزید و کمی از الگوی رفتاری آن ها را در رفتارهای خود به کار ببرید. همچنین می توانید با آن ها صحبت کنید و درباره علت و راهکارهای اجتماعی بودن آن ها سوالات خود را بپرسید.
اگر این کمرویی و خجالت شما را بیش از اندازه آزار می دهد، می توانید با یک فرد متخصص و یک راهبر صحبت کنید و مشکل خود را با او درمیان بگذارید چرا که ممکن است این کمرویی نشانه هایی از اختلال اضطراب اجتماعی باشد و خودتان از این موضوع بی خبر باشید؛ پس بهتر است هرچه سریعتر این موضوع را پیگیری کرده و به نشانه هایی که ذهن و جسمتان به شما می دهد بی تفاوت نباشید. یک متخصص به شما کمک می کند تا اعتماد به نفس خود را به دست آورید و همچنین الگوهایی سالم به شما ارائه دهد.
6. ارتباط موثر با دیگر افراد
زبان بدن را دست کم نگیرید: زمانی که سعی می کنید با دیگران ارتباط برقرار کنید، زبان بدن شما نقش بسیار مهمی در تاثیرگذاری حرف های شما خواهد داشت. سر به سمت پایین و نگاه به کفش ها، بازی کردن با انگشتان و خمیده بودن شانه هایتان باعث می شود طرف مقابل شما، متوجه منظورتان نشود و یا اینکه سوتفاهم برای او پیش آید. شانه هایتان را صاف نگه دارید و با لبخندی که حاکی از اعتماد به نفس شما است، به چشم های هم صحبتتان نگاه کنید و حرف بزنید! چنین ژستی نشانه از قدرت شماست و تاثیر کلام شما را نیز چندین برابر خواهد کرد.
حضور در اجتماع عامل بسیار مهمی برای کاهش کمرویی در شما است. ملاقات با افراد غریبه و مجبور شدن به اینکه با آن ها حرف بزنید و حرف های آن ها را بشنوید، تاثیرگذاری زیادی دارد. حضور در جمع های دوستانه، مهمانی های خانوادگی و کار کردن در یک فروشگاه بزرگ، می تواند به شما در این زمینه کمک کند.
با خودتان حرف بزنید: یک راهکار بسیار موثر برای افزایش اعتماد به نفس و از بین بردن کمرویی این است که شما در مقابل آینه بایستید و تمامی صحبت هایی که می خواهید به دیگران بزنید را با خود تمرین کنید. همچنین می توانید چشمان خود را ببندید و فرد مورد نظر را روبروی خود تصور کنید و با او حرف بزنید. حتی می توانید متنی تهیه کنید و چندین بار آن را با صدایی رسا روبروی آینه بخوانید؛ شانه های خود را صاف کنید و هر چند لحظه به تصویر مصمم و با اعتماد به نفس خود به آینه نگاه کنید. شاید چنین تمرینی اوایل کار برای شما دشوار باشد اما به مرور در این زمینه قوی خواهید شد و می توانید در اجتماع چنین کارهایی را انجام دهید.
نقاط قوت خود را تقویت کنید و آن را به نمایش بگذارید: آیا شما استعدادهای خاصی دارید؟ برای مثال اگر شما ورزشکار هستید و یا نقاش، نویسنده و خواننده ی خوبی هستید، از این نقاط قوت استفاده کنید و آن را با دوستان خود به اشتراک بگذارید. زمانی که شما در یک زمینه ای حرفی برای گفتن داشته باشید و بتوانید به خوبی در آن ظاهر شوید، می توانید دوستانی پیدا کنید که مانند شما علایق و استعدادهای مشترک دارند و با آن ها ارتباط صمیمانه ای برقرار نمایید.
با صداقت از دیگران تعریف کنید: با جملات کوتاه اما صادقانه شروع کنید. اگر صمیمی ترین دوستتان امروز پیراهن زیبایی بر تن دارد، درمورد پیراهنش در یک جمله از او تعریف کنید. ممکن است سخت به نظر برسد اما فقط یک جمله کوتاه است. این کار را با لحنی آرام و پر از خجالت انجام ندهید بلکه با ژست قدرت و ارتباط چشمی، از او تعریف کنید تا احساس خوبی را منتقل نمایید. اگر چندین بار در روز به هریک از نزدیکانتان چنین جملاتی را بگویید، به مرور مشاهده می کنید که دیگر خبری از آن احساس خجالت وجود ندارد.
به آرامی پیش بروید و نخواهید که یک شبه تمام خجالتتان را از میان بردارید. با تعریف های صادقانه، حرف زدن با خود، تقویت نقاط قوت، حضور در اجتماع و ... به آرامی و با صبر کافی خودتان را بیازمایید. اگر در هر مرحله با شکست مواجه شدید، ناامید نشوید و به راهتان ادامه دهید چرا که با تمرین و تلاش مداوم است که می توانید به پیروزی برسید.
