✍ ایلیا تابعی | ? دانشجوی کارشناسی مهندسی مواد علم و صنعت | ? پرونده ورودی های جدید
? از میان رفتن حریم خصوصی دانشجو و فراهم شدن زمینه برای اعمال تنبیهات بیشتر و محدودتر کردن فضا برای دانشجویان که از دولت انتظار دانشگاهی امن و آزاد داشتند موجب ناامیدی و نگرانی است.
چندی پیش ابلاغ شیوه نامه جدید انضباطی اعتراض چندی از فعالین دانشجویی و کنشگران مدنی از گروه های مختلف را برانگیخت. آخرین شیوهنامه اجرایی آییننامه انضباطی مصوبه شهریورماه سال ۷۴ بود و دستورالعمل انضباطی رسیدگی به تخلفات دانشجویان در سال ٩۴ به امضای وزیر علوم رسید و علاوه بر تامین حقوق دانشجو بر شفافیت و دقت در فرایند رسیدگی به اتهامات و تخلفات وی تاکید داشت.
شیوهنامه جدید اجرایی آییننامه انضباطی دانشجویان در سیصد و پنجاه و هشتمین جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است و این شیوهنامه شامل اصول رسیدگی به تخلفات دانشجویان است که در هفت بخش نگاشته شده است.
از میان رفتن حریم خصوصی دانشجو و فراهم شدن زمینه برای اعمال تنبیهات بیشتر و محدودتر کردن فضا برای دانشجویان که از دولت انتظار دانشگاهی امن و آزاد داشتند موجب ناامیدی و نگرانی است.
تنبیهات و محرومیت های آموزشی و رفاهی در قبال تخلفات جدیدی مانند "نگهداری محصولات رسانه ای غیر مجاز"، "عدم رعایت ضوابط پوشش ابلاغی وزارتین"، "بارگذاری، دانلود یا انتشار موضوعات غیراخلاقی در فضای مجازی" و ... وضع شده است و امکان محرومیت دانشجو تا بیش از یک تا چهار ترم را از طریق محرومیتهای شش ماهه تا بیست وچهارماهه توسط شوراهای انضباطی فراهم نموده است.
برخی از مسئولان وزارت علوم درحالی از تغییرات مثبت این شیوهنامه سخن میگویند که در مقایسه با دستورالعمل انضباطی سال ٩۴ نتنها شاهد از میان رفتن مواد حامی دانشجو در جلوگیری از هرگونه تجسس در حریم خصوصی و صفحات شخصی مجازی هستیم بلکه نبود یک ضمانت اجرایی برای برخورد با فرد خاطی تاییدی است بر نادیده گرفته شدن این حق بنیادی.
در شیوه نامه مذکور مواردی مانند "انتشار غیرگسترده مطالب غیر اخلاقی در فضای مجازی"، "نگهداری محصولات رسانه ای غیر مجاز" و "عدم رعایت موازین محرز شرعی در ارتباط با نامحرم" در حالتی که آثار علنی و مشهود ندارد نیز پیش بینی شده است که مشخصا حق دخالت و بررسی در حریم خصوصی دانشجو را برای نهادهای مربوط و شورای انضباطی فراهم می آورد.
تحت شیوه نامه جدید انضباطی دانشجو باید پایبند به تمامی ضوابط پوششی وزارتین باشد. نمیتوان به صیانت از حریم خصوصی دانشجو معتقد بود آنگاه که ضوابطی به این شکل برای دانشجو وضع شده اند. ضوابطی که از مانتو، مقنعه، جوراب، کفش، رنگ کیف و شلوار گرفته تا مچ بند و عطر برای دانشجو حدود تعیین کرده اند و حتی پوشیدن مانتوی گشاد و بلند نیز تخلف شمرده شده است.
مضاف بر موارد بالا سلب حق اعتراض دانشجو که مغایر با آیین نامه بالادست میباشد در بندهای تنبیهی ۱٣ (منع موقت از تحصیل به مدت سه نیمسال یا از ۱٣ تا ۱٨ ماه بدون احتساب سنوات) الی ٢۰ (اخراج دانشجو از دانشگاه با محرومیت تحصیل در کلیه دانشگاه ها تا ۵ سال) و سلب حق تجدیدنظر خواهی در بند های ۶- دادن نمره ۰.٢۵ در درس، آزمون یا تکالیف مربوط به تخلف، ٧- محرومیت از تسهیلات رفاهی دانشگاه یا ایجاد تغییر در آن ها و ٨- دریافت خسارت از دانشجو ، مصداقی برای عقب گرد نسبت به شیوه نامه های پیشین میباشد.
سلب حقوقی از دانشجو که در راستای دفاع شخص از خود صورت میپذیرد مانند حق سکوت دانشجو هنگام تفهیم اتهام، حق برخورداری از نماینده و همراه در جلسات شورای انضباطی، حق دسترسی بی قید و شرط وی به پرونده و مفاد آن همچنین اخذ تصویر از اوراق آن نیز نوعی محدود کردن دانشجو و پیش گرفتن رویکردی تنبیهی نسبت به وی میباشد. مسئله مهمی که در کنار توجه اندک شیوه نامه به نهاد های نظارتی، فشار بیشتر برروی دانشجو را بهمراه خواهد داشت.
اعمال محدودیت برای دانشجویانی که واحد درسی را به اتمام رسانده اند یا فارغ التحصیل هستند و رسیدگی به اتهامات آنها از مواردی است که پیش از آن تحت اختیارات شورای انضباطی نبوده است. عدم تحویل مدرک به بهانه حکمی که قبلا صادر شده است و اجرای آن حکم نیز قابل انجام است.
انتظار میرفت در شیوه نامه جدید تغییر در نحوه انتخاب اعضای شورای انضباطی و تعداد و چینش آنها با اهمیت بیشتر به رای دانشجویان باشد اما نتنها این امر به وقوع نپیوست بلکه انتخاب پنج عضو از هفت عضو شورای انضباطی بدوی و سه عضو از پنج عضو در شورای تجدیدنظر به پیشنهاد معاونت فرهنگی صورت میپذیرد.
بحث درباره علت ابلاغ شیوه نامه جدید انضباطی از جانب وزارت علوم با این رویکرد، که گمان میرود قصدی جز فشار بیشتر بر جامعه دانشجویی نداشته است، هدف نبوده اما آن چیز که مبرهن است سختتر شدن زیست دانشجویی تأثیر مثبتی در روند تحصیل، فعالیت و دستاورد های یکی از مهمترین اقشار اجتماع نداشته و ندارد.
? برای دسترسی به فایل تمامی مطالب این پرونده، می توانید به اینجا بروید.