بعد از دمیده شدن روح در انسان ، اتصال انسان به خداوند به چه شکل ادامه پیدا می کند و تعامل و تقابلش با قلب و درک ما از دنیا چگونه است ؟
در آیه ۵۲ سوره شورا به نوعی بخشی از وجود خداوند به انسان منتقل می شود و انتقال در قالب نور صورت می گیرد ( تبدیل به نور ممکن است تمثیلی برای فهم بهتر ما باشد یا اینکه واقعی باشد ) حال ، این روحی که در ما دمیده می شود با کدام یک از ارکان خود ما که میشناسیمش نسبت دارد و چه نسبتی دارد ؟
روح قلب نیست و از طرفی افئده هم نیست چون در دو جا از آیات قرآن در کنار روح آمده است: ۱- آیه ۹سوره سجده که روح دمیده می شود سپس گوش چشم و افئده برای انسان قرار داده می شود ۲- در آیه ۲۲ سوره مجادله که بیان شده است که ایمان بر قلب آنها نگاشته شده و به توسط روح امداد می شوند
روح درجه نفس هم نیست یعنی فقط یک وضعیت متعالی از نفس نیست زیرا آیات دمیده شدن روح در انسان را داریم. شاید بشود به این شکل گفت که روح، تفویضی از وجود خداوند به انسان است .
روح چیست؟ می توانیم روح را نوری منبعث از وجود خداوند در نظر بگیریم (چه واقعی چه تمثیلی- 52شوری)که جوهره نفس ماستن
نفس چیست ؟ تاثیرات ناخودآگاه از وراثت و محیط تا زمان بروز عقل، ما( نفس) را می سازد که نفس، روح را همچون غلافی در بر می گیرد و بنا به تاثیرات انتسابی ، شاکله خاصی پیدا می کند .
وقتی انسان تفکر می کند به ورای خودش می رود و وقتی قیاسی انجام میدهد به تشخیصی از خوبی و بدی می رسد که تصور او از ماده است نه خود آن ، و وقتی تصمیم می گیرد ،عملی انجام داده است ولی چون هنوز عینیت پیدا نکرده پس به عالم ماده وارد نشده است. بنابراین انسان بعد غیرمادی دارد و نفس موجودیت غیر مادی انسان است و دو ستون ( عقل و قلب) و تعدادی کارکرد پویا (تفکر ، تشخیص و تصمیم) دارد البته وجه تمایز انسان از حیوانات و گیاهان قابلیت پویایی ( متغیر بودن) و بسیط بودن آن است و وجه تمایزش از فرشتگان و جنیان بعد مادی و غرایز اوست .
شاکله چیست؟ پارامترها و ویژگی هایی که شکل کلی نفس را نشان می دهد (84 اسراء)
عقل چیست ؟ عقل ، رسول منفصل است ، عمل عقل تفکر است و هدف عقل ارضاء منفعت و خروجی آن اراده یا تصمیم است
قلب چیست ؟ قلب، رسول متصل است ، عمل قلب تشخیص است و هدف قلب ارضاء حس و خروجی آن اراده یا تصمیم است
اراده چیست ؟ اراده یک کارکرد غیرمادی نفس است که، 2 منشا می تواند داشته باشد : حس یا منفعت . یعنی ما یا از روی حس و کشش درونی تصمیم می گیریم یا از روی منافعمان . سپس اراده ( به عنوان کارکرد عملیاتی بعد غیرمادی ) برای محقق شدن در محیط مادی به ابزار بدن ( به عنوان بعد مادی نفس) نیاز دارد. این گونه است که عمل مادی از ما صادر می شود
عمل چیست؟ هر اثر مادی/ معنوی ، مثبت / منفی بر ما/ محیط ما ، عمل ما نگاشته می شود
عمل مثبت و منفی چیست؟ هر عمل همانند موجی است که طول موج آن در عبور از فیلتر " فجورها و تقواها" مثبت یا منفی بودن عمل را مشخص می شود.
فجورها و تقواها چیست ؟ احتمالا اطلاعاتی هستند که درصد فاجرانه و پرهیزگارانه بودن عمل ما (و در نتیجه نحوه تاثیر پذیری نفس ما از عمل ما ) در تطابق با این اطلاعات مشخص می شود ( 8 شمس)
اثر عمل ما بر نفس ما چیست ؟ وقتی انسان عاقل با اراده اش عملی انجام می دهد ، اگر عملش مثبت باشد نفس ( ی که حتی اثرات ناخودآگاه ناپسندی از دوران ناآگاهی دارد) را پاک می کند ، غلاف روح را کمرنگ می کند و رستگار می شود و اگر عمل منفی باشد نفس( ی که حتی اثرات ناخودآگاه پسندیده از دوران ناآگاهی دارد) را آلوده می کند ، غلاف روح را پررنگ می کند و بازنده می شود.(10 و 9 شمس )