به نظر می رسد وقتی از شخصیت شناسی حرف می زنیم، یا درباره ی شخصیت کسی اظهارنظر می‌کنیم، تا حد خوبی می‌دانیم درباره‌ی چه چیزی صحبت می‌کنیم.
هم‌چنین اگر کسی به شما بگوید که از نظر شخصیتی با همکارش تفاوت دارد و به همین علت، تعارض های فراوانی را در محیط کار تجربه می‌کند، احتمالاً فکر می‌کند منظور خود را به صورت واضح و شفاف بیان کرده است.
اگر کمی جستجو کنید و بخواهید بفهمید که «شخصیت یعنی چه؟»، به سرعت به نتیجه می‌رسید که بر سر تعریف شخصیت در روانشناسی اتفاق‌نظر وجود ندارد و در مورد شخصیت، هر کس دیدگاه و سلیقه‌ی خود را مطرح کرده است.
تعریف شخصیت شناسی از نگاه جوزف اف. ریچلاک
دغدغه‌ی ما در شخصیت شناسی این است که سبک‌های مختلف رفتار را که ارگانیسم‌های مختلف [از جمله انسان] بر حسب عادت از خود بروز می‌دهند، مطالعه کنیم.
تعریف شخصیت از نظر Patrick و Carrion
شخصیت یعنی مجموعه‌ی دریافت‌ها، هیجان‌ها، ذهنیت‌ها، انگیزه‌ها و اقدام‌های یک فرد در تعامل با شرایط محیطی مختلف.
تعریف و مفهوم شخصیت از نگاه بی اف اسکینر (از دانشمندان بزرگ در روانشناسی رفتارگرا)
شخصیت یک مفهوم غیرضروری است و اصلاً به تعریف چنین واژه‌ای نیاز نبوده و نیست.
ریشه کلمه شخصیت از کلمه ی انگلیسی Personality گرفته شده است.
کلمه Personality از ریشه‌ی Persona است. این واژه، در زبان لاتین برای نقابی به کار می‌رفته که بازیگران تئاتر روی صورت خود می‌گذاشته‌اند تا چهره‌‌ی خود را با نقشی که در نمایش‌نامه از آن‌ها انتظار می‌رفته تطبیق دهند.
با توجه متن های بالا میتوانیم شخصیت را اینگونه معنی کنیم:
شخصیت (به انگلیسی: Personality) را میتوان الگوهای معین و مشخصی از تفکر، هیجان و رفتار تعریف کرد که سبک شخصی فرد را در تعامل با محیط اجتماعی و مادی‌اش رقم می‌زنند. به عبارت دیگر شخصیت شامل ویژگی‌های نسبتاً باثبات و پایدار است که در توصیف آن‌ها از صفاتی همچون زودرنج، مضطرب، پُرحرف، درونگرا، برون‌گرا و غیره استفاده می‌شود.
شخصیت ساختهٔ وراثت و محیط است. انسان با ویژگی‌های ژنتیکی خاصی به دنیا می‌آید، و از آن پس سر و کار او با محیط اطراف خود خواهد بود. محیط نقش مهمی در شکل‌دهی شخصیت بر پایه داده‌های ژنتیکی افراد دارد. نمونه‌های روشن برای تاًثیر محیط بر شخصیت، کودکانی هستند که به تصادف در جنگل‌ها یا در انزوا رشد کرده‌اند. برای مثال یک کشیش هندی به نام سینگ در جنگل‌های هندوستان دو دختر را یافت و آن‌ها را با خود به خانه برد. بر اساس گزارشِ سینگ این دو کودک در هنگام یافته شدن هیچگونه از رفتارهای انسانی را نداشتند. چهار دست و پا راه می‌رفتند، زوزه می‌کشیدند، از اجتماع گریزان بودند، تحریک‌پذیری آن‌ها زیاد بود و روی هم رفته رفتار آن‌ها مانند محیط شان بود. آنچه در دنیای امروز تأکید بیشتری بر روی آن می‌گردد این است که تأثیرپذیری انسان‌ها از محیط بسیار قوی تر از تأثیر ژنتیکی است.
به صورت جزئی تر میتوان گفت عوامل زیر در شخصیت تاثیر گذار هستند:
در پایان باید به این نکته توجه داشت که درست است که تأثیرات محیطی ، از جمله والدین ، بر اساس داده‌های ژنتیکی بر شخصیت فرد تأثیر می‌گذارند، محققان نتیجه گرفته اند که محیط تقریباً 50 تا 70 درصد از شخصیت را تشکیل می‌دهد.
منابع:
تعریف شخصیت چیست؟ | متمم (motamem.org)
شخصیت
An Introduction to Theories of Personality
Personality Theories- Allbert Ellis
