نحوه تقسیم ارث مادر با فرض حضور پدر و مادر
در این فرض، مادر فوت کرده است، اما پدر و مادر او (به عبارت دیگر جد و مادربزرگ مادری) یا یکی از آنها در قید حیات هستند و در عین حال، مادر در زمان فوت فرزندی ندارد. ماده 906 قانون مدنی در مورد حصه الارث بعد از فوت مادر چنین فرض می کند: «اگر برای میت اولاد یا اولاد هر درجه ای وجود نداشته باشد هر یک از پدر و مادر منفرداً تمام ارث را می گیرد و در صورتی که پدر و مادر اگر هر دو زنده باشند، مادر یک سوم و پدر دو سوم می گیرند.
همانطور که ملاحظه می شود طبق ماده 906 در این فرض دو حالت در مورد نحوه تقسیم ترکه مادر قابل تصور است:
وارث مادر متوفی فقط مادر یا پدر اوست. در این صورت تنها وارث کل دارایی را به ارث می برد.
وارثان مادر متوفی هر دو پدر و مادر او هستند. در این صورت مادر یک سوم ترکه و ارث پدر دو سوم ترکه خواهد بود.
نحوه تقسیم ارث مادر با فرض وجود اولاد
در فرض فوت مادر، پدر و مادر او نیز قبل از او فوت کرده اند و تنها ورثه مادر فرزندان او هستند، نحوه تقسیم ترکه مادر بین اولاد طبق ماده 907 قانون مدنی انجام می شود. بر اساس این ماده: «اگر متوفی پدر و مادر نداشته باشد و یک یا چند فرزند داشته باشد، ترکه به شرح زیر تقسیم می شود: اگر فرزند یک نفر باشد اعم از پسر یا دختر، تمام ترکه به او می رسد. فرزندان زیادند ولی همه پسران یا همه دختران، ترکه بین آنها به طور مساوی تقسیم می شود، اگر فرزندان زیاد باشند و برخی پسر و برخی دختر باشند، پسر دو برابر دختر می شود.»
بنابراین، طبق این ماده، نحوه تقسیم ارث مادر در فرض وجود اولاد دارای سه حالت است:
فرزند تنها وارث مادر است. تمام دارایی به فرزند می رسد، چه دختر باشد چه پسر
چند فرزند که همگی پسر یا دختر هستند از مادر ارث می برند. دارایی به طور مساوی بین آنها تقسیم می شود.
برخی از فرزندان وارث مادر، برخی پسر و برخی دختر هستند. در این صورت پسر دو برابر سهم دختر می شود.