این روزا نصیحتِ #خودت_باش رو از همه جا میشنویم از ایرانیها تا آمریکاییها و کلا مُد روزه. اما این "خودت باش" یعنی چی؟
تو استوریهای اینستا اینو پرسیدم تا ببینم واقعا هر کسی به چه معنی اینو به کار میبره. معانی مختلفی دریافت کردم و البته همه در جای خود نصایح خوبی هستن. مثلا اینکه کاری که دوست نداریم رو انجام ندیم یا دو رو نباشیم یا اینقدر به خاطر خوشآمد دیگران خودمون رو تغییر ندیم.
اما از طرفی این جمله اگه روش دقیق بشیم مبهمه. سوال پیش میاد که اون "خود" دقیقا چیه که بخوایم "باشیم". این ابهام باعث میشه خیلی وقتا تو تصمیم گیریا و رفتارامون اشتباه کنیم. مثلا بارها دیدم افرادی در توجیه رفتارهای آسیب رسان به دیگران خودشون رو اینطور توجیه میکنن. مثلا طرف از جایی عصبانیه میاد به یه نفر دیگه فحش میده. بهش میگن خب چرا میگه "نمیتونم ادا در بیارم. من خودم هستم دیگه. اصلا من رو همونطوری که هستم بپذیر." این مشکل از اینجا میاد که شحصیت ما دائما در حال تغییره و اون "خود" سر جاش ثابت نیست. این یعنی شما میتونی "خودت" باشی ولی این "خود" رو تبدیل کنی به یه آدمی که روی اعصابش کنترل داره (که یعنی هوش احساسی بالایی داره).
یه مشکل دیگه که یکی از دوستان اشاره کرد اینه که بعضی توهم دارن که شما رو بهتر از خودتون میشناسن و میگن خودش نیست.
مشابه این انتقاد رو #شوپنهاور نسبت به عبارت "انسان کامل" و توصیهی "کامل شدن" داره که در اون زمان رواج زیادی داشت (در ایران هنوز هم رایجه).
شوپنهاور میگه انسان کامل بودن یه عبارت بی معنیه. چون اون کمال دقیقا مشخص نیست چیه. انسان کامل یعنی کسی که تمام خصوصیت های یک انسان رو داره. و خب همهی انسانا خصوصیات یک انسان رو دارن و پس همشون انسان کاملن دیگه چه نیازی به این حرفا هست.
توصیهی "خودت باش" هم اگر منطقی نگاه کنیم همچین چیزیه. هممون خودمون هستیم دیگه. حتی اونی که دوروئه یا ادا در میاره، "خودش" آدم دورو و "ادا در بیار"یه.
با این حال، همهی دوستانی که جواب دادن یعنی ادای کسی رو در نیار یا به خاطر خوشایند دیگران خودتو عوض نکن به نظرم خیلی حرفای خوبی زدن و کاش همه این شهامت رو داشته باشیم. ولی نهایتا اون جملهی خاص به نظرم چندان بیانگر نیست و خیلی غلط اندازه.