هر یک از ما انسانها به عنوان کلی منسجم، مجموعهای از عناصر مختلف شامل بدن و روانمان هستیم. این کل منسجم، با جهان بیرون از خود که شامل افراد و پدیدههای دیگر محیطی میشود در ارتباط است.
برای پیدا کردن شناختی از حالمان در اینجا و اکنون، میتوانیم به خُلق، احساسات، هیجانات، افکار و وضعیتهای بدنیمان در همین لحظه توجه کنیم.
احساسات | Feelings:
· یک پدیدهی درونی و مستقل از حسهای بدنی و افکار
· «ما» معمولا آنها را به دو دستهی کلی خوشایند و ناخوشایند تقسیم میکنیم.
· مثال: «دلشوره دارم.»؛ «امروز خستهام و دل و دماغ انجام هیچکاری رو ندارم.»؛ «داغون و غمگینم.»؛ «احساس سرزندگی میکنم.»
· هدف: به ما کمک میکنند تا ارتباطی عمیقتر با خودمان برقرار کنیم.
خُلق | Mood:
· تداوم احساسات و هیجانات ما برای مدتی بیش از چند ساعت یا چند دقیقه
· «این روزها افسرده شدم.»؛ «این روزها خیلی انرژی دارم و روی پام بند نمیشم.»؛ «مدتیه حوصلهی کسی رو ندارم.»
· برخی اوقات، دلیل تداوم خلقمان را نمیدانیم.
· هدف: آينهی تمام نمای وضعیت کنونی زندگیمان است.
هیجانات | Emotions:
· هیجانات، بر اثر مکانیسمهای آنی زیستی بدنمان در ما تولید میشوند.
· هیجانات بسته به موقعیت و خیلی سریعتر از احساسات ایجاد میشوند.
· مثال: پنج هیجان اصلی: غم، شادی، ترس، انزجار، خشم و هیجانهای دیگری چون: شرم، احساس گناه، غرور.
افکار | Thoughts:
· محصول ذهن قضاوتگر و در صدد حل مسئلهی ما
· شامل: نوع نگاه ما، قضاوتها یا ایدههایی که در موارد مختلف داریم.
· مثال: «من به هیچ جایی نمیرسم.»؛ «آدم ارزشمندی نیستم.»؛ «حق با من بود، چرا نفهمید؟»
· هدف: حل و فصل کردن و حل مسئلههای زندگی.
حسهای بدنی | Bodily Sensation:
· حسهای بدنی همان حسی است که در اندامهای مختلف و در کل بدن ما در همین لحظه جاری است.
· مثال: «گردنم گرفته.»؛ «بدندرد دارم.»؛ «حس کرختی میکنم.»؛ «نمیدونم چرا تمام شب اینقدر بد خوابیده بودم و توی خودم جمع شده بودم.»
· هدف: حسهای بدنی میتوانند به ما کمک کنند که توجهمان به افکار و احساساتی که در حال تجربه کردنشان هستیم، جلب شود.
هر یک از این عناصر، به تنهایی و در کنار هم میتوانند تصویر کلیتر و معناداری را مقابل چشمان ما ترسیم کنند. اگر نسبت به شناخت بیشتر خود کنجکاو باشیم، میتوانیم پیام و نقش هر یک از این عناصر را در وضعیت اینجا و اکنونیمان ببینیم و درک کنیم.
گاهی لازم است بعد از شناخت بیشتر برای انجام اقداماتی خاص برنامهریزی کنیم؛ و گاهی همین صرف مشاهدهگری و آگاه شدن، رهاییبخش و کافی است.
برای پیدا کردن شناخت دقیقتر از حالمان در اینجا و اکنون، میتوانیم به ۵ شاخصهی زیر، در همین لحظه توجه کنیم. احوالت را همین الآن، با شناخت این ۵ شاخصه، چهطور میبینی؟
▪️خلق
▪️ احساسات
▪️ هیجانات
▪️ افکار
▪️ وضعیت بدنی
▫️ دریافت اپلیکیشن از وبسایت جآن