بنام خداوند خالق زیبایی ها
بوریدان-فیلسوف قرون وسطی-می گوید چنانچه الاغی گرسنه را به فاصله مساوی از دو کپّه یونجه قرار دهند،الاغ مزبور به سبب ناتوانی اراده به عمل،خواهد مُرد.
یادتونه بچه که بودیم چقدر ما رو با این سوال سرکار می ذاشتند:«باباتو بیشتر دوست داری یا مامانتو؟!»
طبق قانون یا قاعده «خر بوریدان» ما که پدر و مادرمون رو به یک اندازه دوست داشتیم،بعد از اینکه این سوال رو ازمون می پرسیدند بایستی اینقدر به دنبال جواب می گشتیم که بمیریم،پس چرا زنده ایم؟
ببینید وقتی این سوال رو از ما می پرسیدند ما به هر کدوم-پدر یا مادر-که اول نگاهمون می افتاد، اسمشو می آوردیم و خودمون رو از این مهلکه خلاص می کردیم.
من از این قیاس به ظاهر مع الفارق می گذرم،ولی خر بوریدان را پس از ششصد هفتصد سال از زیر این انگ بیرون می آورم:
اولاً من هیچ کس رو سراغ ندارم که اینقدر ولخرج باشد که به خر یونجه بدهد.چرا؟چون خر حیوان قانعی است با یک مشت کاه هم سیر می شود و خدا رو هزار مرتبه شکر می گوید.
ثانیاً اگر یک آدم ولخرجی هم پیدا شود فقط یک کپّه یونجه جلوی خر می اندازد و والسلام.
ثالثاً اگر فرض کنیم یک آدم ولخرجی پیدا شود که بخواهد به خری دو کپّه یونجه بدهد.ابتدا به او یک کپّه می دهد.اگر سیر شد که شد.اگر نشد و به عرّعرّ مجدد پرداخت آنگاه می رود و یک کپّه دیگر یونجه جلوی او می اندازد.
رابعاً اگر یک آدم ولخرجی پیدا شود که به خری درجا دو کپّه یونجه بدهید به احتمال زیاد عقلش از حیز انتفاع خارج است.
خامساً اگر آدم ولخرج و بی عقلی پیدا شود که درجا دو کپّه به خر یونجه بدهد صد در صد دو کپّه را جلوی خر می اندازد،مگر اینکه سادیسم داشته باشد که یک متر دست بگیرد.فاصله بگیرد و با فاصله یکسان از خر بیچاره، دو کپّه یونجه بیندازد.
سادساً اگر یک آدم ولخرج،بی عقل و سادیسمی پیدا شود که خر گرسنه زبان بسته را بین دو کپّه یونجه به فاصله یکسان مخیّر کند.خر به هر کپّه ای که ابتدا نگاهش بیفتد دل می بندد و به سمت آن یورتمه می رود و دل خود را از عزا به در می آورد و به هیچ وجه من الوجوه به کپّه دوم و فاصله یکسان و اینجور چیزها،اصلاً فکر نمی کند.چرا؟چون خر است.چه دلیلی از این محکمه پسندتر؟!اگر آن کپّه را بخورد و سیر شود سرش را مثل بچه آدم می اندازد زیر و می رود در طویله می کپد.ولی اگر سیر نشود بلافاصله سرش را اینور و اونور می کند ببیند از کپّه دیگر خبری هست یا نه و بعد به سمت کپّه دوم رفته و به آن می پردازد.
دیدید به همین راحتی موفق شدم این خر زبان بسته را تبرئه و یکصد ثواب در دنیا و یکصد خر در آخرت نصیب خودم کنم.
mohsenijalal@yahoo.com
اگر دلتون خواست و حال داشتین به مطلب طنز و نطنز قبلی حقیر هم سری بزنید: