توربو از آن دست انیمیشن هایی است که مشخصا فقط میتواند تولیدی کارخانه رویاسازی یعنی شرکت "Dream works" باشد.
داستان توربو کلیشه ی پرتکرار و همیشگی دریم ورکس است. توربو حلزونی است که جنون سرعت دارد او برخلاف سایر همنوعانش از کند بودن و زندگی تکراری و خوردن و انباشت گوجه های پلاسیده و مردن ناگهانی بوسیله کلاغ ها متنفر است او در مسیر این خیال پردازی نزدیک است جانش را هم از دست بدهد اما دست از رویا پردازی برندارد. داستان میخواهد قهرمانش را پرورش دهد، اما نتیجه در ظاهر بیشتر به نسخه یِ انیمیشنیِ سخنرانی هایِ انگیزشی شبیه شده و حتی همان هم نیست. ساخت و پرداخت کاراکتر ها هم ضعیف و سطحی است.
دریم ورکس همانطور که از اسمش پیداست به هر قیمتی رویا می فروشد. کاری ندارد که رویا ها واقعی اند و قابل تحقق و یا خیالی اند و مخاطبین را در سراشیبی امیدوار بودن به سراب های خیال و آرزو و رویا هل میدهند تا بیننده کمی هم بیشتر غرق رویاپردازی شود و از حقیقت خودش و هستی و نیز خدایش غافل شود.
چگونه هم انگیزشی است و هم نه؟
برخی ناقدین وطنی ابراز می کنند این اثر بدنبال نهادیته کردن تلاش برای رسیدن به هدف است اما انیمیشن اصلا چنین هدفی ندارد.
حلزون وقتی در نتیجه تلاش هایش فقط شکست میخورد از دوستانش فاصله می گیرد و مایوس می شود و خبری از شروع دوباره و تلاش و رسیدن نیست و بخاطر شرمندگی و شکست منزوی شده و از دیگران دوری می کند.
داستان اصلا مُبَلِّغِ تلاشگری و کوشا بودن برای رسیدن مخاطبش به هدف نیست و قهرمان صرفا با غرق شدن اتفاقی در محفظه احتراق موتور یک ماشین مسابقه ای و در ترکیب با اکسید نیتروژن و فعل و انفعلات شیمیایی تبدیل به حلزون-خودرو می شود. نیتروژن در قلب و رگ و اعضایش نفوذ میکند و بلطف پیشرفت علم تجربی تبدیل می شود به سریعترین موجود زنده دنیا. این داستان کجایش انگیزه و تلاش دارد؟ این داستان جز رویاپردازی و مُنیِه (آرزو) سازی برای مخاطبش ندارد کما اینکه هنر و رسانه مدرن رسالت خویش را نیز چنین معرفی میکند و همین چه دستآویز خوبی برای مشغول کردن مردم به مسائل بی اهمیت است و در عین حال پرورش فکر و روحشان با طعم درآمد های میلیاردی!. در آیه ۱۴ سوره حدید فریب خوردن به آرزوهای دنیایی از ویژگی های منافقان محسوب میشود و فیلم وقتی قهرمان ناامید را در پیچ و تاب های اتفاقی، با مدد تغییرات بیوشیمیایی تبدیل می کند بنابراین تلاشی در کار نیست و فقط رویاپردازی صرف است به امید اینکه شانس و ساینس دست در دست هم به دادتان برسند. فقط با این فیلم ها میتوانید از لذت تصور موفقیت و خوشبختی دوپامین بسوزانید و منتظر باشید.
با ساینس از مرگ برهید یا بر دشمنان غلبه کنید
کلاغها در انیمیشن نماد دشمن و یا مرگ هستند. هر دو وجود و حضورشان محتوم است و فنا به جا میگذارد. حلزون ها نمیتوانند از آن پیشگیری کنند. هیچکس از آن ها در امان نیست و واکنش حلزون ها طبیعی است.
تنها جایی که در انیمیشن حلزونی توانست بر آنها غلبه کند به لطف ساینس بود. از رنسانس به بعد انسان مدرن به دنبال کشف مجهولات طبیعیات بوده تا خالد شود و بر دشمنانش غالب و هنوز از چنگ زدن به ریسمان پوسیده ساینس و ماتریالیسم دست برنمیدارد اما چنین چیزی ممکن نیست و قول خدای متعال بر این امر ثابت است که أَيۡنَمَا تَكُونُواْ يُدۡرِككُّمُ ٱلۡمَوۡتُ وَلَوۡ كُنتُمۡ فِي بُرُوجࣲ مُّشَيَّدَةࣲۗ (هر كجا باشيد مرگ شما را درمى يابد هر چند در قلعه هاى مرتفع و استوار باشید) بنابراین مرگ را چاره ای نیست و تجربه گرایی صرف بحران زاست نه حلال مشکلات.
#نقد_فیلم #نقد_سینما #توربو #Turbo #استاد_فرج_نژاد #نقد_حکمی
