تغییر به سمت بهتر شدن خواست اجتناب ناپذیر هر دوپایی میتونه باشه. حتی اگه زمانی رو به فکر کردن هم اختصاص نده باز یه ندایی از سمت غریزه اونو به سمت تغییرات سوق میده. برای همینم هست که به نظرم یه جور خواست اجتناب ناپذیر به شمار میاد. دربدترین حالت هم انسانهای رذل و پست هم شامل این تغییر میشوند. در حقیقت هر چقدر که این تغییر پارامتر ثابت و همواره رخ دهنده به حساب میاد، بهتر شدن کاملا غیرقطعی وو تصادفی میتونه باشه.
همونطور که میگفتم بهتر شدن یک پارامتر غیرقطعی به شمار میاد. اگه یک انسان بتونه خوب و بد رو از هم به طور کامل تمییز بده، اون موقع میتونه امیدوار باشه که در جهت بهتر شدن قرار گرفته. جدایی خوب و بد به ظاهر و در بسیار از موقعیتها کار سادهای به حساب میاد و شاید صرفا هزینه انجام کار خوب هستش که یه سری از آدما رو ازش منصرف میکنه. در مواردی هم که خب اندک شمار هستند این تفاوت قائل شدن کار دشوار و بعضا غیرممکنی میشه. اینجوری بگم که اینقدر تشخیصش سخت میشه که حتی بعد از سالیان سال هم هنوز نمیشه در موردش نظر قطعی داد.
یکی از مقالهایی معروفی که به ذهنم میرسه اینه که اگه یه آدمی در اوایل قرن بیستم، آدولف هیتلر رو دقیقا همون خردسالی به قتل میرسوند شاید میتونست از کشته شدن میلیونها آدم جلوگیری کنه در حالی که به علت قتل یک کوک حداقل بیگناه تا اون زمان، تحت هر قانونی به شدیدترین شکل مجازات میشد.
از هر دو زاویه میشه خوب و بد رو با هم جابهجا کرد. این دقیقا همون دوراهی هستش که حتی زمان هم به روشن شدنش کمکی نمیکنه. همیشه در هالهای از ابهام باقی میمونه. احتمالا بزرگترین خوراک نوشخوار فیلسوفها با این مسائل جور میشه و حالا تهشم اونا هم به هیچ نتیجهای نخواهند رسید.
اگر این مثال رو تا اشل زندگی روزمره انسانی پائین بیاریم هزاران مورد دوگانه برای هر شخص میتونه پیش بیاد. سوال اصلی همین میتونه باشه چه مبنایی تو انتخاب درست میتونه باشه که بعدها منجر به تغییر به سمت بهتر شدن بشه؟
حقیقتا هیچی. هیچ تضمینی در بهتر شدن وجود نداره و صرفا یک هدف والا و شاید دست یافتنی در کلیات میتونه باشه.
منظورم از بهتر شدن در کلیات اینه که شاید هر آدمی به ده سال پیش خودش نگته کنه، عموم تغییرات شخصیتی خودشو بهتر میدونه پس احتمالا کلیات همیشه شامل تکامل قرار میگیره اما جزئیات چی؟
نمیشه انکار کرد که زندگی هممون شامل جزئیاتی هست که میتونه برای همیشه سرنوشت ساز باشه. پس اونا چی؟ به صرف کلیات بهبود یافته میتونیم بگیم آدم بهتری شدیم؟
راستش خیلی بعید بدونم. ما آدما موجودات تکرارپذیری هستیم. با کلیات جدید فقط ابعاد بودنمون عوض میشه. خیلی سیاهگرایانه میتونه باشه اما به نظر من تغییرات ما فقط ابعادمونو تغییر میده و در نهایت همانیم که هستیم.
شماره سی و یکم
نوشته شده در 30 تیر 1403
ساعت 21:00 شب