این روزها شاهد شکل عمیقی از دستکاریهای روانی اینستاگرام و یوتیوب هستیم. دستکاریهایی که نمود آنها در جامعه مشخص است اما به طور دقیق نمیدانیم چه بلایی سرمانآورده است.
به طور کلی باید گفت که الگوریتم اینستاگرام و یوتیوب ما را تبدیل به دگمهایی دیکتاتور و جزماندیش میکند.
دیکتاتورهایی که هرروز در حال تأیید جهان خودشان هستند و هیچ تصوری از جهان بیروننخواهند داشت. در ادامه به چگونگی این اتفاق خواهیم پرداخت.
الگوریتم تأییدی
همانطور که بارها تجربه کردهاید سیستم اکسپلور در برنامههای متا یعنی اینستاگرام و یوتیوببه شکلی طراحی شده است که اگر محتوایی را بیشتر دنبال کنید، آن محتوا بیشتر و بیشتر بهشما نشان داده میشود.
برای مثال اگر ویدیویی از یک سیاستمدار یا هنرمند را لایک کنید یا آن را برای دوست خود ارسالکنید، اکسپلور شما بارها آن شخص و یا مفاهیم اطراف آن را به شما نمایش میدهد.
در نگاه اول برای همه جذاب است که محتوای مورد علاقه خود را بیشتر ببینند اما مسأله به اینسادگی نیست.
جریان مغز و موج سواران
وقتی که اکسپلور اینستاگرام یا یوتیوب ما پر از مفاهیم مشابهی میشود همزمان دو اتفاق رخمیدهد.
اول اینکه سودجویان و موج سواران فضای مجازی با استفاده از محتوای زرد و غیرعلمی شروعبه تأیید افکار شما میکنند.
برای مثال اکسپلور شما پر از اطلاعاتی از داروهای گیاهی شده است. الگوریتم نمیتواند صحتسنجی کند و در این شرایط تمام محتویات درست و یا نادرست و زرد در زمینه گیاهان دارویی رابه شما نشان میدهد.
محتواهایی که ممکن است هیچ پایه علمی نداشته باشد میان مفاهیم علمی بیشتر خودی نشانمیدهند و از رنگ و لعاب بیشتری هم برخوردارند.
اتفاق دوم این است که ذهن ما با تکرار مفاهیم، آنها را تأیید میکند.
زمانی که محتواهایی چه درست و یا غلط همزمان و پشت سر هم به موضوعی اشاره میکنند،ناخودآگاه ما بر اثر تکرار و سوگیری، یاد میگیرد که این محتوا قطعا پایه و اساسی دارد و آن رامیپذیرد.
دگماتیسم و دیکتاتوری
حال فرض کنید که اکسپلور اینستاگرام شما بارها و بارها در زمینههای متعددی این کار را با مغزشما کرده است.
یعنی برای هر موضوعی که به آن علاقه داشتید، محتواهای تأییدی و گاهی نادرست وارد ذهنشما کرده است و شما دیگر وقت و حوصله تحقیق علمی در آن موضوع را نداشتید.
شما هرروز تأییدهای محتوایی زیادی از اکسپلور خود گرفتهاید و حال ناخودآگاه شما نمیتواندنظرات مخالف را بپذیرد.
در اصل دید تحلیلی و انتقادی را از دست میدهید و ذهن شما فقط میتواند تأییدها را بپذیرد وهیچ مخالفتی پذیرفته شده نیست.
این را میتوان مهمترین آسیب اینستاگرام و یوتیوب دانست. اجتماعی جهانی که دیگر به هیچچیز نمیاندیشد و فقط به دنبال تخریب نظرهای مخالف است.
جهانی که جایی برای نظرهای متفاوت و چندوجهی وجود ندارد.
یا درست است یا غلط
