روانکاوی چیست

رونکاوی چیست
روانکاوی، هم نظریه ای در باب شخصیت است و هم روشی برای  روان درمانی. این مکتب را در سال 1895 زیگموند فروید بنیان نهاد. هسته ی اصلی نظریه   فروید، مفهوم ناهشیار است.
افکار،ترس ها،امیال وهیجان هایی که سرکوب شدند و خودمان از وجود آنها آگاهی نداریم ، مفهوم ناهشیار را شکل میدهند. فروید معتقد بود ناهشیار،افکار و اعمال ما را کنترل میکند یا به صورت رویا ، لغزش های زبانی و اطوار بدنی ، خود را نشان میدهند.
هشیاری: شامل تمام آنچه شخص در یک لحظه‌ی مشخص از آنها آگاه است.
نیمه‌هشیار: شامل خاطراتی که به راحتی وارد حیطه‌ی آگاهی می‌شود.
ناهشیار: تمام آنچه فرد در یک لحظه‌ی مشخص از آنها آگاه نیست.
 
 
روانکاوی کلاسیک:روانکاوی فروید
روان‌کاوی کلاسیک بر پایهٔ این عقیدهٔ اصلی زیگموند فروید استوار است که تعارض‌های ناخودآگاه میان بخش‌های مختلفِ روان - نهاد، خود، فراخود - علت اصلی رفتار نابهنجار هستند.
 
نهاد:( (idنهاد ابتدایی‌ترین جنبه شخصیت است که کاملاً در حیطه ناهشیار عمل می‌کند. کارکردش بر اساس اصل لذت است و به دنبال ارضای آنی نیازهای زیستی است، بدون توجه به دیگران یا ترس ازهنجارها.
من (ego): من بخش عقلانی ذهن است که به تنظیم شخصیت کمک می‌کند. کارکردش بر اساس اصل واقعیت است و به دنبال ارضای خواسته‌های نهاد به روش‌های واقع‌گرایانه و جامعه‌پسند است.
فرامن (superego): فرامن آمیزه‌ای است از ارزش‌های والدین و معیارهای اجتماعی که فرد آن‌ها را در طول زمان جذب کرده است. کارکردش بر اساس اصل اخلاق است و فرد را به سوی تصمیماتی راهنمایی می‌کند که از نظر اخلاقی درست و منصفانه هستند.
فنون روانکاوی
اصلی‌ترین هدف درمان روانکاوی، آوردن موضوعات ناهشیار به حیطه هشیاری و تقویت کارکرد ایگو و کمک به فرد برای کم کردن کنترل سائق‌های زیستی و خواسته‌های فرامن است. در روانکاوی سنتی، درمانگر تا حد امکان بی‌طرف باقی می‌ماند و بسیار کم در خودافشاگری مراجع دخالت می‌کند. از آنجا که هدف روانکاوی بیشتر بازسازی شخصیت است تا کاهش نشانه‌ها، این روند ممکن است سال‌ها طول بکشد.
 
رویکردهای معاصر روش‌های روانکاوی سنتی را اصلاح کردند، اما فنون زیر همچنان هسته این نوع درمان را شکل می‌دهند:
تداعی آزاد
در تداعی آزاد،مراجع تشویق میشود تا هرآنچه به ذهنش خطور میکند بدون هیچ تفکر و یا فیلتری به زبان بیاورد. دراین روش،درمانگر به تحلیل و موشکافی لغزش های زبانی ،معانی نهفته در جمله ها و همینطور وقفه های مراجع که نشان از پنهان کردن و یا اضطراب میدهد میپردازد.در روانکاوی کلاسیک مراجع،روی کاناپه داز میکشد و روانکاو پشت سر او مینشیند.
تحلیل رویا
فروید متوجه شده بود درخواب مکانیزم های دفاعی فرد،غیرفعال میشود و به همین دلیل،رویا بهترین کلید برای رسیدن به ناخوداگاه است.محتوی سرکوب شده در طول روز به شکل نمادین وارد خواب های ما میشود و از طریق تحلیل آنها میتوان به نیازهای ناخواگاه دست پیدا کرد.
 
مکانیزم های دفاعی
مکانیسم‌های دفاعی شیوه‌هایی هستند که افراد به‌طور ناخودآگاه در برابر رخدادهای اضطراب‌آور به کار می‌برند، تا از خود در برابر آسیب‌های روانی محافظت کنند. اندیشهٔ به‌کار گرفتن این اعمال دفاعی در سال ۱۸۹۴ توسط زیگموند فروید مطرح شد. سازوکارهای دفاعی موجب کنار زدن افکار متعارض یا ناخوشایند از حیطهٔ هوشیاری شده و به این ترتیب اضطراب را در فرد کاهش می‌دهند.
برخی از مکانیزم های دفاعی عبارتنداز:
فرافکنی:فرد،ویژگی منفی خود را به دیگران نسبت میدهد و آن را در دیگران میبیند.برای مثال شخصی که از فردی متنفر است فکر میکند طرف مقابل از او تنفر دارد.
انکار:در این مکانیزم،فرد اتفاق و یا حقیقتی را که برای او اضطراب آور هستند به صورت ناخودآگاه رد و انکار میکند و نادیده میگیرد.
جابجایی:انتقال احساسات از یک فرد یا شی به فرد و شی دیگر که قابل دسترس تر است. برای مثال وقتی که از مدیرمان عصبانی هستیم سر رفیقمان فریاد بزنیم.
 
رویکردهای روانکاوی؛فروید تا امروز
روانکاوی کلاسیک
روانشناسی ایگو
روابط ابژه ای
روانکاوی بین فردی
روانشناسی خود
عصب _روانکاوی
 
روانکاو کیست و روانکاوی چگونه صورت میگیرد؟
روانکاو با دانشی که دارد،آگاهانه و با دقت به حرف های مراجع گوش میدهد،الگوهای تکرار شونده که خبر از مشکل میدهند را پیدا میکند،مراجع را در شناسایی چرخه هیجانات خود راهنمایی میکند و در آخر به او کمک میکند عوامل ناهشیار یا نیمه هشیاری را که باعث بروز رفتار میشود را شناسایی کند و به اگاهی برسد.
روانکاو به صورت مستقیم جواب آری یا نه نمیگوید و مراجع را از انجام کاری باز نمیدارد بلکه با شناسایی تعارضات و ناسازگاری ها به مراجع کمک میکند خودش فکر کند،تصمیم بگیرد و در انتها به راه حل نهایی نزدیک شود.

در پروسه روانکاوی،روانکاو تشویق میکند و باعث اطمینان بخشی مراجع میشود که این امر موجب آگاهی فرد از طبیعت ترس‌ها و نگرانی‌هایش خواهد شد. به طور کلی، کمک به مراجع در این جهت است که او نگرشی واقع‌بینانه‌تر نسبت به زندگی و منشأ اضطراب‌هایش پیدا کند. اینکه فرد چگونه احساسات رنج‌آور را از آگاهی خودش پنهان می‌کند. زمانی که مراجع و روانکاو به یکدیگر نزدیک می‌شوند، روانکاو می‌تواند به او نشان بدهد که چگونه از موقعیت‌های مشخصی دوری می‌کند تا از نگرانیِ کنترل کردن هیجاناتش کم کرده و یا بپرهیزد. برای مثال هنگامی که یک فرد غم از دست دادن را تجربه می‌کند، ممکن است احساساتش چنان دردناک و غیر قابل تحمل باشند که به هر کاری دست بزند تا این احساسات را بپوشاند؛ مثلا به جای گریه کردن بخندد.روانکاو او را متوجه این عمل ناخودآگاه می کند و در جهت شناخت و کنترل احساسات و افکارش گام برمیدارد.
 
چه زمانی شخص نیاز به روانکاوی دارد؟
هر شخصی که دچار یک عارضه (سمپتوم) شده است، می‌تواند از روانکاو برای درمان کمک بگیرد. عارضه، می‌تواند هر آن چیزی باشد که برای شما ناراحتی و درد به وجود می‌آورد. همچنین افرادی که به خودشناسی علاقه‌مند بوده و می‌خواهند قسمت‌هایی از ناخودآگاه را که در زندگی‌شان تاثیر می‌گذارد بشناسند، این روش برایشان مناسب است.
برخی از مشکلاتی که روانکاوی آن‌ها را درمان می‌کند، از این قرار هستند:
• افسردگی
• اضطراب عمومی
• مشکلات جنسی
• رفتارهای خودتخریب‌گر
• مشکلات روانی مقاوم به درمان، اختلالات هویت
• اختلالات روان‌تنی یا سایکوسوماتیک
• ترس‌های مرضی (فوبیاها)
• اختلالات وسواسی اجباری
 
نقد روانکاوی
ایجاد مکتب روانکاوی توسط فروید،باعث شد رویکردهای جدیدی به علم روانشناسی و همینطور حیطه درمان اضافه شود.برخی از مفاهیم فروید مثل ناهوشیار،همچنان در بسیاری از رویکرها مورد استفاده قرار میگیرد.اما از طرفی باید گفت روانکاوی یکی از مورد بحث ترین مکاتب است که از زمان شکل گیری تا امروز،نقدهای زیادی به آن وارد شده است.در اینجا به برخی از آنها میپردازیم.
از نظر منتقدان،توجه بیش اندازه فروید به غریزه های زیستی،کودکی و ناخودآگاه باعث شد او به مفاهیمی مثل محیط و ژن ها در روان انسان بی توجه کند.
روانکاوی کلاسیک فروید،درمانی قدرتمند اما پرهزینه و زمان بر است. برای افرادی که دنبال درمانی کوتاه و فوری هستند و نمیتوانند هزینه نسبتا زیادی پرداخت کنند،مناسب نیست.
همانطور که پیش تر گفته شد در روانکاوی سنتی،روانکاو بی طرف میماند.این عمل ممکن است به بی اعتنایی تفسیر شده و باعث رنجش مراجعین شود.
از لحاظ نظری بسیاری از مفاهیم نظریه فروید قابل مشاهده نیستند یا به درستی تعریف نشده‌اند، در نتیجه این مفاهیم را نمی‌توان آزمایش کرد. در نهایت شواهد تجربی محکم برای تأیید نظریه و روش درمانی روانکاوی وجود ندارد.
 
روانکاوی در ایران
روانکاوی رویکردی عمیق است و با وجود عمر بیشترش نسبت به دیگر رویکردها، همچنان اثربخشی چشم‌گیری دارد. روانکاوی و نظریه‌های درمانی مبتنی بر آن، در ایران نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند و همچنین تدریس می‌شوند.
.
آموزش روانکاوی
از آنجا که مؤسسه‌های آموزش روانکاوی در ایران تحت نظر انجمن جهانی روانکاوی نیستند، بهتر است برای آموزش روانکاوی از مؤسسات و آموزشگاه‌هایی کمک بگیرید که از منابع انستیتوهای IPA approved در سرفصل‌های آموزشی خود استفاده می‌کنند.
مدرسه تجربه زندگی در دوره تجربه بالینی با چهار محور اصلی درمان فردی، ورکشاپ‌های آموزشی، مطالعه منابع فردی و جلسات منتورینگ به طور منظم، برنامه آموزش روانکاوی را برای حلقه‌های دانشجویان پیش می‌برد. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص دوره‌های مدرسه تجربه زندگی و ثبت‌نام در آن، به این صفحه وارد بشوید.