خیلی وقت پیش در مسئله ای کاری کردم کمی پرریسک. کاری که کار درستی بود درظاهر اما ممکن بود تبعات بدی داشته باشد . مثلا شده در خیابان فردی را ببینید که احتیاج به کمک دارد اما احتمال اینکه کلاهبردار یا دزد باشد یا نقشه باشد را بدهید و بمانید ریسک کدامیک درست است؟ یا در سازمانی بدانید باید کمی قانون را دور بزنید تا به فردی کمک کنید(نیتتان خیر است و دور زدنتان به کسی اسیب نمیزند) اما ممکن است تبعات بد و پرریسکی داشته باشد .ممکن است عمل شما خیلی هم نتیجه ندهد مثلا ده هزارتومن کمک به یک نیازمند (تازه اگر طرف واقعا نیازمند باشد و درصد بالایی ممکن است کلاهبردار باشد) چندان دردی از او دوا نمیکند. اما سوالی که پیش می اید اینست که کدام یک درست است؟
یک مثال (میتوانید این را تعمیم دهید به مثال خودتان و شاید مثال من برای شما کمی تعصب برانگیز باشد یا جالب و قابل درک نباشد) فرض کنید در کشوری خارجی هستید . مثلا در اروپا یا امریکا . ظلم اشکاری را میبنید یا کمپینی گذاشته اند برای نجات سیاره و حق طلبی محیط زیستی . ایا برای وجدان خودتان هم که شده به ان گردهمایی میروید درحالیکه ریسک(فرض کنید حالا خیلی هم زیاد عمل پرریسکی نیست) دارد یا اگر پستی در موردش بنویسید ممکن است دولت ان کشور شما را دیپورت کند یا سابقه رد کند برایتان و به وجدان و کار درست خود گوش دهید یا با خود فکر کنید که این ها نتیجه ای نمیدهد و قدرت ما درمقابل مافیای جهانی کم است؟
در شغلتان اگر واقعا قصد نشر و اگاهی مردم را دارید مثلا در مورد اثار مفید کتابخوانی بنویسید و فرض کنید برای اینکار باید هزینه کنید(حداقل هزینه اش زمانیست که میگذراید و در این زمان میتوانستید کسب درامد دیگری کنید) اینکار را میکنید ؟ فرض کنید فالوور زیادی هم ندارید و با خود فکر میکنید کارتان نتیجه ای ندارد جز ضرر مالی به خودتان یا شاید روی افراد زیادی تاثیر نگذارد یا شاید حتی هیچ کس پست شما را نخواند یا حتی اگر خواند هم تحت تاثیرش نباشد .ایا باز اینکار را میکنید؟
فرض کنید میتوانید در ایران به چند نفری کمک کنید و فرض کنیم شرایط زندگی تان هم معمولی باشد و مجبور به مهاجرت نباشید و یک درامد نسبتا خوبی هم داشته باشید . ایا با وجود فرصت مهاجرت در ایران میمانید؟ به عبارتی بحث منفعت طلبی به کنار( که هرکس دنبال سود خویش است) از این دید که ماندنتان زندگی دوسه نفر را شاید عوض کند(حداقل خانواده خودتان) اما از طرفی به نتیجه که فکر میکنید میبینید ناچیز است و ارزش ماندن ندارد کمک به دوسه نفر و به عبارتی نتیجه گرا هستید اما وجدان و کار درست میگوید بمان و کمک کن .
شاید مثال های زیادی هم خودتان پیدا کنید در اطرافتان اما سوالیست که باید از خودتان بپرسید نتیجه یا وجدان؟(منظور از وجدان فقط عذاب وجدان نیست ممکن است مثلا در مثال مهاجرت عذاب وجدان هم حس نکنید اما میدانید کار خیر کمک کردن به خانواده یا دو سه نفر کارمندیست که مثلا برایتان کار میکنند)
