آزمون‌های روانی یا تست روانشناسی، روش‌هایی استاندارد برای گردآوری داده‌ها و اطلاعات درباره‌ی افراد هستند که بیشتر به شیوه‌ی پرسش‌نامه‌ی نوشتاری در دسترس روان‌شناسان قرار می‌گیرند. نکته‌ای که همین‌جا باید به آن توجه داشته باشیم این است که افراد عادی و کسانی که دانش‌آموخته‌ی روانشناسی نیستند اجازه‌ی دسترسی و خرید این آزمون‌ها را ندارند. چون اگر آزمونی به صورت فراگیر در دسترس مردم قرار گیرد و نتایج آن برای مردم آشکار و روشن شود آن آزمون ارزش علمی خود را از دست می‌دهد و نمی‌توان به نتیجه‌ی آن اعتماد داشت.
آزمون‌های روانشناسی را به شیوه‌ی گفتاری و شفاهی یا کامپیوتری نیز می‌توان به انجام رساند در هر صورت درمانجو باید به یک سری پرسش‌ها یا محرک‌ها پاسخ دهد سنجش و بررسی این پاسخ‌ها نتیجه‌ی آزمون را نشان می‌دهد. آزمون‌های روانی را نباید با گفت‌و‌گو یا مصاحبه‌ی بالینی یکی دانست. آزمون‌های روانی رایج‌ترین گونه‌ی سنجش در روانشناسی بالینی و بسیار استاندارد شده‌تر از مصاحبه هستند.
1- معمولا درمانجو را از نظر یک یا چند ویژگی مشخص مورد سنجش قرار می‌دهند. برای نمونه به سنجش اضطراب، افسردگی یا استرس می‌پردازند.
2- معمولا یک سیستم پرسش و پاسخ علمی و بر پایه‌ی دانش آمار دارند. پس این آزمون‌ها از نظر شیوه‌ی چینش پرسش‌ها، پاسخ‌دهی، نمره‌گذاری و نتیجه‌گیری بسیار پیشرفته و علمی هستند.
3- هنگامی که داده‌ها و اطلاعات از شرکت‌کنندگان در آزمون به دست می‌آید می‌توان هنجار آماری آزمون‌های روانی را تنظیم کرد. به این کار استانداردسازی یا هنجاریابی گفته می‌شود.
استانداردسازی یا هنجاریابی فرآیندی است که به کمک آن مجموعه‌ای از استانداردها یا هنجارها برای یک ابزار سنجشی مشخص و معین می‌شود تا اطمینان حاصل شود که در اندازه‌گیری‌های گوناگون از آن ابزار همیشه به یک شکل بهره گرفته می‌شود.
استانداردسازی به این معناست که روانشناس بالینی می‌تواند از نمره‌ی درمانجو در یک آزمون بهره‌برداری کند تا پیش بینی کند که آیا درمانجو معیارهای لازم برای ابتلا به یک اختلال روانی را دارد یا نه. برای نمونه از نمره‌ی درمانجو در آزمون پرسش‌نامه‌ی روانشناسی فکری و عملی کلارک-بک می‌توان کمک گرفت تا حدس زد که این درمانجو تا چه اندازه معیارهای DSM 5 برای اختلال وسواسی-اجباری را دارد.
4- برخلاف آزمون‌های دروغین و آبکی که در مجله‌های سرگرمی غیرعلمی و سایت‌های اینترنتی می‌بینید؛ آزمون‌های روانی علمی با دقت و سخت‌گیری آزمایش می‌شوند تا اطمینان حاصل شود که روایی و پایایی داشته باشند و بتوانیم به نتایج آن‌ها از دید علمی اعتماد کنیم.
هر آزمون روانشناسی برای این‌که نتیجه‌ای قابل اعتماد داشته باشد نیازمند سه ویژگی بنیادین است. 1- پایایی 2- روایی 3- استانداردسازی
روایی: به این معناست که آزمون باید دقیقا همان چیزی را بسنجد که برای آن ساخته شده است. آزمونی که به نام افسردگی در دسترس درمانگران گذاشته می‌شود باید افسردگی را بسنجد نه این‌که برای سنجش استرس کاربرد داشته باشد و با مقیاس‌های رفتاری استرس همبستگی داشته باشد.
پایایی: به معنای این است که ابزار تا چه اندازه ثبات دارد. یعنی اگر همان آزمون را بارها و در فاصله‌ی زمانی گوناگون از همان درمانجو بگیریم نمرات به دست آمده همسانی و همخوانی داشته باشد.
استانداردسازی: به معنای به کارگیری برخی استانداردها به منظور قابل مقایسه بون نتایج افراد مختلف است. برخی از پرسش‌نامه‌ها برای کشور یا جامعه‌ای خاص طراحی می‌شوند و برای بهره‌گیری از آن در جامعه‌ای دیگر نیازمند انجام تغییراتی در پرسشنامه هستیم. چون ممکن است مسائل فرهنگی این دو جامعه با هم متفاوت باشد.
تست های روانشناسی بزرگسالان بسیار متنوع می باشد اما برخی از آن ها بسیار پرکاربرد و مفید در تشخیص اختلال های روانی ، مشکلات رفتاری ، شخصیت و همانطور که گفته شد در تصمیم ازدواج و یا شغل و تحصیلات مفید می باشد می باشد که به معرفی برخی از آن ها می پردازیم :
از مشهورترین و پرکاربرد ترین تست ها در جهت تشخیص اختلال های روانی می باشد که با استفاده از آن می توان به تشخیص اختلال هایی نظیر اسکیزوفرنی ، اضطراب ، افسردگی ، سوءظن شدید ، حمله عصبی ، انحراف روانی اجتماعی ، ضعف روحی و خستگی روانی ، شیدایی و .... پرداخت . بعد از انجام این تست و تفسیر آن وجود هرگونه اختلال مشخص می شود و روان درمانی و دارو درمانی مناسب برای آن آغاز می شود .
آزمون نئو به عنوان تست های شخصیت معرفی شده است که با کمک آن می توان میزان برون گرایی و درون گرایی ، وظیفه شناسی ، روان رنجوری یا نوروتیک بودن که شامل اضطراب ، استرس ، افسردگی ، حساس بودن و آسیب پذیری و ... می باشد را نشان می دهد .
انسان ها علاوه بر هوش IQ ، هوش هیجانی را نیز دارا می باشند که با استفاده از آن می توان نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کرد و در جهت تقویت نقاط ضفف و رسیدن به درجه بهبودی کمک می شود. تست EQ ، مواردی نظیر همدلی ، انعطاف پذیری ، میزان سازگاری ، شادمانی ، خوش بینی ، واقع گرایی ، میزان مسئولیت پذیری ، روابط بین فردی ، خود آگاهی و بسیاری از موارد دیگر را مشخص می کند آگاهی از میزان هوش هیجانی و تقویت آن می تواند به شکل موثری در رشد فرد نقش داشته باشد .
والدین ممکن است با دیدن برخی از مشکلات در کودکان خود احساس نگرانی کنند و یا از طرف مدرسه و معلمان به روانشناس کودک ارجاع داده شوند . دکتر روانشناس کودک با استفاده از مصاحبه والدین ، بازی درمانی و انواع تست های روانشناسی کودکان مشکلات رفتاری کودک را تشخیص داده و بهترین درمان را برای آن ها ارائه دهد . در این قسمت به معرفی مشهورترین تست های روانشناختی کودکان می پردازیم که عبارت اند از :
این آزمون برای کودکان 3 تا 10 سال ارائه شده است و از یک سری کارت هایی که دارای عکس های حیوانات که در موقعیت های انسانی نمایانده شده است .تصویر ها طوری طراحی شده است که بتواند تخیلات کودکان در رابطه با غذا خوردن ، پرخاشگری ، رابطه با والدین ، رابطه با خواهران و برادران و همچنین شناخت گرایش ها ، رقابت ها و ترس های کودکان را را نشان می دهد .
این تست دارای سوال های ساده ای می باشد که توسط والدین کودک پر شده و بر اساس آن می توان می توان اختلال های بسیاری نظیر بیش فعالی ، ترس مرضی ، افسردگی ، اضطراب ، شب ادراری ، تیک و بسیاری از مشکلات رفتاری دیگر را مشخص کرد و بر اساس آن درمان مناسب برای کودکان انتخاب می شود. در مرکز مشاوره طلاق انتخاب نو انواع تست های روانشناسی اجرا شده و توسط بهترین مشاور روانسنج تحلیل می شوند که ما در این مطلب به معرفی برخی از این آزمون های پرکاربرد اشاره کردیم . تست های روانشناسی دیگری نظیر آزمون های استعداد یابی ، آزمون هوش ، آزمون های مرتبط با انتخاب شغل و ... و همچنین تست های ازدواج و خانواده ، تست های مشکلات رفتاری و ... اجرا می شوند . افراد برحسب زمینه مشاوره خود می توانند آزمون ها را اجرا کرده و در جلسات مشاوره از نتایج آن آگاهی یابند برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به بخش تما س با ما مراجعه کرده و راهنمایی های لازم را دریافت کنید .
