يکی از شديدترين دردهايی که زنان در طول زندگی خود تجربه می کنند درد زايمان است. دردهای زايمانی با وجود داشتن مزايايی نظير پيشبرد فرآيند زايمان، در صورت افزايش شدت و مدت زمان میتوانند منجر به بروز آسيبهايی نظير طولانی شدن زايمان، الگوی غير طبيعی ضربان قلب جنين، شيوع ميزان بالای سزارين گردند.
از قرون متمادی و تا اواسط قرن بیستم کوششهای فراوانی برای تسکین درد زایمان از جمله استفاده از تلقین، جادوگری، دعا، طب سنتی، طب سوزنی، روان درمانی و مسکنهای گوناگون انجام گرفته است. روشهای غیردارویی و غیرتهاجمی تسکین درد زایمان که امروزه مورد توجه و استفاده قرار میگیرد، شامل: حمایت روحی، لمس و ماساژ، گرم و سردکردن نواحی دردناک، هیدروتراپی، هیپنوتیسم، تغییر محل بیمار هستند. در این بین، عنصر مذهب به عنوان قدرتمندترین عناصر موثر بر تحمل درد معرفی شده است.
تاثيراتی که تلاوت يا استماع قرآن و دعا برای تسکين درد بر فيزيولوژيک بدن ايجاد میکند به اثبات رسيده است به طوری که با انتخاب اين روش توسط بيمار،شاهد ترشح موادی به نام دورفينهای مغزی هستيم که دارای تاثيراتی مشابه مورفين در بدن هستند. بر اساس مطالعات انجام شده اثر دعا بر ايجاد آرامش و همراهی و پشتيبانی معنوی بيماران در حال زايمان و پيش از آن ثابت شده است و میتوان آن را برای تمام بيماران توصيه کرد زيرا بدون هيچ هزينه يا مداخلهای قابل انجام است و عوارضی نيز برای بيمار به همراه ندارد.
نتایج یک پژوهش نشان می دهد: تلاوت آیات قرآن در سه ماه آخر بارداری منجر به کاهش شدت درد در طول زایمان می شود.
زنان طی زایمان، شدت بالایی از درد را تجربه می کنند. نتایج پژوهش ها بیانگر آن است که 60 درصد از مادران نخست زا و 40 درصد از مادران چندزا این درد را شدیدترین درد ارزیابی می کنند و عدم تسکین آن می تواند تاثیر بسزایی در وضعیت فیزیولوژیکی زن داشته باشد.
برهمین اساس پژوهشی در کشور با مطالعه بر روی 87 نفر از زنان نخستزای سالم مراجعه کننده به یکی از بیمارستانهای دانشگاه شاهد انجام شده است. در این پژوهش، دردی که زائو در هنگام انقباض رحم در شکم و کمر خود احساس می کرد ملاک بررسی قرار گرفت و شدت آن در مراحل مختلف تعیین شده است.
نتایج تحقیق نشان داد مادرانی که حداقل 30 بار سوره مورد نظر را خوانده بودند و برای انجام زایمان طبیعی به بیمارستان مراجعه کرده و زایمان آنها به صورت طبیعی خاتمه یافته بود.
تلاوت آیات قرآن روشی ایمن و تحت کنترل مادر است. بنا بر نتایج این تحقیق، به دلیل اولویت ارتقای زایمان طبیعی و ناکافی بودن اجرای روشهای غیردارویی در کشور ما و از آنجاییکه روش به کار برده شده در مطالعه حاضر توانسته است در کاهش درد زایمان اثر داشته باشد، لذا تلاوت قرآن توسط مادران میتواند با توجه به مشارکت فعالی که مادر در طی انجام روش مذکور دارد منجر به افزایش اعتماد به نفس، احساس تسلط و تحمل بهتر درد و در نتیجه ایجاد خاطره خوشایندی برای وی شود. از طرف دیگر با توجه به اینکه تقاضای زایمان سزارین انتخابی در اکثر مواقع به دلیل ترس از درد زایمان طبیعی است و در این مطالعه شدت درد زایمان در طول زایمان کاهش یافته است و میتواند منجر به کاهش ترس از زایمان در حاملگیهای بعدی شود، بنابراین به نظر میرسد با انجام روشهای مذکور بتوان از میزان سزارینهای بدون علت کاست.
نتایج یک پژوهش نشان میدهد: تلاوت آیات قرآن در سه ماه آخر بارداری منجر به کاهش معنیدار شدت درد در طول زایمان میشود.زنان طی زایمان، شدت بالایی از درد را تجربه میکنند. نتایج پژوهشها بیانگر آن است که 60 درصد از مادران نخستزا و 40 درصد از مادران چندزا این درد را شدیدترین درد ارزیابی میکنند و عدم تسکین آن میتواند تاثیر بسزایی در وضعیت فیزیولوژیکی زن داشته باشد.این اثرات از جمله افزایش برون ده قلبی، فشار خون، میزان تنفس، مصرف اکسیژن و سطح کاتکولامین میتواند هم بر روی مادر و هم جنین اثرات سوء داشته باشد.درد هنگام زایمان میتواند بر روی کنترل احساسات زن نیز تاثیر بگذارد و با ترس همراه شود که سبب کندشدن جریان زایمان و درخواست مادر برای سزارین بدون علت خواهد شد. به رغم پیشرفتهای نوین در طب، اداره مناسب درد زایمانی همچنان از معضلات علم مامایی محسوب میشود.از قرون متمادی و تا اواسط قرن بیستم کوششهای فراوانی برای تسکین درد زایمان از جمله استفاده از تلقین، جادوگری، دعا، طب سنتی، طب سوزنی، روان درمانی و مسکنهای گوناگون انجام گرفته است.روشهای غیردارویی و غیرتهاجمی تسکین درد زایمان که امروزه مورد توجه و استفاده قرار میگیرد، شامل: حمایت روحی، لمس و ماساژ، گرم و سردکردن نواحی دردناک، هیدروتراپی، هیپنوتیسم، تغییر پوزیشن بیمار هستند. از جمله مسائل روانی موثر بر تسکین درد هم، فرهنگ و آداب و رسوم و گرایشهای مذهبی جامعه است که امروزه بهطور گستردهای در دنیا مطرح است.علاوه بر عوامل روانی، بیولوژیکی و اجتماعی، عوامل فرهنگی نیز بر روی ادراک شدت درد زایمانی به عنوان عوامل موثر شناخته شده است. همچنین ارزشهای فرهنگی و یادگرفته شده در تحمل و پاسخ به درد موثر بوده، به همین دلیل چگونگی پاسخ به دردهای زایمانی در بین زنان بسیار متفاوت است.در این بین، عنصر مذهب به عنوان قدرتمندترین عناصر تاثیردار بر تحمل درد معرفی شده است. یک تحقیق نیز تاثیر دو عامل آوای قرآن و موسیقی را بر کاهش شدت درد در مرحلهی فعال زایمانی، مطالعه و با هم مقایسه کرد.این پژوهش دریافت شنیدن آوای قرآن بیش از موسیقی، در چهار ساعت ابتدای فاز فعال زایمانی، از شدت درد زایمانی میکاهد. براساس روایات و احادیث ائمه و بزرگان دین اسلام جهت کاهش دردهای زایمانی ادعیه و دستورالعملهای خاص و متفاوتی، از جمله تکرار آیه 35 از سوره آلعمران یا قرائت سورههای مریم، انشقاق، از قرآن در طول مدت زایمان توصیه شده است.
از طرف دیگر طبق بررسیهای انجام شده موثرترین زمان برای آمادگی جهت زایمان و کاهش درد زایمان در مادر، اقدامات انجام شده در دوران باردای و قبل از زایمان است.برهمین اساس پژوهشی در کشور با مطالعه بر روی 87 نفر (41 نفر گروه مورد و 46 نفر گروه شاهد) از زنان نخستزای سالم مراجعهکننده به یکی از بیمارستانهای دانشگاه شاهد انجام شده است.
در این پژوهش، دردی که زائو در هنگام انقباض رحم در شکم و کمر خود احساس میکرد ملاک بررسی قرار گرفت و شدت آن در مراحل مختلف تعیین شده است.افراد واجد شرایط شامل زنان با سن حاملگی بین 30_28 هفته، نخستزا و بدون عوارض حاملگی بودند.افراد مذکور بهصورت تصادفی به دو گروه مورد و شاهد تقسیم شدند.این پژوهش از گروه مورد خواست که در سه ماه آخر بارداری، هر روز یک بار و مجموعا حداقل 30 بار تا زمان زایمان یکی از سه سوره انشقاق، یس یا مریم در قرآن کریم را تلاوت کنند و در گروه شاهد نیز هیچگونه راهکاری جهت کاهش درد زایمان ارائه نشد و مراقبتهای مرسوم را دریافت کردند.