روغن های گیاهی منبع غنی اسیدهای چرب ضروری، ویتامین ها و املاح معدنی هستند و روغن هایی چون آفتابگردان، کانولا، سویا، ذرت و کنجد، شناخته شده ترین روغن های خوراکی گیاهی بوده که از انواع مغزهای آجیلی و برخی دانه ها به دست می آیند، اما علاوه براین روغن ها طیف وسیعی از روغن های گیاهی جهت مصارف آرایشی ـ بهداشتی در عطاری ها یا داروخانه ها به فروش می رسند و به دلیل خواص و ویژگی های فراوان بسیار مورد توجه خانم ها قرار گرفته اند.
روغن های گیاهی منبع غنی اسیدهای چرب ضروری، ویتامین ها و املاح معدنی هستند و روغن هایی چون آفتابگردان، کانولا، سویا، ذرت و کنجد، شناخته شده ترین روغن های خوراکی گیاهی بوده که از انواع مغزهای آجیلی و برخی دانه ها به دست می آیند، اما علاوه براین روغن ها طیف وسیعی از روغن های گیاهی جهت مصارف آرایشی ـ بهداشتی در عطاری ها یا داروخانه ها به فروش می رسند و به دلیل خواص و ویژگی های فراوان بسیار مورد توجه خانم ها قرار گرفته اند.
روغن هایی چون روغن بادام، فندق، پسته، گردو، کتان و سیاهدانه از جمله این روغن ها هستند، اما این روغن ها چه مزیتی دارند و آیا می توان آنها را جایگزین مواد یا کرم های آرایشی کرد؟
● روغن فندق؛ تقویت کننده ابروها
روغن فندق دو کاربرد درمانی و آرایشی دارد. به دلیل طبع گرم و خشک برای سرفه و دردسینه که از سردی باشد نافع است. بتاسیتوسترول آن اثر فوق العاده ای در پیشگیری از سرطان های سینه و پروستات داشته و اسیدچرب اولئیک آن از افزایش کلسترول بد خون جلوگیری می کند. این روغن به دلیل غنی بودن از ویتامین E برای سلامت ماهیچه های قلب نافع و به عملکرد طبیعی سیستم تولید مثل کمک می کند. روغن فندق علاوه بر ویژگی های خوراکی برای سلامتی و لطافت پوست نافع بوده و تقویت کننده موثر ابروهاست.
● روغن بادام شیرین؛ نرم کننده پوست
این روغن جایگزین مناسب لوسیون های شیمیایی بوده و اغلب کاربرد آرایشی و بهداشتی دارد. روغن بادام شیرین تاثیر فوق العاده ای در تمیز کردن پوست، ماساژ بدن و صورت، مراقبت از موهای حساس و شکننده و ایجاد پوستی نرم و مرطوب دارد و براحتی مالیده و به آرامی جذب می شود. در درمان بیماری های اگزما و ریزش مو موثر است و با ایجاد یک لایه محافظ روی پوست به مدت طولانی از نفوذ آلودگی به پوست جلوگیری کرده و تسکین بخش است. مصرف خوراکی این روغن نیز برای درمان التهاب معده موثر و برونشیت، سرفه های مزمن و یبوست را رفع می کند.
● روغن بادام تلخ؛ تقویت کننده مژه ها
روغن پسته؛ شفاف کننده مو
این روغن به طور گسترده در مواد آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد. روغن پسته یک مرطوب کننده مطلوب بوده و به سرعت جذب می شود و حالت چسبندگی ایجاد نمی کند و برای ماساژ صورت و بدن گزینه مناسبی است. اسیدهای چرب امگا۶ آن اثر زخم های ناشی از اعمال جراحی را از بین برده و از چین و چروک دور چشم و صورت جلوگیری کرده و از همه مهم تر موها را شفاف می کند. مصرف خوراکی این روغن نیز جنبه درمانی داشته و فسفر آن هوش و حافظه را افزایش و اسیدفولیک آن به رشد و تکامل سیستم عصبی جنین کمک می کند. روغن پسته ضربان قلب را تنظیم و به اکسیژن رسانی بهتر سلول ها کمک کرده و برای درمان دردهای استخوانی اثر شگفت انگیزی دارد. این روغن به دلیل مقدار کم کربوهیدرات برای افراد مبتلا به دیابت مضر نیست و به جهت فیتواسترول های گیاهی با کاهش کلسترول بد خون موجب سلامت قلب می شود.
● روغن سیاهدانه؛ تقویت کننده پیازموی سر
این روغن از غنی ترین روغن های آرایشی است و موهای سفت و شکننده را تقویت می کند. روغن سیاهدانه به دلیل ترکیبات شبه هورمونی به رویش مجدد موهایی که پیاز آن ضعیف شده کمک کرده و با تقویت رنگدانه مو از سفیدشدن آنها جلوگیری می کند. خواص خوراکی منحصر به فرد این روغن آن است که کلیه و مجاری ادرار را تمیز، سیستم ایمنی را تقویت، سرماخوردگی را درمان و در بهبود آرتروز، روماتیسم و التهاب لثه ها موثر است.
● روغن گردو: داروی قلب و مغز
این روغن اغلب کاربرد خوراکی و درمانی داشته و برای پایین آوردن و تنظیم کلسترول خون مفید است. البته روغن فندق و بادام نیز تا حدودی به کاهش کلسترول خون کمک می کند، اما نه به اندازه روغن گردو. این روغن تری گلیسیرید بالا، سوزش بافت ها و ناراحتی های اعصاب و روان را التیام و به دلیل مقدار زیاد ویتامین های E و A نقش آنتی اکسیدانی داشته و از پیر شدن سلول های بدن ممانعت می کند. این روغن، دارویی مطلوب برای قلب محسوب می شود.
● روغن جوانه گندم؛ شاداب کننده پوست-ضد پیری
این روغن در محصولات آرایشی و بهداشتی برای درمان ناراحتی های پوستی مثل اگزما و پسوریازیس استفاده می شود. روغن جوانه گندم سرشار از ویتامین E و اسیدهای چرب ضروری است و درصد بالای ویتامین E آن آثار زیانبار رادیکال های آزاد پوست را خنثی کرده و از پیری زودرس و چین و چروک پوست جلوگیری می کند. این روغن، محافظت پوست در برابر پرتوی ماورای بنفش خورشید بوده و ماسک آن سبب لطافت و نرمی پوست صورت به خصوص در دوران یائسگی می شود.
رغن جوجوبا:هیدراته کننده پوست،ضد چروک قوی
گیاه جوجوبا از گیاهان بومی جنوب غربی آمریکای شمالی بوده و مقاومت گیاه به شرایط اقلیمی گرم و خشک و شوری همراه با تنوع موارد مصرف از ویژگیهای منحصر به فرد این گیاه روغنی است.
به گزارش ایسنا منطقه علوم پزشکی تهران تا کنون بیش از ۳۰۰ مورد مصرف برای آن شناخته شده و حدود ۹۰% از تولید جهانی جوجوبا به مصارف آرایشی و بهداشتی میرسد.
دانه جوجوبا حاوی ۶۰ درصد روغن و ۲۶ تا ۳۳ درصد پروتئین است. ترکیبات شیمیایی این روغن به روغن نهنگ بسیار شباهت دارد.
روغن جوجوبا روغن غلیظ و زرد رنگی است که ترکیبات آن شامل اسیدهای چرب غیر اشباع، الکل، ویتامینهای B, E کمپلکس و مواد معدنی مهمی مانند (سیلیکن، کوردومیوم، مس و روی) و حاوی مقادیر زیادی ید است.
● روغن کرچک: برطرف کننده پینه دست و پا
این روغن یک داروی خوراکی ملین، طبیعی و قوی با اثری سریع است. از این روغن در مواردی که لازم است محتویات معده خارج شود به عنوان یک ماده تهوع آور استفاده می شود. مشکل مصرف این روغن طعم و بوی نامطبوع و دشواری بلع آن است که امروزه برای رفع این مشکل از کپسول روغن کرچک استفاده می شود. روغن کرچک برای برطرف کردن یبوست و درمان سندرم روده تحریک پذیر موثر است. این روغن علائم افسردگی و خستگی را کاهش می دهد و به دلیل خاصیت ضدمیکروبی در درمان زخم های پوستی و از بین بردن قارچ های دور ناخن دست و پا مفید و برطرف کننده شوره سر و جلادهنده موهای خشک است و برای درمان پینه روی پا استفاده می شود.
در زمستان پس از دوش گرفتن برای جلوگیری از خشکی پوست و لکه های سفید از روغن کرچک به عنوان مرطوب کننده استفاده کنید.
توجه: این روغن در دوران بارداری و شیردهی و برای کودکان زیر ۱۲ سال توصیه نمی شود. مهم ترین عارضه مصرف طولانی مدت این دارو مختل شدن حرکات طبیعی روده و ایجاد وابستگی به اجابت مزاج است.
