اینشورتک (InsurTech)، ترکیبی از فناوری و صنعت بیمه، به یکی از پویاترین حوزههای نوآوری در جهان تبدیل شده است. این صنعت با بهرهگیری از فناوریهایی مانند هوش مصنوعی، بلاکچین، اینترنت اشیاء و تحلیل دادههای کلان، فرآیندهای سنتی بیمه را متحول کرده و خدماتی سریعتر، شفافتر و شخصیسازیشده ارائه میدهد. بر اساس گزارشهای جهانی، ارزش بازار اینشورتک در سال ۲۰۲۳ حدود ۵.۵ میلیارد دلار بوده و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۰ به بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار برسد. شرکتهایی مانند Lemonade در آمریکا و ZhongAn در چین با مدلهای دیجیتالمحور، استانداردهای جدیدی برای صنعت بیمه تعریف کردهاند. در ایران، با وجود بازار بیمهای رو به رشد اما عمدتاً سنتی، اینشورتک میتواند فرصتهای بینظیری ایجاد کند. این مقاله به بررسی دلایل ضرورت توسعه اینشورتک در ایران و چالشهای پیش روی آن میپردازد.
نفوذ بیش از ۸۰ درصدی اینترنت و افزایش استفاده از گوشیهای هوشمند در ایران، تقاضا برای خدمات بیمهای آنلاین را افزایش داده است. اینشورتک با ارائه پلتفرمهای دیجیتال، فرآیندهای خرید بیمهنامه، استعلام قیمت و پیگیری خسارت را ساده و سریع میکند، که بهویژه برای نسل جوان جذاب است.
فناوریهای اینشورتک مانند هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء، امکان تحلیل دقیقتر دادهها و پیشبینی ریسکها را فراهم میکنند. برای مثال، حسگرهای نصبشده در خودروها میتوانند رفتار رانندگی را ارزیابی کرده و بیمهنامههایی مبتنی بر رفتار فردی ارائه دهند، که به کاهش خسارات و افزایش سودآوری منجر میشود.
اینشورتک امکان طراحی بیمهنامههای متناسب با نیازهای خاص مشتریان را فراهم میکند. بیمههای خرد (مانند بیمه یکروزه برای سفر) یا بیمههای مبتنی بر تقاضا میتوانند نیازهای متنوع مشتریان ایرانی را برآورده کنند.
دیجیتالی شدن فرآیندهای بیمهای، هزینههای عملیاتی مانند کاغذبازی و نیروی انسانی را کاهش میدهد. خودکارسازی صدور بیمهنامه و ارزیابی خسارت نیز زمان ارائه خدمات را کوتاهتر میکند.
در حالی که در کشورهای پیشرفته، اینشورتکها ۱۰ تا ۱۵ درصد بازار بیمه را در اختیار دارند، در ایران این سهم ناچیز است. این شکاف، فرصتی برای استارتاپهای اینشورتک فراهم میکند تا با نوآوری، جایگاه خود را تثبیت کنند.
سیاستهای دولت ایران برای حمایت از اقتصاد دیجیتال و استارتاپها، مانند طرح “ایران دیجیتال”، بستری مناسب برای رشد اینشورتک ایجاد کرده است.
صنعت بیمه ایران تحت نظارت سختگیرانه بیمه مرکزی است و قوانین موجود اغلب برای مدلهای سنتی طراحی شدهاند. نبود چارچوبهای رگولاتوری برای فناوریهای نوین مانند بلاکچین یا هوش مصنوعی، توسعه اینشورتکها را کند میکند.
سرمایهگذاری در استارتاپهای اینشورتک در ایران طی سالهای اخیر تقریباً صفر بوده، در حالی که در سطح جهانی، میلیاردها دلار در این حوزه تزریق شده است. نبود سرمایهگذاری خطرپذیر، رشد این صنعت را محدود کرده است.
دسترسی محدود به فناوریهای پیشرفته مانند رایانش ابری و اینترنت اشیاء، مانع توسعه اینشورتک است. فیلترینگ اینترنت و محدودیت دسترسی به ابزارهای جهانی نیز نوآوری را دشوار میکند.
بسیاری از استارتاپهای اینشورتک درک عمیقی از پیچیدگیهای صنعت بیمه ندارند، و شرکتهای بیمه سنتی نیز اغلب با فناوریهای نوین آشنا نیستند، که باعث ناهماهنگی در توسعه راهحلها میشود.
بیمهگران سنتی ممکن است اینشورتکها را تهدیدی برای مدلهای کسبوکار خود ببینند و از همکاری با آنها اجتناب کنند، که پذیرش فناوریهای جدید را کند میکند.
فرهنگ ریسکپذیری پایین و کمبود روحیه کارآفرینی در ایران، توسعه استارتاپهای نوآورانه را دشوار کرده است. همچنین، اعتماد پایین مشتریان به خدمات دیجیتال، پذیرش اینشورتکها را محدود میکند.
استفاده از دادههای کلان در اینشورتک نیازمند مدیریت دقیق حریم خصوصی و امنیت سایبری است. نبود قوانین جامع در این زمینه، یک چالش جدی محسوب میشود.
کمبود متخصصان آشنا با فناوریهای نوین و صنعت بیمه، توانایی استارتاپها برای توسعه محصولات پیچیده و رقابت در بازار را محدود میکند.
اینشورتک در ایران فرصتی بینظیر برای تحول صنعت بیمه و پاسخ به نیازهای مشتریان دیجیتالمحور است. پتانسیل بازار بکر، امکان شخصیسازی محصولات و حمایت از تحول دیجیتال، توسعه این صنعت را ضروری میسازد. با این حال، موانعی مانند محدودیتهای رگولاتوری، کمبود سرمایهگذاری، زیرساختهای ضعیف و چالشهای فرهنگی، رشد اینشورتک را کند کردهاند. برای موفقیت، همکاری بین بیمهگران، استارتاپها، دولت و سرمایهگذاران ضروری است. ایجاد چارچوبهای رگولاتوری مناسب، حمایت مالی و ارتقای زیرساختها میتواند این صنعت نوپا را در ایران شکوفا کند. تجربه جهانی نشان میدهد که اینشورتک آینده صنعت بیمه را بازتعریف خواهد کرد، و ایران نیز میتواند با رفع موانع، از این موج جهانی بهرهمند شود.
