مدتی بود بی طاقت شده بودم، زود از کوره در می رفتم اطرافیان ربطش می دادند به بالارفتن سن و بی حوصلگی و خودم هم روز به روز پرخاشگریم بیشتر میشد و برای تسکین خودم دائم در حال گله کردن از همه چیز و همه کس بودم. قبلا وقتی به گذشته ها سری می زدم یاد خاطرات خوب و آموزنده می افتادم ولی مدتی بود فقط ناکامی های گذشته جلویم رژه می رفت، عده ای از اطرافیان مصرف فلوکسیتین و تعدادی قرص آرام بخش دیگر را پیشنهاد کردند و گفتند همه امروزه اینجوری هستند و من حتی دیر مبتلا شدم و بهتر است زودتر درمان را شروع کنم.
از آنجایی که همیشه از قرص و دوا و دکتر فراری بودم فرصتی را به خودم دادم یا شاید هم لطف خدا بود که یک زمان خالی و با کمی تجزیه و تحلیل خودم، رسیدم به اینکه بی طاقت شدم و رفع آن دوا و درمان پزشکی نمیخواهد باید صبر را تمرین کنم اولین رمان نخوانده و خاک خورده کتابخانه را انتخاب کردم و خودم را مجبور به خواندنش کردم، پازل هزار تکه ای که داخل جعبه اش بود را درآوردم، بازی تخته را که فراموش کرده بودم شروع کردم، تو زمانی که مشغول این کارها بودم مشکلات دور و برم بودند ولی زمانی من از آنها دور بودم و دور بودن من از مشکلات نه آنها را بزرگتر و البته نه حلشون می کرد فقط من آرامتر می شدم و می توانستم به راه حل های بیشتری فکر کنم.
صبوری را تمرین کنید کار نشدی نیست، تو زمانه ای که اغلب گفته می شود همه چیز پیچیده و سخت تر از قبل شده، باید مجهز به صبر شویم. زمان را از دست ندهید، در ادامه مطالبی را از سایتها و منابع مختلفی آوردم که می توانند مفید باشند با احترام و تشکر به تمام تهیه کنندگان این مطالب.
-------------------------------------------------------
تعریف صبر
· صبر در لغت به معنای حبس و باز داشتن است. هرگاه کسی خویشتن را از فعل اختیاری باز دارد، صبر کرده است.
· صبر ، مقاومت آدمی در راه تکامل در برابر انگیزههای شرآفرین، فسادآفرین و انحطاطآفرین است.
· صبر یعنی مقاومت و ایستادگی، مقاومت در برابر بلایا، درمیدان جنگ و در مصائب.
· صبر، عبارت است از ثَبات نفس و اطمینان آن و مضطرب نگشتن و مقاومت کردن در بلایا و مصایب، به گونهای که سینه انسان تنگ نشود و خاطرش پریشان نگردد. در فرهنگ اخلاقی، صبر عبارت است از وادار نمودن نفس به انجام آنچه که عقل و شرع اقتضا میکنند و باز داشتن از آنچه عقل و شرع نهی میکنند.
-------------------------------------------------------
اهمیت صبر
در اهمیت و ارزش صبر همین بس که امیرمومنان علی (علیهالسّلام) این فضیلت را یکی از اوصاف متقین و موقعیت صبر را در برابر ایمان، همانند موقعیت سر نسبت به بدن میدانند.
--------------------------------------------------------
انواع صبر
صبر سه نوع است: صبر در هنگام مصیبت، صبر بر طاعت و صبر بر ترک گناه.
صبر در مفهوم عام خود، از حیث موضوع دارای انواع متعددی است: گاهی صبر بر سختیها و مصیبتها و عدم اضطراب و پریشانی و حفظ سعه صدر در مقابل آنها است، که به آن صبر بر مکروهات میگویند و در مقابل آن جزع و بیقراری وجود دارد. نوع شایع و رایج آن همین قسم است.
گاهی صبر، در انجام عبادت است که در مقابل آن فسق قرار داد و به مفهوم عدم پایبندی به عبادات شرعی است.
گاهی صبر در برابر شهوات شکم و غریزه جنسی است که عفت نام دارد و در مقابل غریزه دنیاطلبی و زیادهخواهی است که زُهد نام دارد و در مقابل آن حرص قرار میگیرد.
گاهی نیز صبر بر کتمان اسرار است که رازداری نام دارد. و صبر در اجتناب از خوردن و آشامیدن را صوم (روزه) گویند.
-----------------------------------------------------
نشانه های صبور
صبور سه نشانه دارد : اول آن که سستى نمى کند ، دوم آن که افسرده و دلتنگ نمى شود و سوم آن که از پروردگار خود شِکوه نمى کند ؛ زیرا اگر سستى کند، حق را ضایع کرده، و اگر افسرده و دلتنگ باشد شکر نمى گذارد و اگر از پروردگارش شکوه کند او را معصیت کرده است .
عوامل بی صبری
عوامل موثر بر بیصبری و پرخاشگری را میتوان به دو دسته کلی تقسیم کرد:
چه کسانی موجب بیصبری و پرخاشگری اند؟
چه چیزهایی موجب بیصبری و پرخاشگری است؟
در دسته اول میتوان گفت در موارد زیادی پرخاشگری و خشم نسبت به شخص مورد علاقه تجربه میشود. همچنین دوستان و آشنایان نزدیک نیز از عوامل خشم بودهاند.
در باب دسته دوم میتوان گفت علت، حول ناکامیها، نیازها و خواستههای فرد میچرخد که این عوامل عبارتند از:
· جلوگیری از رفتار هدفمند
· تحقیر شدن یا مورد تبعیض و یا بیمهری قرار گرفتن
· مورد فریبکاری یا عهد شکنی قرار گرفتن
· تحقیر شدن احساسات، ارزشها یا اقتدار واقعی فرد از سوی دیگران
· مورد بدرفتاری و بیتوجهی قرار گرفتن از سوی افراد مهم
· صدمه دیدن در نتیجه بیتوجهی نسبت به خود
· رفتار حاکی از بیتوجهی دیگران
· مورد تجاوز بدنی یا کلامی قرار گرفتن
· قربانی شدن
-----------------------------------------------------------------------------------
راههای افزایش صبر
صبوری خود را افزایش دهید تا هم خودتان و هم دیگران لذت بیشتری از زندگی ببرید.
- تمرین کنید که صبور باشید.
مثلا یک رمان سخت خریداری کنید و آن را به اتمام برسانید یا یک پازل پیچیده بخرید و آن را تکمیل کنید. از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنید و هنگامی که منتظر کسی هستید، مدام به تلفن همراه خود نگاه نکنید.
- روی این تمرکز کنید که چرا می خواهید صبور باشید.
تمرکز کردن روی دلیل اصلی صبور بودن به شما کمک می کند که زودتر به آن دست پیدا کنید. آیا تا به حال از بی صبری آسیب دیده اید؟ پس برای این که دیگر آن خطا ها را تکرار نکنید باید صبر پیشه کنید.
- حواس خودتان را پرت کنید.
به یک پادکست گوش دهید، یک بازی در موبایل انجام دهید و در کل شرایط صبر کردن را برای خود آسان تر کنید.
- چیزهایی که صبر شما را می گیرد را شناسایی کنید.
- مهربانی را تمرین کنید.
در بسیاری از موارد دلیل بی صبری ما افراد دیگر هستند اکنون وقت آن است که مهربان بودن با دیگران را به خودتان یادآوری کنید.
- مدیتیشن و خوداگاهی را تمرین کنید.
مدیتیشن و خودآگاهی دو ابزار قدرتمند هستند تا از طریق آن ها به احساسات منفی خود غلبه کنید. خود آگاهی یک مهارت ذهنی است که به معنی توجه به خود در هر لحظه و آگاهی نسبت به احساسات و افکار می باشد. مدیتیشن نیز به شما طرز صحیح نفس کشیدن ، ریلکس کردن بدن ، فکر کردن به جوانب مثبت زندگی را آموزش می دهد.
- موارد بی صبری خود را یادداشت کنید.
گاهی اوقات باید به عادات بد و منفی خود اعتراف کنید ، این موارد را یادداشت کنید و فکر کنید که جز بی صبری و عصبانیت چه واکنش بهتری را می توانستید از خود نشان دهید.
- کمی به خودتان زمان دهید.
زمانی که عصبانی یا کلافه هستید ده دقیقه صبر کنید ، بیرون بروید و از چیزی که صبر شما را سر آورده است ، دور شوید که این تایم کوتاه به شما کمک می کند تا ذهنتان را شفاف کنید و راه حل بهتر و منطقی تری به ذهنتان خطور کند.
- چیزی که نمی توانید تغییر دهید را بپذیرید.
مطمئن باشید که خیلی چیزها در زندگی دست ما نیستند و نمی توانیم زمانشان را جلو بیاندازیم. در این موارد باید این نکته را به خودتان یادآور شوید و بیش از حد به آنالیز و تجزیه تحلیل این موقعیت ها نپردازید.
- روی یک تصویر بزرگ تر تمرکز کنید.
زمانی که شرایط بیش از حد برای شما طاقت فرسا شدند ، به این موضوع فکر کنید که همه ما در این دنیای بزرگ تنها یک ذره هستیم و در نتیجه اتفاقی که منتظرش هستیم، آن قدرها بزرگ نیست که نتوانیم آرامش خود را حفظ کنیم و با یک تصویر بزرگ تر ذهنی می توانیم به بی اهمیت بودن برخی موارد پی ببریم و راحت تر زندگی کنیم.
- راه های سالمی را پیدا کنید تا بی صبری شما تسکین پیدا کند.
حتما به یادگیری مهارت هایی بپردازید که در شرایط منفی و سخت به شما کمک کند مثلا فعالیت هایی را انتخاب کنید که باعث می شود در لحظه آرامش پیدا کنید . مثل آشپزی کردن، خرید کردن، باغبانی و ... .
- یادتان باشد که یک شبه به یک انسان صبور تبدیل نمی شوید.
صبر و بردباری یک مهارت است که نیاز به تمرین مداوم دارد و مانند هر حرفه ای نیاز به پشتکار شما دارد ، پس یک شبه توقع صبور شدن را نداشته باشید.
- علت را تشخیص دهید.
بی صبری می تواند نشانه ی چیزی خاص باشد. گاهی اوقات خستگی زیاد ، استرس ، احساس شرمندگی و خجالت ، عدم اعتماد بنفس و ... دلایل بی صبری هستند ، این دلایل را شناسایی کنید و سعی در برطرف کردن آن ها داشته باشید تا به بی صبری خود غلبه کنید.
- به صبوری خودتان افتخار کنید.
اگر موفق شده اید که با صبر و بردباری خود کاری را پیش ببرید و یک مهارت جدید بیاموزید ، حتما به خودتان افتخار کنید و یک پاداش و هدیه را نیز برای خود در نظر بگیرید تا انگیزه شما افزایش یابد.
- توجه داشته باشید که صبور بودن ارزش پاداش شما را افزایش میدهد
ضرب المثل قدیمی که می گوید، "صبر تلخ است ولیکن ثمره شیرین دارد" دقیقا مصداق همین جمله است. دستیابی به موفقیت یکی از بهترین نمونه های آن است. موفقیت اصولی و با دوام نیازمند زمان ، صبر و حوصله است.
- به دنبال مقایسه کردن نباشید
بی صبری معمولاً درنتیجه مقایسه کردن های اشتباه ایجاد می شود . غیرمنصفانه است که توقع بهترین بودن در همه جنبه های زندگی را داشته باشیم.
راههای افزایش صبر از دید اسلام
اموری که باعث صبر انسان در برابر مشکلات میشود، فراواناند که به بعضی از مهمترین آنها اشاره میکنیم.
1-تقویت پایههای ایمان به خدا
هر قدر ایمان انسان به حکمت و رحمت پروردگار بیشتر باشد، صبر و شکیبایی برایش آسانتر میگردد. ایمان به خدا آنقدر مهم است که میشود به عنوان پایه و اساس کسب صبر در قرآن و روایات نام برد و زیرمجموعههای گوناگونی دارد که به چند تا از آنها اشاره میکنیم.
←← یاد خدا و گفتن انالله و انا الیه راجعون
←← دعا در هنگام مشکلات
←← کمک جستن از درگاه الهی در سختیها
←← توکل و اعتماد بر خداوند
←← استعانت و کمک جستن از نماز
2- مطالعه حالات بزرگان
3- توجه به پاداشهای عظیم صابران
توجه به پاداشهای عظیم صابران و آثار صبر و پیآمدهای جزع و بیتابی:
در قرآن کریم و روایات، ثواب صابران بسیار عظیم بیان شده است.
------------------------------------------------------------------------
ضراب المثل ها و جملات قصار در مورد صبر
· گر صبر کنی٬ ز غوره حلوا سازی
· “با گذشت زمان و هنر ، برگ درخت توت ساتن می شود.”
· به معنای واقعی کلمه ، “اگر صبور باشید، از انگور ترش میتوان حلوای شیرین درست کنید.”
· صبر تلخ است٬ ولیکن بر شیرین دارد
· “مردان صبور روز را برنده می شوند.”
· به معنای واقعی کلمه ، “صبر تلخ است ، اما میوه ای شیرین دارد.”
· یک فوت و یک صبر : به آدم های عجولی که سعی می کنند خود را عادی نشان بدهند و فکر می کنند دیگران حقه شان را نفهمیده اند، این مثل را می گویند
· صبر ایوب : به کسی می گویند که سخت ترین شرایط زندگی را تحمل می کند و جزع و فزع نمی کند. (ناله سر نمی دهد.)
· یک صبر کن و هزار افسوس مخور
· صبور باش و بی صبری نکن تا با قضاوت بی مورد پشیمان نشوی
· هرکه را صبر نيست حکمت نيست
· کارها نیکو شود اما به صبر
· با صبر و تحمل و بردباری و به مرور زمان انشالله تمام مشکلات حل شده و کارها سر و سامان خواهد گرفت.
· صبر ،كلید كارهاست
· كارها به صبر برآید و مستعجل به سر در آید
· با صبر کردن مشکلات حل خواهد شد .
· صبر بیشتر به معنای دقت بیشتر است.
· با صبوری میتوانید بهتر فکر کنید و تصمیم بگیرید .
· صبر درمان خشم است.
· کلید باب جنت بردباریست.
· الصبر مفتاح الفرج؛ صبر کلید گشایش تمام درهاست.
· صبر درمان همه دردهاست.
· به صبـر از بند گردد مرد رسته که صبـر آمد کلید بند بسته
· صبر گلی است که در باغچه هر کسی نمی روید
· هیچ دانه ای زودتر از موعد مقررش جوانه نمیزند، صبر داشته باش
· دو چیز شما را تعریف می کند:صـبـر شـما زمـانی که هیچ چیز ندارید، رفتار شما زمانی که همه چیز دارید
· صبور باش هرگز تسلیم نشو موفقیت های بزرگ نیاز به زمان دارد
· سعدي: نابرده رنج گنج ميسر نميشود مزد آن گرفت جان برادر كه كار كرد
· هر کهاندر راه حق صابر بود ••• زانکه گفت: الصبر مفتاح الفرج
· صد هزاران کیمیا حق آفرید ••• کیمیائی همچو صبر آدم ندید (مولوی)