این عبارت، کوتاه شده عبارت (IT Infrastructure Library) به معنای کتابخانه ای از بهترین روش ها و شیوه های مدیریت و نظارت بر زیرساخت فناوری اطلاعات است. هدف ITIL این است که به شما کمک کند تا کیفیت سرویس های IT را به گونه ای بهبود بخشید که منافع مشتریان و منافع مربوط به حوزه کسب و کار، به یک اندازه تامین گردد.
با ارائه دستورالعمل هایی فراگیر به کمک بهترین روش ها و شیوه های موجود مربوط به مدیریت سرویس ها فناوری اطلاعات که به اختصار ITSM (IT service management) نام دارد، سعی می کند تا به حوزه کسب و کار کمک کند. مدیران IT، تحلیل گران سیستم ها، تجزیه و تحلیل کنندگان کیفیت، مدیران سیستم، مدیران عملیات، مدیران پایگاه داده و به زبانی ساده هر کسی که به نوعی با مدیریت سرویس های IT در ارتباط است می بایست مدرک ITIL را داشته باشد. توانمندی هایی که این مدرک به دارندگان آن اعطا می کند موجب شده است تا سازمان و شرکت ها به هنگام استخدام افراد، متخصصانی را در اولویت قرار بدهند که علاوه بر گذراندن دوره ITIL در آزمون ITIL نیز شرکت کرده و مدرک بین المللی کسب کرده باشند.
مدرک ITIL در کنار ارائه دانش فنی مورد نیاز در زمینه سنجش و مدیریت خدمات IT، راه ها و شیوه هایی مطمئنی را به شما می آموزد که در نهایت به سود آوری کسب و کار شما ختم خواهد شد. رویکرد اتخاذ شده توسط ITIL در زمینه نحوه مدیریت سرویس هایIT به گونه ای است که باعث شده تا این چارچوب به فراگیرترین رویکرد در بین سازمان های عمومی و خصوصی در جهان تبدیل شود.
استاندارد ITIL در طول تاریخ خود چندین بازنگری را پشت سر گذاشته است و در حال حاضر، شامل پنج کتاب است که هر کدام فرآیندها و مراحل مختلف چرخه عمر خدمات فناوری اطلاعات را پوشش میدهد. این کتابها شامل توصیهها و چارچوبی است که به سازمانها در استانداردسازی فرآیندهای مدیریت خدمات فناوری اطلاعات کمک میکند. چارچوب ITIL تضمینکننده کاهش هزینه عملیات فناوری اطلاعات، بهبود بهرهوری و رضایت کارکنان و مدیریت ریسک، شکست و اختلال در سراسر سازمان است.
این چارچوب همواره بر ادغام فناوری اطلاعات و کسبوکار متمرکز بوده است؛ چیزی که با تبدیلشدن فناوری به یک جنبه حیاتی در هر سازمان، اهمیت قابل توجهی پیدا کرده است. ITIL 4، آخرین نسخه از چارچوب ITIL است که تمرکز اصلی آن بر پرورش بخش فناوری اطلاعات، بهشکل چابک و انعطافپذیر است.
چارچوب ITIL مدیران فناوری اطلاعات را قادر میسازد تا به جای ارائه خدمات پشتیبانی، شریک خدماتی یک کسبوکار باشند. دستورالعملها و رویههای استاندارد ITIL ، اقدامات و هزینههای واحد فناوری اطلاعات را با نیازهای کسبوکار هماهنگ میکند و با رشد یا تغییر جهت کسبوکار، آنها را تغییر میدهد.
دو اصطلاح ITIL و ITSM، بسیار به هم نزدیک هستند و گاهی به اشتباه، به جای هم مورد استفاده قرار میگیرند. اما توجه داشته باشید که ITIL، مجموعهای از بهترین روشهاست که به طور گسترده برای اجرای چارچوبهای ITSM مورد استفاده قرار میگیرد.
در واقع، ITSM یک رشته گستردهتر است که شامل ارائه خدمات فناوری اطلاعات میشود. ITIL، بهترین شیوهها را برای اجرای ITSM شرح میدهد. به عنوان مثال، ITSM برای حل مشکلات و حوادث ایجاد شده برای سیستم، به تیمهای فناوری اطلاعات نیاز دارد. ITIL نیز نحوه برخورد با این اختلالات و مشکلات، مانند طبقه بندی حوادث و روش حل آنها را ارائه میدهد.
درنهایت میتوان چنین گفت که ITIL بهترین چارچوب عملی برای ITSM است و استفاده از برخی ایده های ITIL می تواند به شما کمک کند تا کارایی بیشتری داشته باشید.
علیرضا هاشمی ، کارشناس ارشد مهندسی فناوری اطلاعات گرایش تجارت الکترونیک
