دیشب یک فیلم ایرانی بسیار قدیمی را نگاه کردم. این فیلم محصول سالهایی بود که شاید من نبودم شاید هم کودک بودم. با این حساب خیلی سال است که ساخته شده است. اما چطور به این فیلم رسیدم؟
در حال گشت زنی در فضای سایت ویرگول بودم. یک نفر نوشته بود که با هشت کتاب میتوانیم با فضای ادبیات داستانی کلاسیک ایران آشنا بشویم. این فرد با انتخاب خودش آنها را چیده بود.
چنین انتخاب هایی مختص خوانندگان ایرانی نیست. در کشورهای دیگر هم افرادی هستند که کتابهایی برای آشنایی با ادبیات داستانی پیشنهاد می دهند . مدعی می شوند که اگر فلان تعداد جلد کتاب را بخوانید کل ادبیات آن کشور را خوانده اند . مثلا در کتاب لذت خواندن در عصر حواسپرتی اثر آلن جیکوبز این جملات درج شده اند:«...مایکل دیردا خواننده منتقدی که بسیار خوش قلب و با احساس است در "کتاب به کتاب" نمی تواند در برابر ارائه فهرست بنیادینی از شانزده اثر خودداری کند، و مدعی می شود که اگر فقط همین متون خاص را به دقت بخوانید، «تقریبا تمام ادبیات جهان» برایتان چون کتابی گشوده خواهد بود.»
واقعیت این است که انتخاب کردن کتابهای مناسب برای هر فرد کاری بسیار سخت است. هر فردی نیازها علایق و سلیقه خاصی دارد . نمی توان به کسی کتاب پیشنهاد کرد . این مسئله یک استثنا دارد . فقط در فضایی از رفاقت و علایق متقابل می توان کتاب معرفی کرد. یعنی اگر طرف خود را خوب بشناسید و بدانید که سلیقه و سمت و سوی علایق او چیست، می شود برای چنین شخصی کتاب معرفی کرد . همه مردم کتابهای تراز اول داستانی را می شناسند. این ها نیاز به معرفی کردن ندارند . تقریبا همه میدانند چه آثاری در این فهرست وجود دارد. ولی در مورد سایر کتابها باید با احتیاط وارد عمل شد .
در بین کتاب های منتخب که نویسنده معرفی کرده بود، یکی از کتابهایی که قبلا هم اسمش را بارها شنیده بودم، وجود داشت. حالا که فرصت بیشتری برای مطالعه دارم، میخواستم بخوانمش . در جستجوی کتاب دیدم که فیلمی به همین اسم در سایت ها وجود دارد . بنابراین فیلم سینمایی "شوهر آهو خانم" را دانلود کردم. معمولا به ندرت به فیلم های قدیمی نگاه می کنم. زیرا جز کسانی هستم که به فیلم های روز دنیا بیشتر توجه دارم.
شرح داستان کتاب و تفسیر آن در سایتهای مختلف قابل دسترس است.
در نقد فیلم به این نکته اشاره شده است که رسول ملاپور به عنوان کارگردان فیلم به اندازه نویسنده در نشان دادن اوضاع سالهای قبل از جنگ جهانی دوم موفق عمل نکرده است. همچنین روی سه شخصیت تمرکز شده است و سایر شخصیت ها که علی محمد افغانی در مقام نویسنده اثر، آنها را به خوبی پرورده و اطلاعات دقیقی از آنها در اختیار خواننده قرار داده است ، شایسته عمل نشده است.
در آخر باید گفت که پدیده چند همسری که تم کلی داستان شوهر آهو خانم است یکی از مخرب ترین اتفاقاتی است که می تواند زندگی خانوادگی را تهدید کند . موقعیتی که تحت هیچ شرایطی درست و منطقی به نظر نمی رسد . متاسفانه چند همسری و خیانت اسباب تخریب روح و روان عده ای و در آمد برای عده ای دیگر شده است.
