بیش از دو ماه از قطعی اینترنت بین‌الملل در ۲۵ آبان ۱۳۹۸ در ایران می‌گذرد؛ قطعی که طولانی‌ترین اختلال اینترنت در کشور بود. اکنون و پس از گذشت این بازه‌ی زمانی، زمان مناسبی برای بررسی دقیق‌تر اتفاقاتِ آن مدت است. پیش از این مهدی ناصری به کمک اطلاعات Google Trends پستی در رابطه با اتفاقات آنی پس از اعلام افزایش قیمت بنزین منتشر کرده است که پیشنهاد می‌کنم از اینجا آن را بخوانید. اما با توجه به قطع شدنِ دسترسی به سرویس‌های خارجی از عصر روز ۲۵ آبان و عدم امکان استفاده از سرویس‌های بین‌الملل برای تجزیه و تحلیل این اتفاق، تصمیم گرفتم با استناد بر آمار و اطلاعات ویرگول، گزارشی از اتفاقات روزهای قبل، حین و پس از قطعی اینترنت منتشر کنم که در ادامه می‌خوانید.
پیش از هر چیز اعلام کنم به دلیل اختلال ایجاد شده برای سرویس‌های بین‌المللی، ویرگول در ۲ بازه زمانی از عصر روز شنبه ۲۵ آبان تا عصر روز یک‌شنبه ۲۶ آبان و همچنین بامداد سه‌شنبه ۲۸ آبان تا صبح چهارشنبه ۲۹ آبان برای کاربران داخل ایران در دسترس نبود. بدیهی است گزارشی که در ادامه می‌خوانید در این ۲ بازه‌ی زمانی با کمبود اطلاعات مواجه است.
می‌توانید این گزارش را در فایل PDF از اینجا دانلود کنید.
شروع بخش اول
امروز جمعه ۱۷ آبان است. چندین ماه از شروعِ اعلام جدی شرکت ملی نفت به مردم مبنی بر اقدام برای دریافت مجدد کارت سوخت وسایل نقلیه‌شان می‌گذرد. در طول ماه‌های اخیر چندین پست در ویرگول در رابطه با نحوه‌ی درخواست و پیگیری کارت سوخت برای وسایل نقلیه اعم از ماشین و موتورسیکلت منتشر شده است. طبق آمار گوگل، یکی از این مطالب در صفحه‌ی اول گوگل برای کلید واژه‌ی «پیگیری کارت سوخت» و کلیدواژه‌های مرتبط قرار گرفته است.
از این پس هر جا صحبت از کلید واژه‌ی «پیگیری کارت سوخت» شد منظور، این کلید واژه و سایر کلید واژه‌های مرتبط با آن است.
طی روزهای اخیر، صحبت‌های کمی در رابطه با احتمال سهمیه‌بندی مجدد بنزین به گوش رسیده است. با وجود اینکه شدتِ این شایعه (تا آن زمان سهمیه‌بندی مجدد بنزین، شایعه نامیده میشد) بسیار کم است اما بازدیدهای پست‌های مرتبط در طولِ هفته‌ی گذشته به نسبتِ هفته‌های گذشته ۱.۵ برابر رشد داشته است. این درصد رشد، درصد بالایی است اما اگر تنها بخواهیم آن را از بُعد عدد نهایی بررسی کنیم، با عددی بسیار کوچک رو به رو خواهیم شد.
آنچه تا این لحظه می‌توان به صورت ضمنی اعلام کرد این است که با توجه به اطلاعات کسب شده با وجود گذشتِ چند ماه از اعلام شرکت ملی نفت، همچنان تعدادی از مالکان وسائل نقلیه اقدام به دریافتِ کارت سوخت خود نکرده‌اند.
امروز شنبه ۱۸ آبان است. میزانِ شایعات مبنی بر سهمیه‌بندی بنزین شدت بیشتری پیدا کرده است. در صحبت‌های خودمانی، مردم از احتمالِ سهمیه‌بندی مجدد بنزین می‌گویند. همین باعث شده آمار بازدید پست‌های ذکر شده نسبت به روز گذشته بیش از ۴۰۰٪ رشد داشته باشد.
چیزی که مشخص است، این است که بخشی از جامعه به صورت جدی با نگرانی مبنی بر نداشتنِ کارت سوخت و احتمالِ سهمیه‌بندی سوخت در آینده نزدیک مواجه شده‌اند و اولین عکس العملِ آن‌ها جستجو در گوگل برای آموزش این است که چطور کارت سوختشان را دریافت کنند.
اتفاقی که پیش از این نیز به دفعات برای ما محرز شده است این است که با وجود اینکه مردم زمان زیادی در شبکه‌های اجتماعی یا سرویس‌های پیام‌رسان سپری می‌کنند، اما در شرایط این چنینی که سوال اساسی در ذهن آن‌ها نقش می‌گیرد، قبل از هر چیز به سراغ گوگل می‌روند چرا که بهترین پاسخگو به سوال آن‌ها همان گوگل است. عدم دسترسی مردم به گوگل می‌تواند مشکل زیادی را برای آن‌ها ایجاد کند.
همچنان صحبت‌ها در فضای حقیقی و اینترنت با همان شدتِ قبلی در جریان است. این «کلید واژه» نسبتا به اندازه روز پیش در گوگل جستجو شده و نمی‌توان رشد زیادی را برای آن در نظر گرفت اما با توجه به افزایش رنکِ پست ذکر شده به رتبه‌ی ۱ جستجوی «پیگیری کارت سوخت» کاربران بیشتری نسبت به روز گذشته به ویرگول آمده‌اند. با توجه به افزایش بازدیدها و تعاملات بر روی این پست، سیستم پیشنهاد ویرگول (Recommendation) نیز بیشتر از روزهای قبل این پست‌ها را به مخاطبینِ پست‌های مشابه پیشنهاد می‌دهد.
امروز یک‌شنبه ۲۰ آبان است. از ساعات ابتدایی روز حواشی مربوط به سهمیه‌بندی احتمالی بنزین به شدت افزایش پیدا کرده است و در شبکه‌های اجتماعی ترند شده است. برای اولین بار خبرگزاری‌های رسمی اخباری در رابطه با سهمیه‌بندی بنزین منتشر کرده‌اند اما باز هم به آن برچسب شایعه زده‌اند. اما نگرانی مردم از این بابت کار خود را کرده است؛ بازدیدها و تعاملات بر روی موضوع پیگیری کارت سوخت و سهمیه‌بندی به نسبت روز گذشته در ویرگول بیش از ۶۰۰٪ افزایش داشته است.
امروز سه‌شنبه ۲۱ آبان است. قرار است ۳ روز دیگر بنزین با افزایش قیمت ۵۰درصدی به قیمت ۱۵۰۰ تومان به ازای هر لیتر برسد و نگرانی مردم از این بابت روز به روز بیشتر می‌شود، اما همچنان هیچ شخصیت دولتی در این باره اظهار نظر نکرده است. در نهایت تا پایانِ امشب، تعاملات بر روی این موضوع با رشد ۲۲۰٪ به نسبت روز گذشته مواجه شده است. یعنی چیزی بیشتر از ۶,۰۰۰٪ نسبت به هفته گذشته.
وارد روز ۲۲ آبان شده‌ایم. در حالتِ عادی و با ادامه‌ی روند روزهای پیش، امروز هم باید تعاملات در موضوع سوخت و سهمیه‌بندی با رشد چندصد درصدی مواجه میشد. اما اتفاقی مهم که در ساعات پایانی روز گذشته افتاد، نه تنها باعث شد تعاملات امروز رشد نداشته باشد، بلکه در نهایت هرچند کم ولی باعث رشدِ منفی این ترند در ویرگول شد.
اما آن اتفاق مهم چه بود؟
در ساعاتِ پایانی روز گذشته، مصاحبه تصویری از گزارشگر صدا و سیما با بیژن نامدار زنگه پخش شد. در این مصاحبه‌ی کوتاه، وزیر نفت حدس و گمان در رابطه با سهمیه‌بندی بنزین را شایعه دانست و اعلام کرد هر زمان دولت تصمیمی برای این موضوع بگیرد، خود آن را به مردم اطلاع خواهد داد.
چند سطر بالاتر اعلام کردیم که در روز ۲۱ آبان، این ترند با رشد ۲۲۰٪ مواجه بوده است. اما بیاید به آمار این روز دقیق‌تر نگاه کنیم؛ درست است که عدد نهایی این ترند بین ساعت ۰۰:۰۰ تا ۲۳:۵۹ این روز ۲۲۰ درصد رشد را به ما نشان می‌دهد، اما عکس العمل‌های این ترند از ساعات اولیه شب و پس از پخش مصاحبه وزیر نفت به شدت کاهش یافته است. مطمئنا در صورتی که وزیر نفت مصاحبه‌ای در این مورد نکرده بود، عدد تعاملات روز ۲۱ آبان هم بیشتر بود.
صحبت‌های وزیر نفت مانند ترمز جلوی بزرگ‌تر شدن این حدس و گمان را گرفته است. نمودارِ انتهای امروز به ما نشان می‌دهد این ترند در روز ۲۳ آبان با کاهش ۲۵٪ مواجه شده است. به نظر همه چیز در حال فروکش کردن است. می‌توان امید داشت طی روزهای آینده و مخصوصا با ورود به روز جمعه و تعطیلاتِ آخر هفته، این ترند رو به فراموشی برود.
برخلاف انتظار، در ساعات پایانی دیشب دولت به صورت رسمی افزایش قیمت بنزین و سهمیه‌بندی آن برای وسایل نقلیه را اعلام کرد. موضوعی که با سرعتِ منطقی در حال کاهش و فراموشی بود، امروز به یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های دارندگان وسائل نقلیه تبدیل شده است. نیاز نیست تا انتهای شب برای مشخص شدنِ زنده‌شدن مجدد این ترند صبر کنیم. آمار لحظه‌ای ویرگول نشان دهنده عمق اهمیت این موضوع برای کاربران است. در نهایت در انتهای امروز ما با بزرگترین رشدِ یک موضوع در طول ۳ سال فعالیت ویرگول می‌رسیم. ۶,۵۰۰٪ رشد نسبت به روز قبل.
* با توجه به بازه‌ی گسترده بین اعداد روزهای ۱۷ تا ۲۳ آبان با روز ۲۴ آبان، روشِ بهتر، ترسیم نمودار از لگاریتم اعداد روزهای مختلف است اما به دلیل قابل فهم بودنِ بیشتر این نمودار برای عموم، تصمیم به رسم نمودار به روش شکستن گرفتم. این نمودار در بازه زمانی بین ۲۳ تا ۲۴ آبان شکسته شده است تا رشد و افت این ترند تا روز قبل از اعلام سهمیه‌بندی مشخص باشد.
اگر بخواهیم بر روی نمودار تفاوت دقیق این ۲ روز را نشان دهیم، نتیجه به این شکل خواهد بود.
گروه دیگری از افراد از صبح امروز درگیر این موضوع شده‌اند. تعداد بازدیدهای همزمانِ ویرگول طی دیروز و امروز از پترن روزها و ماه‌های گذشته خارج شده است. با وجودِ توجه بیشتر کارمندان به مسائل کاری در ساعات اولیه روز شنبه، که نتیجه‌اش کاهش بازدیدکنندگان ویرگول در این ساعات می‌شود، اما امروز برخلاف سایر هفته‌ها حجم زیادی از افراد به خاطرِ نداشتنِ کارت سوخت، درگیر پیدا کردنِ راه حلِ مناسب برای دریافت آن هستند. اما در نهایت عددِ ساعت به ساعت تعاملات روی این موضوع تفاوت خاصی با روز گذشته ندارد و بعید است بتواند تا انتهای شب رشد جالب توجهی نسبت به جمعه داشته باشد.
در حالی که دیروز و امروز عدد بازدیدکنندگان همزمان ویرگول به بالاترین میزان در ۳ سال فعالیت آن رسیده است و ما در تلاش هستیم تا با ارتقای سرویس از کندی آن جلوگیری کنیم اتفاقی گریبان ما و بقیه کسب و کارهای آنلاین را می‌گیرد که تاثیر آن تا مدت‌ها با ما خواهد بود؛ بازدیدهای ویرگول از ساعت ۱۷ عصر به شکل غیر قابل باوری در حال کم شدن است. سرویس آمارگیرمان به ما اعلام می‌کند که تعاملات بر روی همه دسته‌بندی‌های موضوعی ویرگول در حال کاهش است. در حال بررسیِ دلیل این مشکل هستیم که دسترسی‌مان به وب‌سایت قطع می‌شود. قطعی که دقایقی بعد متوجه می‌شویم یک قطعی همگانی است.
با وجود میزبانی از ویرگول در سرورهای داخلی، به خاطر برخی ملاحظات فنی که باعث شده ما در برخی بخش‌های ویرگول از سرورهای خارجی نیز استفاده شود، ویرگول هم مانند تعداد زیادی از سرویس‌های دیگر از دسترس کاربران خارج شده است و امکان دسترسی به ویرگول برای افراد داخل کشور و همچنین تیمِ فنی ویرگول فراهم نیست.
متاسفانه به دلیل قطعی اینترنت امکان بررسی دقیق ادامه‌ی این روندِ برای امروز و روزهای آینده فراهم نیست.
در پایین نمودار ۶ استانی که بیشتر از بقیه با این موضوع تعامل داشته‌اند را می‌بینید. همانطور که قابل حدس است شهروندان تهرانی - با اختلاف - بیشتر از سایر استان‌ها بر روی این موضوع حساس بوده‌اند.
متاسفانه تاکنون آمار دقیقی از تعدادِ دقیق وسایل نقلیه در استان‌های مختلف اعلام نشده است و نمی‌توان تحلیل دقیقی بین رابطه‌ی این آمار با میزانِ وسایل نقلیه در هر استان داشت. اما اگر نگاهی به جدول جمعیت استان‌های کشور در سرشماری آمار سال ۹۵ بیندازیم متوجه می‌شویم که اکثرا میزان تعامل مردم با این ترند یک رابطه خطی با تعداد ساکنانِ استان‌ها دارد. مردمِ استان تهران با اختلاف زیادی نسبت به سایر استان‌ها نگرانی بیشتری در این رابطه داشته‌اند و پس از آن ساکنین خراسان رضوی و اصفهان بیشترین تعاملات را به خود اختصاص داده‌اند.
اما استان چهارم، استان البرز است. همجواری این استان با تهران و تعداد زیادهای سفرهای کاری که ساکنانِ آن روزانه به تهران دارند می‌تواند دلیل قابل اعتنایی برای رتبه‌ی چهارم آن باشد. پس از آن هم استان فارس قرار دارد. اما استانی که بیشترین تفاوت را بین این ۲ جدول تشکیل داده است، خوزستان است. این استان با وجود اینکه با فاصله‌ی کمی نسبت به فارس، پنجمین استان پرجمعیت ایران است، اما در روزهای منتهی به سهمیه‌بندی بنزین، کمترین تعامل را در این موضوع داشته است و اکثرا حتی جزو ۱۰ استان اصلی هم نبوده است.
پایان بخش اول
شروع بخش دوم
در این بخش مروری خواهم داشت بر مقایسه‌ی تعاملات کاربران ویرگول بر روی پست‌های با موضوع استارتاپ، بنزین و اینترنت در بازه‌ی زمانی ۱۹ آبان تا ۱۰ آذر.
به غیر از دو موضوع بنزین و اینترنت، سهمیه‌بندی بنزین باعث شکل گیری چند ترند موضوعی دیگر در ویرگول از قبیل «اعتراض» نیز گردید. اما به دلیل اینکه اینگونه پست‌ها نیز در اکثر موارد زیرمجموعه‌ی یکی از موضوعات بنزین و اینترنت بودند، من هم این ۲ موضوع را برای بررسی این بازه‌ی زمانی انتخاب کردم. اما در کفه‌ی دیگر ترازو، دلیل انتخاب موضوع کسب و کار این است که این دسته‌ی موضوعی، یکی از فعال‌ترین دسته‌های موضوعی ویرگول است و کاربران در شرایط عادی، فعالیت بالایی در این موضوع داشتند. پس به همین دلیل کسب و کار در این گزارش نماینده‌ی همه کاربرانی است که در ویرگول نگرانِ شغل و موفقیت کسب و کارشان بوده‌اند می‌باشد و شاهدی است بر اتفاقی که برای ما و آن‌ها افتاد.
در گزارش ذیل، عددِ هر دسته بنابر محتوای منتشر شده و تعاملات روی پست‌های آن موضوع در هر روز به دست آمده است و برخلاف گزارش قبلی، بازدیدها جزو معیارها نبوده است.
در این روزها همانطور که در نمودار این بخش مشخص است، تعاملات بر روی موضوع اینترنت کاملا ۰ بوده است. موضوع بنزین هم با توجه به آنچه که در بخش اولِ گزارش اعلام شد دارای تعاملاتی است که هر روز در حال رشد است اما همچنان فاصله قابل توجهی با دسته موضوعی کسب و کار دارد. این دسته مانند همیشه یکی از فعال‌ترین موضوعات در ویرگول است است.
با رسیدن به روز ۲۳ آبان (پنج شنبه) و آخر هفته، مانند هفته‌های گذشته تعداد تعاملات بر روی موضوع کسب و کار به شکل طبیعی کم می‌شود. تعاملات بنزین هم نسبتا برابر با روز پیش بوده که فعالیت‌های آن به ۲ دسته‌ی اکانت‌های کسب و کارها در حوزه‌ی وسائل نقلیه و حمل و نقل و همچنین کاربرانی که در پست‌های شخصی‌شان از این موضوع نوشته‌اند تقسیم می‌شود. همچنان نیر ترند موضوعی اینترنت ۰ است.
سهمیه‌بندی و افزایش قیمت بنزین اعلام شده است. به همین دلیل تعاملات روی بنزین با افزایش چندصد درصدی همراه بوده است اما آنچه که قابل توجه است این است که تغییری در آمار مربوط به کسب و کار به نسبت جمعه‌های قبلی اتفاق نیفتاده است و افرادِ دنبال کننده‌ی این موضوع، با وجود افزایش قیمت بنزین همچنان درگیر یکی از بزرگترین دغدغه‌هایشان هستند؛ شغلشان.
قبل از هر چیز به یاد داشته باشید اینترنت بین الملل عصر امروز قطع شده است و همزمان با قطعی اینترنت، دسترسی کاربران داخل کشور به ویرگول قطع شده است.
تعاملات روی بنزین به نسبت روز گذشته با کاهش همراه بوده است. اما اتفاق عجیب، کاهش بی‌سابقه در موضوع کسب و کار است. با توجه به انتقال اعتراضات از فضای مجازی به فضای حقیقی، توجه اکثر فعالین این موضوع کاملا به سمت دیگری رفته است. همچنان هم هیچ تعاملی بر روی موضوع اینترنت مشاهده نشده است.
با قطع یک‌باره‌ی اینترنت در عصر امروز، ویرگول نیز از دسترس کاربران داخل کشور خارج شد وگرنه می‌توانستیم شاهد رشد ترند اینترنت در همان ۶ ساعت باقی‌مانده باشیم.
از عصر امروز ویرگول برای کاربران داخل کشور نیز در دسترس است.
همین که چند ساعت مانده تا پایان ۲۶ آبان، ویرگول در دسترس کاربران قرار گرفت کافی است تا یکی از سریع‌ترین ترندهای ویرگول شکل بگیرد. در این ساعات کمتر پستی را شاهد هستیم که در موضوعی به جز اعتراض به قطعی اینترنت منتشر شده باشد. برخلاف دیروز که موضوع بنزین با کاهش تعامل مواجه شد، همین چند ساعت، تعاملات کاربران در این موضوع را تقریبا به عددی برابر با جمعه رساند.
موضوع کسب و کار مانند تمامِ موضوعات تخصصی دیگر، امروز هم مانند دیروز پایین‌ترین مقدار تعامل در کل دورانِ فعالیت ویرگول را داشته است.
هر چند که ویرگول از دیروز در دسترس قرار گرفته است اما متاسفانه به دلیل اینکه «ایمیل» تنها راه ثبت‌نام در ویرگول است، امکان ثبت‌نام برای خیلی از کاربران جدید وجود ندارد. نکته‌ی تعجب آور این است که با وجود برقرار بودن دسترسی به سرویس‌دهنده‌های داخلی ایمیل، کاربران تمایلی به استفاده از آن‌ها نشان ندادند.
با توجه به ادامه‌ی قطعی اینترنت بین‌الملل، اینترنت با رشد ۷ برابری نسبت به دیروز همچنان به رشد خود ادامه داده‌است. همچنین کاربران در کنار موضوع اینترنت، بنزین را نیز فراموش نکرده‌اند و این موضوع هم نزدیک به ۳.۵ برابر رشد به نسب روز پیش داشته است.
با استناد بر آمارِ سرویس آمارگیر داخلی ویرگول، در طول این روزها بازدیدهای ویرگول بین ۹۰ تا ۹۶٪ نسبت به ۲ هفته‌ی گذشته کاهش داشته است.
متاسفانه باز هم ویرگول از بامداد امروز تا صبح چهارشنبه ۲۹ آبان از دسترس کاربران خارج شد و در نمودار زیر آمار این روز وارد نشد.
در روزهای ۲۹ تا ۱ آذر، باز هم ترند موضوع اینترنت به اندازه‌ی روز ۲۷ آبان بوده است و همانطور که نمودار این چند روز مشخص می‌کند، نیاز مردم به اینترنت باعث شده موضوع بنزین برای آن‌ها از درجه‌ی اهمیت خارج شود و به نسبت روزهای قبل به شدت افت کند.
از روز پنج‌شنبه ۳۰ آبان نیز دسترسی تعداد محدودی از دانشگاه‌ها و سازمان‌های دولتی به اینترنت بین‌الملل مجددا فعال گردید و طی ۲ روز آینده اینترنت مشترکین خانگی در تعدادی از شهرهای کشور هم فعال گردید.
طبق گزارشات NetBlocks، دسترسی اینترنت کشور که طی هفته‌ی اخیر به ۴٪ رسیده بود در روز پنج‌شنبه (۳۰ آبان) به ۱۵٪ و در روز شنبه ۲ آذر به ۶۴٪ رسیده است.
با فعال شدنِ مجدد اینترنت، موضوع کسب و کار هم مجددا برای یک روز در روز ۲ آذر با رشد قابل توجهی مواجه شده است اما همچنان موضوع اینترنت بسیار داغ‌تر از آن است. موضوعی که نهایتا تا ۱۱ آذر طول می‌کشد که به صورت کامل جای خود را به کسب و کار بدهد.
نهایتا تعاملات موضوع اینترنت بعد از ۱۶ روز، در روز ۱۱ آذر به نزدیک صفر رسید و موضوع کسب و کار توانست تا حدودی به جایگاه قبلی خود بازگردد. اما آیا می‌توان اعتقاد داشت همه چیز برای مردم به وضعیت قبل از قطعی اینترنت برخواهد گشت؟
پایان بخش دوم
شروع بخش سوم
همزمان با قطعی اینترنت، دسترسی به موتور جستجوی گوگل نیز مسدود شد. به همین دلیل کاربران برای پیدا کردن پاسخِ سوالات خود امید به موتورهای جستجوی داخلی بستند. سرویس‌هایی که یکی پس از دیگری از دسترس خارج شدند تا مشخص شود داشتنِ موتور جستجوی داخلی در حال حاضر چیزی بیشتر از یک فرضیه نیست.
در آن روزهای قطعی اینترنت، ویرگول میزبان کاربرانی بود که با عدم دسترسی به گوگل، نیاز به پیدا کردن پاسخ سوالاتشان داشتند و برخی از آن‌ها سرویس جستجوی ویرگول را برای پیدا کردنِ پاسخِ سوالات خود انتخاب کردند. در مدتِ یک هفته قطعی اینترنت، کاربران در ویرگول به صورت روزانه ۲.۵ برابر بیشتر نسبت به هفته‌های گذشته سوالات خود را جستجو کردند و میانگین طول عباراتِ جستجو از ۱.۴ کلمه به ۲.۳ کلمه رسید که نشان‌دهنده‌ی تفاوتِ رفتاری متفاوت جستجو کنندگان در طول یک هفته بود.
خوشبختانه با وصل شدن اینترنت، دسترسی ما و کاربران به گوگل مجدد برقرار شد. همزمان با این اتفاق، جستجوی داخلی ویرگول با کاهش تقاضای ۵۰٪ مواجه شد.
اما در نهایت میزان جستجویی که روزهای بعد از وصل شدن اینترنت در ویرگول انجام گرفت، به نسبت روزهای قبل از قطعی با رشد ۲۵٪ مواجه شده است.
چیزی که مشخص است، جامعه‌ی ایران مثل مردم کشورهای دیگر، امروز بیش از هر زمانِ دیگر نیاز به استفاده از یک موتور جستجوی عادل و قدرتمند برای دریافت پاسخِ پرسش‌هایشان دارند. جوابِ اول این نیاز با فاصله نسبت به رتبه‌های بعدی گوگل است. امیدواریم این مورد را بیش از پیش در نظر داشته باشیم که با محدود کردنِ گوگل یا هر سرویس دیگر چه اخلالی در زندگی مردم می‌تواند ایجاد شود.
در طول روزهای قطعی اینترنت، جستجوهایی زیادی در رابطه با بنزین، سهمیه‌بندی، کارت سوخت، تظاهرات و… در ویرگول شکل گرفت اما در این مطلب، قصد بررسی هیچکدام از آن‌ها را نداریم و برعکس، آن کلید واژه‌ای را بررسی می‌کنیم که به ظاهر کمترین اهمیت را در مقوله‌ی قطع اینترنت داشته است؛ مهاجرت.
در مدت ۳ سال فعالیت ویرگول، چندین مرتبه موضوع مهاجرت تبدیل به ترند ویرگول شده است. موضوعی که با وجود ترند شدن در آن لحظه، نتیجه و خروجیش چند ماه بعد و در زمانِ خداحافظی دوستان و آشنایانمان نمود پیدا می‌کند. حوادث آبان‌ماه یکی دیگر از دفعاتی است که موجب شد این موضوع نه بر سر زبان‌ها بیفتد، بلکه در ذهن خیلی از دوستانمان پررنگ شود.
ویرگول با توجه به کاربرانی که از سرگذشت مهاجرت خودشان به کشورهای دیگر نوشته‌اند تبدیل به مرجع خوبی در این موضوع شده است. برای همین افراد زیادی هر روز برای کسب اطلاعات در این مورد به ویرگول مراجعه می‌کنند.
در نمودار زیر میزان جستجوی کلیدواژه‌های مربوط به مهاجرت در طول ۳ ماه گذشته در بازه‌های هفتگی قابل مشاهده است. آن چه که مشخص است، با وجود همه سختی‌های اقتصادی که از بهار سال ۹۷ شدت گرفت، اما باز هم در طول ماه‌های گذشته مهاجرت حداقل جزو اولویت‌های اصلی کاربران ویرگول نبوده است. اما در هفته‌ای که با سهمیه‌بندی بنزین شروع شد دغدغه‌ی مردم درباره مهاجرت تا ۳۰۰٪ افزایش یافت. همانطور که مشخص است این‌بار برخلاف سایر موارد همچنان و بعد از نزدیک به ۲ماه از آن تاریخ، این ترند به حالت سابق برنگشته است و تا چند هفته‌ی آینده نیز بعید است به شرایط عادی برگردد.
پایان گزارش.
