اکثر ما برای فردامون برنامه ریزی میکنیم ولی بعضی از ماها نمیتونیم زمان کافی برای بقیه ی کارهامون پیدا کنیم و همیشه وقتمون رو تلف میکنیم و از خودمون این سوال رو میپرسیم که: من چطوری زمانم رو مدیریت کنم؟ من تو این مقاله 4 تا از روش های موثر در مدیریت زمان رو میخوام یادتون بدم تا بتونید از وقتتون به بهترین شکل استفاده بکنید.
با من همراه باشید.
این 4 روشی که میخوام براتون یاد بدم، روش هایی هستن که بر اثر تجربیات، آزمون و خطا های خودم و تحقیقات پیدا شده که میتونه تاثیرات مثبتی هم روی سلامت روان، سلامت جسمانی و سبک زندگیتون بذاره.
این 4 روش اینها هستن:
پاک کردن اَپ هایی که شما وقتتون رو در اونجا صرف میکنید؛ مثل فیسبوک، توییتر (یا همون X)، اینستاگرام، یوتیوب، تلگرام و... میتونه در مدیریت زمان و انجام برنامه های عقب مونده تون تاثیر عالی بذاره، چون بیشتر مردم وقتشون رو در فضای مجازی صرف میکنن و کار هایی که قرار بود انجام بدن رو فراموش میکنن (که اینا هم تاثیرات منفی مخصوص خودشون رو دارن).
شاید برای کسانی که با دوستان و آشنایان از طریق این برنامه ها در ارتباط هستند، سخت باشه که برنامه ها رو حذف کنن، همچنین برای کسانی که کسب و کار دارن هم خیلی سخته، میدونم… برای همین، من یک روشی رو پیدا کردم که به نظرم برای شما قابل قبول تر باشه؛ شما میتونید زمانی برای استفاده از این برنامه ها تعیین کنید، با این روش میتونید هم به کاراتون برسید و هم بتونید به پیام هاتون جواب بدید و یا با اطرافیانتون صحبت کنید. به نظرم با این روش میتونید از فضای مجازی بهترین بهره رو ببرید.
به علاوه، بهتره که از کانال یا پیج افرادی که هیچ آموزش و یا تاثیری در زندگیتون ندارن، بیاید بیرون و اونا رو دنبال نکنید، چرا؟ چون این جور آدم ها بیشتر اوقات داشته های الکی شون رو به رخ مخاطبان شون می کشن و وقت، انرژی و سلامت ذهنی تون رو ازتون میگیرن و هیچ اهمیتی هم به شما نمیدن و حتی در آخر، هیچی دستگیر شما نمیشه. پس برای خودتون هم که شده این آدم های سمّی رو دنبال نکنید و به جاش، آدم های تاثیر گذار و آموزنده مثل دیوید گاگینز، آلِکس هرمزی و... رو دنبال کنید.
بله، بازی های ویدیویی رو باید از زندگیمون حذف کنیم، چرا؟ چون این ها هم باعث میشن که وقتمون رو هدر بدیم و به کار هامون نرسیم. بازی ها بد نیستن و یا برای سلامتی ما مضر هم نیستن، بلکه چیزی که میخوام بگم اینه که بازی هایی که شما بر روی اون ها اعتیاد دارید رو حذف بکنید؛ مثلا call of duty، PUBG، free fire، GTA online، Fortnite، stronghold و...
میدونم که این کار خیلی سخته برای شما، چون بلاخره چندین سال هست که داشتید گیم بازی می کردید، ولی برای این که به کار هاتون برسید و یا اصطلاحاً "به زندگیتون برسید" و پیشرفت کنید، این کار واجبه!
احتمالا شما به این تحقیقی برخوردید که بازی های ویدئویی برای فعالیت مغز خوبه، بله خوبه اما باید به شما بگم:
هرچیزی کمش دارو، متوسطش غذا و زیادش سم است، حتی محبت کردن
ابو علی سینا
اگه شما بیش از حد بازی های کامپیوتری انجام بدید، سلامت فیزیکی و روانی شما بد و بدتر میشه - که بهترین کار اینه که برای افزایش خلاقیت و بهبود عملکرد مغز، وقت کمی برای بازی کردن بذارید (مثلا 40 دقیقه) - و بازی هایی با داستان های خارق العاده بازی کنید (البته اگه بخواید به بازی کردن ادامه بدید). اگه نظر منو بخواید، بهترین کار اینه که بازی های ویدیویی رو کنار بگذارید و به زندگی واقعی سلام کنید!😉
برای یک لحظه فکر کنید، اکثر کار هایی که دارید، احتمالا کار های دیگران هستن، به این معنی که این کار ها رو برای خوشحال کردن دیگران و یا برای منفعت دیگران انجام میدید. برای همین بهترین کار اینه که این کار ها رو از برنامه تون حذف کنید و به درخواست هایی که به نفع شما نیستن، نه بگید. البته، تنها کار های دیگران نیست که وقت شما رو تلف میکنه، بلکه کار های بی اهمیتی مثل چک کردن پیام ها، تمیز کردن روزانه خونه یا خود، چت با دوستان، چرخیدن در اینترنت یا فضای مجازی و... من نمیگم که به پیام ها نگاه نکنید یا خونه تون رو تمیز نکنید، بلکه پیام هاتون رو بعد از کار هاتون چک کنید و ماهی یک بار، اگه خواستین خونه تون رو تمیز کنید.
بخش بعدی از مقاله چگونه زمان را مدیریت کنم؟ دربارۀ دوپامین هست که به نظرم بهتره اول توضیحش بدم و بعد به چهارمین روش بریم تا بتونید درک کامل از چهارمین مورد رو داشته باشید.
دوپامین، یک هورمون لذت بخش و شادی بخشِ شیمیایی هست که در وسط مغز و با ترکیب چند هورمون و با کار کردن چندین عصب تولید میشه. این هورمون بر اثر غذا هایی که میخوریم، موسیقی که میشنویم، کار هایی که دوست داریم انجام بدیم، ارضای جنسی، مصرف انواع مواد مخدر، مصرف سیگار و... ترشح میشه؛ کلاً هر چیزی که برای انسان لذت بخش هست، باعث ترشح این هورمون میشه.
نحوه ترشح این هورمون هم به سلامت روان، مغز و عادت ها هم ربط داره که در ادامه توضیح میدم.
دوپامین دو نوع داره؛ دوپامین مثبت (خوب) و دوپامین منفی (بد). اسم های این نوع دوپامین ها جهت شناسایی نحوه ترشح دوپامین نام گذاری شده و هیچ ربطی به نوع دوپامین نداره.
دوپامین های منفی، از کار های ناسالم و منفی ترشح میشه؛ مثل مصرف مواد مخدر، مصرف سیگار، خوردن هله هوله، خود ارضایی، چرخیدن در فضای مجازی، دیدن فیلم و سریال، دیدن فیلم های مستهجن و...
دوپامین های مثبت هم از کار های سالم و مفید ترشح میشه؛ مثل کتاب خوندن، تحقیق کردن، نقاشی کردن، دیدن انواع هنر های زیبا، نوشتن، ورزش کردن، رقصیدن، کوهنوردی، ساختن چیزی، صحبت کردن با کسی که دوستش داریم، جنگل رفتن، رفتن به دوشِ آب سرد و... .
شاید براتون سوال شده باشه که فرق بین دوپامین مثبت و دوپامین منفی چیه؟ اگه بخوام تنها تاثیرشون رو بگم - هیچ تاثیری نداره - ولی اگه بخوام کلی بگم، آره خیلی تاثیر داره. ببینید، دوپامین منفی به تنهایی هیچ ضرری نداره ولی نتیجه ای که بعد از ترشح اون رخ میده اهمیت داره، مثلا وقتی که شما از یک سریالی خوشتون اومده، شما بار ها این سریال رو نگاه میکنید و در ادامه، معتاد به اون سریال میشید و وقتی که سریال تموم میشه، شما یک نوعی احساس افسردگی می گیرید و تلاش می کنید که به دنبال سریال دیگه ای بگردید که اون حس رو به شما برگردونه (مثل سریال های ترکی).
بذارید براتون یک مثال دیگه بزنم، (این بیشتر برای پسر ها صدق میکنه) وقتی که شما استمنا می کنید، اولاش خیلی لذت بخشه ولی در پایان، احساس گناه به سراغتون میاد و حتی شما یک عادت بد جدیدی رو خلق کردید که فرار کردن از اون سخت ترین کاره!
این کاریه که دوپامین های منفی (یا دوپامین های زود گذر) انجام میدن؛ اول، حس لذت و شادی رو بهتون میدن و بعد از اون حس لذت، شما رو به اون کار معتاد میکنن و بعد از این که اون حس لذت آروم آروم از بین رفت، شما دچار افسردگی میشید و یک عادت بدِ جدیدی رو میسازید.
و اما دوپامین مثبت، دوپامین های مثبت شاید سخت و خسته کننده به نظر برسن، اما بعد از تحمل دشواری هاشون، یک نوعی از حس لذت به شما دست میده که این حس باعث سالم تر شدن مغز، بدن و روان شما میشه و حتی جالب اینجاست که در کار هاتون عملکرد بهتری خواهید داشت.
تا حالا به این فکر کردین که چرا کار هایی که قبلا انجام میدادین دوباره اون لذت قبلی رو نمیده؟ خب، جوابش توی دوپامینه. گیرنده های دوپامین، بستگی به نحوه دریافت شون، تقویت و یا ضعیف میشن.
حالا اگه گیرنده های دوپامین ضعیف و یا قوی تر باشن چی میشه؟ اگه گیرنده ها ضعیف باشن، اون حس لذت قبلی رو دریافت نمی کنید و به مرور زمان، شما به افسردگی مبتلا می شوید. اگه گیرنده ها قوی باشن، شما از کوچیکترین چیز ها هم لذت می برید و اگه قبلاً افسردگی داشتید، به مرور زمان درمان میشید.
حالا سوال اینجاست که ما چطوری میتونیم گیرنده های دوپامین مون رو تقویت کنیم؟
جوابش در چهارمین مورد مقاله هست.
دورۀ دوپامین دیتاکس هم مثل دوپامین، چند نوع داره ولی اگه بخوام توضیح کامل بدم که چی هست؟ میتونم اینو بگم: دوپامین دیتاکس یک دوره ایه که شما کم کم یا شاید هم برای یک یا چند روز، کل کار هایی که باعث ترشح دوپامین منفی میشه رو متوقف میکنید و کار های سختی که باعث ترشح دوپامین های مثبت میشه رو انجام میدید (و یا شاید هم انجام نمیدید) تا مغزتون از دوپامین های زائد پاکسازی بشه.
بهم اعتماد کنید، گذروندن این دوره میتونه کل زندگیتون رو تغییر بده؛ البته اگه به عادت تبدلیش کنید عالی میشه، ولی این انتخاب خودتونه😉.
همونطور که گفتم، دوپامین دیتاکس چند نوع داره که قوانینشون نسبت به هم دیگه متفاوتن. من سعی میکنم که به طور خلاصه هرکدومشون رو براتون توضیح بدم تا خودتون بتونید نسبت به روتین روزانتون یکیشون رو انتخاب کنید.
اولین نوعش که خیلی ها انجامش میدن، اینه که شما به مدت 24 ساعت تمام کار هایی که بهتون دوپامین میدن رو انجام نمیدید (چه خوب باشه، چه بد) و درست مثل غار نشین ها روزتون رو میگذرونید. دومین نوع دوپامین دیتاکس اینه که شما به جای 24 ساعت، 2 یا 3 روز رو بدون دوپامین های بد میگذرونید و فقط میتونید دوپامین های مثبت رو ترشه کنید. سومین نوعش هم اینه که ما این دوره رو به عادت تبدیل میکنیم، یعنی ما آروم آروم دوپامین های منفی رو حذف میکنیم و دوپامین های مثبت رو جایگزین میکنیم؛ مثلا به جای نگاه کردن به تلویزیون، پیاده روی کنیم و یا بجای استفاده از فضای مجازی، کتاب بخونیم.
میتونیم بگیم که در این دوره، عادت هاتون کاملاً تغییر پیدا میکنه. شاید برای شما سوال شده باشه که عادت های ناسالم و یا کار های ناسالم چه ربطی به مدیریت زمان داره؟ خب، عادت ها و کار های ناسالم خیلی به مدیریت زمان ربط داره، چون اگه دوپامین شما بالا بره، احساس میکنید که نیازی برای انجام کار ها نیست و شما میتونید بعداً کارهاتون رو انجام بدید و یا انقدر احساس لذت و شادی میکنید که کار های مهم تون رو فراموش میکنید که راه حلش هم همون دوپامین دی تاکسه.
من خودم هم تازه یاد گرفتم که دوپامین دیتاکس چند نوع داره و میتونستم راحت ترین نوعش رو انتخواب کنم و بتونم خیلی راحت به یک عادت تبدیلش کنم:)) ولی خب من بهتون پیشنهاد میکنم که نوع سوم دوپامین دی تاکس رو انجام بدید چون هم میتونید عادت هاتون رو به راحتی تغییر بدید و هم میتونید در زندگیتون پیشرفت چشمگیری داشته باشید. این قوانین شاید حوصله سربر به نظر برسن، ولی حتما تاثیرشون رو در بلند مدت میبینید، فقط و فقط باید انجامشون بدین و این قوانین رو تحمل کنید، همین😁.
من تو این مقاله، بهتون 4 روش برای مدیریت زمان رو یاد دادم و همچنین، براتون کارایی دوپامین رو هم یک ذره توضیح دادم :)
لطفا بعد از این که این مقاله رو مطالعه کردید، برید و حتماً انجامش بدید تا بتونید در زندگیتون پیشرفت کنید. اگه سوال یا نظری دارید، لطفاً با من به اشتراک بذارید.
- ممنون از وقت با ارزش شما.
