اکثر ما برای فردامون برنامه ریزی میکنیم ولی بعضی از ماها نمیتونیم زمانی کافی برای بقیه ی کارهامون پیدا کنیم و همیشه وقتمون رو تلف میکنیم و از خودمون این سوال رو میپرسیم: من چطوری زمان رو مدیریت کنم؟ من تو این مقاله 4 تا از روش های موثر در مدیریت زمان رو میخوام یادتون بدم.
با من همراه باشید.
این 4 روشی که میخوام براتون یاد بدم، روش هایی هستن که بر اثر آزمون و خطا های خودم و تحقیقات پیدا شده که میتونه تاثیرات مثبتی هم روی سلامت روان، سلامت جسمانی و سبک زندگیتون بذاره.
این 4 روش اینها هستن:
پاک کردن اَپ هایی که شما وقتتون رو در اونجا صرف میکنید؛ مثل فیسبوک، توویتر (یا همون X)، اینستاگرام، یوتیوب، تلگرام و... میتونه در مدیریت زمان و انجام برنامه های عقب مونده تون تاثیر عالی بذاره، چون بیشتر مردم وقتشون رو در فضای مجازی صرف میکنن و کار هایی که قرار بود انجام بدن رو فراموش میکنن، که این هم تاثیرات منفی مخصوص خودش رو داره.
شاید برای کسانی که با دوستان و آشنایان از طریق این برنامه ها در ارتباط هستند، سخت باشه که برنامه ها رو حذف کنن، همچنین برای کسانی که کسب و کار دارند خیلی سخته، میدونم… برای همین، من یک روشی رو پیدا کردم که به نظرم برای شما قابل قبول تر باشه؛ شما میتونید زمان برای استفاده از این برنامه ها تأیین کنید، با این روش میتونید هم به کارهاتون برسید و هم بتونید به پیام هاتون جواب بدید و یا با اطرافیانتون صحبت کنید. به نظرم با این روش میتونید از فضای مجازی بهترین بهره رو ببرید.
به علاوه، بهتره که از افرادی که هیچ آموزش و یا تاثیری در زندگیتون ندارن رو دنبال نکنید، چرا؟ چون این جور آدم ها بیشتر اوقات داشته های الکی شون رو به رخ مخاطبانشون میکشن و وقت، انرژی و سلامت ذهنی تون رو ازتون میگیرن و هیچ اهمیتی هم به شما نمیدن و حتی در آخر، هیچی دستگیر شما نمیشه. پس برای خودتون هم که شده این آدم های سمّی رو دنبال نکنید و به جاش، آدم های تاثیر گذار و آموزنده رو دنبال کنید.
بله، بازی های کامپیوتری رو باید از زندگیمون حذف کنیم، چرا؟ چون این ها هم باعث میشن که وقتمون رو هدر بدیم و به کار هامون نرسیم. بازی ها بد نیستن و یا برای سلامتی ما مضر هم نیستن، بلکه چیزی که میخوام بگم اینه که بازی هایی که بی پایان هستن و شما بر روی این ها اعتیاد دارید رو حذف بکنید؛ مثلا کالاف دیوتی، پابجی، فری فایر، جی تی ای آنلاین، فورتنایت و...
میدونم که این کار خیلی سخته برای شما، چون بلاخره چندین سال هست که داشتید گیم بازی میکردید، ولی برای این که به کار هاتون برسید و یا اصطلاحاً "به زندگیتون برسید"، نیازه. احتمالا شما به این تحقیقی برخوردید که بازی های ویدئویی برای فعالیت مغز خوبه، بله خوبه اما باید به شما بگم:
هرچیزی کمش دارو، متوسطش غذا و زیادش سم است، حتی محبت کردن
ابو علی سینا
اگه شما بیش از حد بازی های کامپیوتری انجام بدید، سلامت فیزیکی و روانی شما بد و بدتر میشه - که بهترین کار اینه که برای افزایش خلاقیت و بهبود عملکرد مغز، وقت کمی برای بازی کردن بذارید (مثلا 40 دقیقه) - و بازی هایی با داستان های خارق العاده بازی کنید (البته اگه بخواید به بازی کردن ادامه بدید). اگه نظر من رو بخواید، بهترین کار اینه که بازی های ویدیویی رو کنار بگذارید و به زندگی واقعی سلام کنید!
برای یک لحظه فکر کنید، اکثر کار هایی که دارید، احتمالا کار های دیگران هست، برای همین بهترین کار اینه که این کار ها رو از برنامه تون حذف کنید و به درخواست هایی که به نفع شما نیست، نه بگید. البته، تنها کار های دیگران نیست که وقت شما رو تلف میکنه، بلکه کار های بی اهمیتی مثل چک کردن پیام ها، تمیز کردن روزانه خانه یا خود، چت با دوستان، چرخیدن در اینترنت یا فضای مجازی و... من نمیگم که به پیام ها نگاه نکنید یا خونه تون رو تمیز نکنید، بلکه پیام هاتون رو بعد از کار هاتون چک کنید و ماهی یک بار اگه خواستین، خونه تون رو تمیز کنید.
بخش بعدی از مقاله چگونه زمان را مدیریت کنم؟ درباره دوپامین هست که به نظرم بهتره اول توضیحش بدم و بعد به چهارمین روش بریم تا بتونید درک کامل از چهارمین مورد رو داشته باشید.
دوپامین، یک هورمون لذت بخش و شادی بخشِ شیمیایی هست که در وسط مغز و با ترکیب چند هورمون و با کار کردن چندین عصب تولید میشه. این هورمون بر اثر غذا هایی که میخوریم، موسیقی که میشنویم، کار هایی که دوست داریم انجام بدیم، ارضای جنسی، مصرف انواع مواد مخدر، مصرف سیگار و... ترشح میشه؛ کلا هر چیزی که برای انسان لذت بخش هست، باعث ترشح این هورمون میشه.
نهوه ترشح این هورمون هم به سلامت روان، مغز و عادت ها هم ربط داره که در ادامه توضیح میدم.
دوپامین دو نوع داره؛ دوپامین مثبت (خوب) و دوپامین منفی (بد). اسم های این نوع دوپامین ها جهت شناسایی نحوه ترشح دوپامین نام گذاری شده و هیچ ربطی به نوع دوپامین نداره.
دوپامین های منفی، از کار های ناسالم و منفی ترشح میشه؛ مثل مصرف مواد مخدر، مصرف سیگار، خوردن هله هوله، خود ارضایی، چرخیدن در فضای مجازی، دیدن فیلم و سریال، دیدن فیلم های مستهجن و...
دوپامین های مثبت هم، از کار های سالم و مفید ترشح میشه؛ مثل کتاب خوندن، تحقیق کردن، نقاشی کردن، دیدن انواع هنر های زیبا، نوشتن، ورزش کردن، رقصیدن، کوه نوردی، ساختن چیزی، صحبت کردن با کسی که دوستش داریم، جنگل رفتن، رفتن به دوشِ آب سرد و... .
شاید براتون سوال شده باشه که فرق بین دوپامین مثبت و دوپامین منفی چیه؟ اگه بخوام تنها تاثیرشون رو بگم - هچ تاثیری نداره - ولی اگه بخوام کلی بگم، آره خیلی تاثیر داره. ببینید، دوپامین منفی به تنهایی هیچ ضرری نداره ولی نتیجه ای که بعد از ترشح اون رخ میده اهمیت داره، مثلا وقتی که شما از یک سریالی خوشتون اومده، شما بار ها این سریال رو نگاه میکنید و در ادامه، معتاد به اون سریال میشید و وقتی که سریال تموم میشه، شما یک نوعی احساس افسردگی میگیرید و تلاش میکنید که به دنبال سریال دیگه ای بگردید که اون حس رو به شما برگردونه.
این همون چیزیه که دوپامین منفی انجام میده، بگذارید براتون یک مثال دیگه بزنم، (این بیشتر برای پسر هاست) وقتی که شما استمنا میکنید، اولاش لذت بخش هست ولی در پایان، احساس گناه به سراغتون میاد، اما شما یک عادت بد جدیدی رو خلق کردید که فرار کردن از اون سخت ترین کاره!
این کاریه که دوپامین های منفی (یا دوپامین های زود گذر) انجام میدن؛ اول، حس لذت و شادی رو بهتون میدن و بعد از اون حس لذت، شما رو به اون کار معتاد میکنه و بعد از این که اون حس لذت آروم آروم از بین رفت، شما دچار افسردگی میشید و یک عادت بدِ جدید رو میسازید.
و اما دوپامین مثبت، دوپامین های مثبت شاید سخت و خسته کننده به نظر برسه، اما بعد از تحمل دشواری هاش، یک نوعی از حس لذت به شما دست میده که این حس باعث سالم تر شدن مغز، بدن و روان شما میشه و حتی در کار هاتون عملکرد بهتری خواهید داشت.
تا حالا به این فکر کردین که چرا کار هایی که قبلا انجام میدادین دوباره اون لذت قبلی رو نمیده؟ خب، جوابش توی دوپامینه. گیرنده های دوپامین، بستگی به نهوه دریافتشون، تقویت و یا ضعیف میشن.
حالا اگه گیرنده های دوپامین ضعیف و یا قوی تر باشن چی میشه؟ اگه گیرنده ها ضعیف باشن، اون حس لذت قبلی رو دریافت نمیکنید و به مرور زمان، شما به افسردگی مبتلا میشید، و اگه گیرنده ها قوی باشن، شما از کوچیک ترین چیز ها هم لذت میبرید و اگه قبلاً افسردگی داشتید، به مرور زمان درمان میشید.
حالا سوال اینجاست که ما چطوری میتونیم گیرنده های دوپامین مون رو تقویت کنیم؟
جوابش در چهارمین مورد و دوره دوپامین دیتاکس هست.
دوره دوپامین دیتاکس، برای پاکسازی مغز ما از دوپامین های بَد هست که شما برای یک روز در هفته و یا دو روز در هفته، کار های ناسالم ولی لذت بخش و یا عادت های ناسالم تون رو کنار میذارید. شاید برای شما سوال شده باشه که عادت های ناسالم و یا کار های ناسالم چه ربطی به مدیریت زمان داره؟ خب، عادت ها و کار های ناسالم خیلی به مدیریت زمان ربط داره، چون اگه دوپامین شما بالا بره، احساس میکنید که نیازی برای انجام کار ها نیست و شما میتونید بعدا کارهاتون رو انجام بدید و یا انقدر احساس لذت و شادی میکنید که کار های مهمتون رو فراموش میکنید که راه حلش هم همون دوپامین دی تاکسه.
همون طور که گفتم، دوپامین دیتاکس یک دوره دو یا یک روزه در هر هفتست که برای پاک سازی دوپامین ها در مغز انجام میشه. هیچ نیازی نیست که برید با یک متخصص صحبت کنید، چون این دوره هم سالم و هم بی دردسر هست، فقط باید 24 ساعت رو با قوانینش تحمل کنید. این قوانین طوری برنامه ریزی شدن که تمام دوپامین های منفی رو در مغز پاک سازی بکنه که شاید تا 2 یا 3 روز طول بکشه، ولی به نظرم ارزشش رو داره.
بهم اعتماد کن، گذروندن این دوره میتونه کل زندگیت رو تغییر بده؛ البته اگه به عادت تبدلیش کنی عالی میشه، ولی این انتخواب خودته 😉.
قوانین دوپامین دیتاکس خیلی سادن، فقط باید 24 ساعت در هر هفته تحملشون کرد.
اولین قانونش اینه که شما باید از این دوپامین های زود گذر دوری کنید: دیدن فیلم و سریال ها، خوردن غذا های ناسالم، خوردن شکر و شیرینی جات، دیدن فیلم ها و عکس های غیر اخلاقی، استفاده کردن از فضای مجازی، گوش دادن به موسیقی، استفاده از بازی های ویدیویی، استفاده از دخانیات، استفاده از الکل، استفاده از انواع مواد مخدر، دیدن ویدئو های یوتیوب و خود ارضایی.
دومین قانونش اینه که حتی اگه یکی از اون کار ها رو انجام دادین، باید به قوانین پایبند بمونین؛ یعنی چی؟ یعنی اگه قانون اول رو شکستین، سعی کنید دوباره این قانون رو حفض کنید و فکر نکنید که دیگه تموم شده. اگه هم کلاً نتونستی انجامش بدی، دوباره انجامش بده.
شاید بگید که تمام خوش گذرونی های یک روز از دستتون گرفته شده، ولی نگران نباشید، این قانون چند تا از کار های سالم و لذت بخش رو براتون آزاد کرده؛ مثل مسافرت، کوه نوردی، رفتن به جنگل، کار کردن(برای برخی از آدما)، کتاب خوندن، گوش دادن به پادکست های مفید، یاد گیری یک مهارت، ورزش کردن، باشگاه رفتن، ساختن چیزی، دوش گرفتن با آب سرد، درست کردن وسیله خراب شده، نقاشی کردن، گوش دادن به موزیک های بی کلام(در صورت نیاز)، مدیتیشن(برای برخی ها نماز خوندن)، آموزش دادن، پُخت و پَز، بازی کردن با حیوان خونگی تون و صحبت کردن با دوستان نزدیک و یا خانواده.
این قوانین شاید حوصله سربر به نظر برسن، ولی حتما تاثیرش رو میبینی، فقط و فقط باید 24 ساعت تحمل کنی، همین.
روشی برنامه ریزی که میخوام بهتون یاد بدم، فقط یک پیش نیاز داره که اونم هدف شماست. هدف مهم ترین چیزی هست که یک انسان رو رو به جلو میبره و حتی زنده نگه میداره!
در اولین قدم، شما یک کاغذ و خودکار بر میدارید که در اون، مسیر رسیدن به هدفتون رو مینویسید، بعد از این که نهوه رسیدنتون رو نوشتید، برای یک سال تون هدفی تأیین میکنید که به هدف اصلی تون نزدیک تر بشید. در مرحله بعدی، بنویسید که برای رسیدن به هدفتون، هر ماه چه کار هایی رو باید انجام بدید. بعد از نوشتن کار های ماهانه، اونا رو برای هر هفته تقصیم بندی کنید.
بعد از این که شما تمام مراحل رو پشت سر گذاشتید، یک جدولی رو روی یک برگ A4 بکشید که 6 خونه بزرگ داشته باشه که 3 تاش بالا باشه و سه تاش هم پایین، بالای هر خونه هم اسم 6 ماه سال رو بنویسید و در ورقه بعدی، 6 خونه و 6 ماه دیگه سال رو بکشید و بنویسید. اگه بتونید، این دو کاغذ رو جایی بذارید و یا بچسبونید که جلوی دید شما باشه، اگه هم میز کاری داشته باشید، روش بذارید که هر کسی نبینه و فقط شما ببینید.
بعد از انجام این پروسه ای که بهتون یاد دادم، برید و یک دفتری پیدا کنید که در اون، برنامه هفتگی بنویسید که برای رسید به اهدافتون کمک کنه و با اون رو به جلو حرکت کنید.
اهدافی که ما داریم، احتمالا این ها باشن: پولدار شدن، داشتن یک ماشین و یا یک خونۀ لاکچری، داشتن یک خانواده سالم و خوشحال، ازدواج کردن با زن یا مرد آرزو هام و... اما باید بگم که اینجور چیز ها فقط یک آرزوی ساده هستن، چرا؟ چون نمیدونیم که از کی یا کجا به بعد ما به اهدافمون میرسیم، برای مثال ما نمیدونیم که برای پولدار شدن، چقدر پول یا درآمد نیاز داریم یا نمیدونیم کجا و چطور یک زن یا مرد ایده آل رو پیدا کنیم.
من روشی رو قبلاً پیدا کردم که با اون، من اولی هدفم رو پیدا کردم: اول از همه، شما یک قلم و کاغذ برمیدارید و به اتاقی میرید که هواس پرتی توش نباشه. شما روی کاغذ، علایقتون رو مینویسید و در آخر، شغل هایی که به علایقتون مربوط هست رو مینویسید. این روش، بهترین روشی بود که امتحان کردم و قطعاً باید برای پیدا کردن هدفتون، ازش استفاده بکنید.
من تو این مقاله، بهتون 4 روش برای مدیریت زمان رو یاد دادم و همچنین، براتون کارایی دوپامین رو هم یک ذره توضیح دادم :)
لطفا بعد از این که این مقاله رو مطالعه کردید، برید و حتماً انجامش بدید تا بتونید در زندگیتون پیشرفت کنید. اگه سوال یا نظری دارید، لطفاً با من به اشتراک بگذارید.
- ممنون از وقت با ارزش شما.
