این متن به کار چه کسانی می آید؟
1- تولید کنندگان محتوا مخصوصا آنهایی که میخواهند طبق برنامه ای از انباشت محتوا، به عنوان رزومه کاری در آینده استفاده کنند.
2- صاحبان وب و پیجهای محتوا محور
پیش فرضها:
1- پیش از مطالعه حتما مدلهای ارائه شده گذشته پیرامون محتوا را مطالعه کرده اید.
در مورد چرخه عمر محتوا، مراجع و وبسایتهای معروف مطالبی ارائه کرده اند. اگر بخواهیم با الهام از آنها چکیده ای را مطرح کنیم باید بگوییم یک محتوا (کتاب، ویدئو، پادکست، رپورتاژ آگهی، یک پست وبلاگی یا اینستاگرامی و...) میتواند مراحل زیر را طی کند.
1- ایده پردازی و برنامه ریزی
در این بخش، اهداف و استراتژی های محتوا تعیین میشوند؛ یا اینکه آن ایده، با ماموریتها و چشم اندازهای های سازمان مورد سنجش قرار میگیرد. مخاطب و پرسونای مخاطب شناسایی میشود و حتی از پیش، طول عمر محتوا مورد گمانه زنی قرار میگیرد.
در این بخش این سوالات پرسیده میشود که چه چیزی را به چه کسی و چگونه میخواهیم بگوییم؟ و خلاصه هرآنچه که در ایده پردازی و برنامه ریزی ممکن است به ذهن خطور کند، در این مرحله مشخص میشود.
2- تولید محتوا
در روزگاری که در آنیم، این بخش زیاد نباید طولانی بشود. البته منظور از طولانی شدن منطبق بر بستر همان محتوا و بستر نشر آن است. (یعنی که نسبی است)
ممکن است یک پست اینستاگرامی فقط 1 ساعت تا ایجاد شدن، فرصت داشته باشد یا یک کتاب، شش ماه تا انتشار بیشتر فرصت نداشته باشد. تولید محتوا باید در زمان مقرر انجام شود و پرهیز از وقتکشی و فرسایش ضروری است (یادمان باشد که در آخرالزمان و تحولهای ثانیه ای زندگی میکنیم)
شما مرحله ایده پردازی و برنامه ریزی را گذرانده اید بنابراین در مرحله فعلی یعنی تولید، کار را معطل نکنید
3- عرضه ابتدایی محتوا
اتفاقی که دراین مرحله می افتد، عرضه محتوا به حلقه ای محدود از افراد یا انتشار عمومی بدون تبلیغات است.
ممکن است کتاب خود را پیش از چاپ گسترده، در چند جلد محدود و چاپ دیجیتال، به صاحبنظران بدهید تا با اعمال نظرات آنها، آخرین اصلاحات را انجام دهید. یا ممکن است در سایت خود مطلبی را منتشر کنید اما آن را تبلیغ و ترویج نکنید. صبر میکنید تا واکنشها و نظرات را ببینید و بر آن اساس، بازهم دست به اصلاح و ویرایش بزنید.
البته، بسته به نظر شما، این مرحله میتواند از چرخه عمر محتوایتان حذف شود.
4- ویرایش
اسمش مشخص است و توضیح لازم ندارد.
5- ترویج محتوا (promotion)
ویرایش نهایی انجام شده و تولیدکنننده محتوا همه تلاش خود را میکند که این محتوا مورد بازدید حداکثری قرار بگیرد و مخاطبان بیشتری با آن درگیر شوند. از تبلیغات بنری گرفته تا ارسال لینک از طریق شبکه های اجتماعی
6- به روز رسانی
ممکن است سال گذشته در کانال تلگرام خود پیرامون آلودگی هوا مطلبی نوشته باشید و بخواهید امسال از آن دوباره استفاده کنید. اما میبینید، گفتمان و کلیدواژه های جدیدی در ادبیاتِ آلودگی هوا در محاورات عمومی اضافه شده. در عین حال متن شما هنوز قابل استفاده است. به هر ترتیب شما همان متن را به روز میکنید؛ کلیدواژه ها را تغییر میدهید و ادبیات آن را ارتقا میدهید و دوباره ترویج میکنید.
در این مرحله شما محتوا را از اول تولید نمیکنید بلکه همان را اصلاح میکنید. این یعنی هنوز محتوای شما زنده است؛ فقط تعمیرات و به روزرسانی نیاز دارد
7- خداحافظی با محتوا
گاهی اوقات باید یک پست اینستاگرامی را از صفحه خود برای همیشه حذف کنید چون آنجا دفتر خاطرات نیست. گاهی اوقات مطالب تولید شده پیرامون همین مفهوم محتوا از طرف یک موسسه شناخته شده نیز دیگر کارایی ندارند.
چه بسا محتوایی که چندسال پیش با هدف انباشت محتوا تولید کرده بودید تا بتوانید امروز از آن استفاده کنید، این روزها دیگر کارایی و جذابیت نداشته باشند. بدتر آنکه آن محتوا چاپی باشد!
اینجاست که هشدارها و چراغهای زرد و قرمز برای رصد دوره ای محتوهای تولیدی روشن میشوند. محتوا در برهه ای عمرش تمام میشود و بودنش در بسترهای نشر (مثل سایتی که کارش تولید محتواست و نه ارائه دانش و نه اخبار) آن را از چشم مخاطب می اندازد.
همانطور که قبلا هم اشاره شده بود، مفهوم محتوا با مفهوم دانش فاصله دارد. ممکن است در مورد جاذبه زمین و فرمول سرعت و شتاب، مطالبی (مثل پستهای کوتاه، پادکست یا متن ویژه نوجوانان) ارائه کرده باشید که علی رغم اعتبارِ دانش نهفته در آن، محتوایی که پیرامون آن تولید کرده اید، تاریخ مصرف خود را از دست داده باشد.
البته اینکه زمان مرگ محتوا چه زمانی است، بستگی به قالب و بستر نشر و نوع محتوا و مولفه های دیگری دارد. اما هرچه هست به طور عموم، محتوا یکجا از کارایی خواهد افتاد و هیچ اثر مثبتی برای پیشبرد اهداف سازمان نخواهد داشت. بلکه میتواند به دلیل پایان تاریخ مصرف، اثر معکوس داشته باشد.
و در نهایت این توصیه های مبتنی بر مثال را جدی بگیرید:
1- اینکه مؤسسه شما برنامه ریزی کند تا 5 سال آینده 100 محتوا پیرامون مسائل خانواده تولید کند به این امید که 5 سال دیگر از آنها به عنوان یک رزومه برای توسعه ارتباطات بین المللی استفاده نماید، کمی تردید ایجاد میکند. ممکن است سرمایه گذاری امروز شما از بین برود. مراقب اینگونه برنامه های طولانی مدت برای برداشت از محتوا باشید و فاصله کاشت و برداشت را کوتاه در نظر بگیرید.
چه بسا در حیطه محتوا، آنچه در جریان تولید مستمر است ارزشمندتر از آن چیزی باشد که از آن به عنوان رزومه یاد میکنیم. متاسفانه امروزه در بسیاری موارد، یک تولید کننده محتوا (حقیقی یا حقوقی) به زنده بودنش می ارزد و نه گذشته اش. آنچه مدام دارد تولید و ارائه میشود و مخاطبش را درگیر میکند ارزش دارد و نه خاطراتش.
2- اینکه برای سایت و اپلیکیشن میخواهید سری به زیرزمین قجری بزنید و در میان کارتنهای نوارهای کاست و دست نوشته های میرزا شمس الدین خان بافقی! دنبال محتوای کپی شده برای سایت خود بگردید، معلوم نیست چقدر در جلب مخاطب، موثر باشد . بهتر است این کارتنها را در همان انباری زیرزمین تنها بگذارید یا آنها را به سازمان میراث فرهنگی هدیه کنید.
3- به مجموعه سی دی های مشاوره و روانشناسی که 10 سال پیش در موسسه خود تولید کرده اید، به عنوان یک ابزار تبلیغاتی نگاه میکنید؟ اما بدانید معلوم نیست مشتری جدیدی برای شما خواهد آورد یا نه!
و اصلا معلوم نیست کسی حاضر باشد چشم به آنها بدوزد و گوش به آنها بسپرد و چه بسا اثر تخریبی و معکوس بر برند شما داشته باشد.
جمع بندی:
1- از محتوای تاریخ مصرف گذشته چیزی برنمی آید.
2- انباشت محتوا برای استفاده در آینده، میتواند سرمایه گذاری های شما را خراب کند.
3- تولید محتوا یک جریان دائمی و سیال و زنده است. انتظاری که از جریان تولید محتوا میرود استمرار، حرکت و به روز بودن (بر اساس تقویم محتوا) است. تمرکز روی گذشته، ممکن است انگیزه و انرژی گذاری برای امروز را کاهش دهد.
منابعی که از آنها در تهیه این متن استفاده شده است:
http://bit.ly/34IiGtt
http://bit.ly/2sRfdvg
http://bit.ly/2rrIwEC
