واژه «رنسانس» مانند هر مفهوم دیگری که برای اشاره به واقعیتی پیچیده و متغیر استفاده می شود، دارای پیشینه ای است. هرچند کاربرد این واژه لازم و گریز ناپذیر است اما کافی نیست، زیرا:
۱- به جز Renaissance (با R بزرگ) نوزایش هایی دیگر در فرهنگ های غیراروپایی و نقاط دیگر دنیا نیز روی داده است.
۲- رنسانس به مفهومی که ما می شناسیم پدیده ای ضرورتا اروپایی، شهری، مردانه و مربوط به نخبگان است که در قرن چهاردهم در ایتالیا آغاز و تا قرن هجدهم در انگلستان ادامه پیدا می کند.
۳- این واژه به تنهایی همه رویدادهای این دوره تاریخی را توضیح نمی دهد.
رنسانس در معنای عام به معنی نوزایی و بازگشت به فرهنگی قدیمی تر می باشد. این واژه را می توان در مورد اقدامات اصلاحی «شارلمانی (Charlemagne)» در قرن هشتم و «ماری دُ فرانس(Marie de France)» در قرن دوازهم نیز استفاده کرد.
اما این واژه در معنای خاص به جنبشی اروپایی در نیمه دوم قرن پانزدهم و ابتدای قرن شانزدهم اشاره دارد که از ایتالیا آغاز شد.
این واژه در زبان فرانسوی در ابتدا اصطلاحی مذهبی به معنی نوزایی روحانی بود که در پی درخواست مغفرت و توبه حاصل می شود. (سال ۱۳۶۳) سپس از سال ۱۵۱۵ حاوی معنایی غیرمذهبی و تکنیکی شد و برای اشاره به مفهوم «رشد» برای گیاهان و از سال ۱۵۹۸ برای اشاره به رشد مجدد موها کاربرد یافت. هر چند در قرن هفدهم بود که این واژه به تدریج دارای بار ادبی و هنری گشت ولی تا قرن هجدهم هنوز رابطه ای بین این واژه و «اومانیسم» برقرار نبود و تنها در قرن نوزدهم و از سال ۱۸۲۸ بود که به رنسانس نگاهی تخصصی در تاریخ هنر و سپس در سایر زمینه ها انداخته شد.
به دلیل محدودیت های اشاره شده برخی تاریخ نگاران واژگان و عبارات دیگری را به جای رنسانس پیشنهاد نموده اند:
پس باید دقت نمود که تمام این برچسب ها می تواند نسبی، ناکافی و در عین حال لازم و ملزوم یکدیگر باشند.
References:
1- Anthologie des humanistes européens de la Renaissance
Trad. du latin par un collectif de traducteurs et Jean-Claude Margolin. Édition de Jean-Claude Margolin
Collection Folio classique (n° 4536), Gallimard
Parution : 14-06-2007
2- Humanisme et la Renaissance. Anthologie,présentation et dossier de Caroline Trotot, GF-Flammarion, coll. "Étonnants classiques", 2003. 160 p.
3-SOURCES D'HISTOIRE DE LA FRANCE MODERNE. : XVIème, XVIIème, XVIIIème siècle Broché – 3 octobre 1994
de Lucien Bély (Auteur), Jean-François Solnon (Sous la direction de)
4-Histoire de l'art Relié – 26 juin 2001
de Ernst Hans Gombrich (Auteur)
5- La Civilisation de la Renaissance (French) Paperback – January 7, 1993
by Jean Delumeau (Author)
6- La France du XVIe siècle 1483-1598
de Arlette Jouanna
7- L'Europe au XVIe siècle Broché – 6 février 2008
de Michel Cassan
